"Thủ phạm" gây 200 bệnh khác nhau, Hà Nội và TPHCM có đến 18% người mắc

Hoàng Lê

(Dân trí) - Bác sĩ cảnh báo, rất nhiều người ở Hà Nội và TPHCM mắc phải tình trạng này. Đây cũng thủ phạm gây hơn 200 bệnh khác nhau như tim mạch, đột quỵ, đái tháo đường và nhiều bệnh lý khác.

Tại tọa đàm giải pháp mới trong chẩn đoán và điều trị béo phì, bác sĩ Võ Đức Chiến, Giám đốc Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TPHCM) chia sẻ, béo phì có tác động bất lợi lên tất cả các vấn đề sức khỏe, làm giảm thời gian sống còn và chất lượng sống.

Cụ thể, béo phì là thủ phạm gây hơn 200 bệnh khác nhau, như bệnh tim mạch, đột quỵ, đái tháo đường, thoái hóa khớp, gan nhiễm mỡ và nhiều bệnh lý khác…

Thủ phạm gây 200 bệnh khác nhau, Hà Nội và TPHCM có đến 18% người mắc - 1

Béo phì là thủ phạm gây ra nhiều bệnh khác nhau (Ảnh: Hoàng Lê).

Ở nhiều nước trên thế giới, tình trạng béo phì ngày càng gia tăng, đặc biệt trong 10 năm trở lại đây. Còn tại Việt Nam, nghiên cứu được công bố vào năm 2018 về bệnh không lây nhiễm, ăn uống và dinh dưỡng cho thấy, tần suất thừa cân, béo phì trên người lớn ở nước ta là 2,3% vào năm 1993 và tăng lên đáng kể 15% vào năm 2015, Tỷ lệ béo phì ở thành thị gấp gần 2 lần so với nông thôn (hơn 22% so với 11,2%).

Ngoài ra, nghiên cứu cũng ghi nhận lối sống của người Việt Nam thay đổi rất nhiều trong những năm gần đây như ít vận động hơn, trong chế độ ăn có nhiều muối, ăn nhiều tinh bột, dầu mỡ, uống nhiều nước ngọt, ăn ít rau.

Một thống kê tại Việt Nam 2021 cho kết quả tương tự, với tỷ lệ thừa cân, béo phì ở Hà Nội và TPHCM chiếm đến 18% tổng số lượng người thừa cân, béo phì trên toàn quốc. Đáng lưu ý, tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ em trong độ tuổi học đường (5-19 tuổi) tăng từ 8,5% năm 2010 lên 19% năm 2020.

Đặc biệt, nhiều bệnh nhân Việt Nam hiện nay đang tìm kiếm và sử dụng các phương pháp giảm cân chưa chính thống, uống nhiều loại thực phẩm chức năng, thuốc không rõ nguồn gốc, gây ảnh hưởng kéo dài đến sức khỏe.

Thủ phạm gây 200 bệnh khác nhau, Hà Nội và TPHCM có đến 18% người mắc - 2

Bệnh nhân béo phì điều trị tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (Ảnh: BV).

Không ít bệnh nhân nhập cấp cứu tại các cơ sở y tế với tình trạng chân, tay sưng phù, xuất huyết tiêu hóa, suy gan cấp, suy thận... đe dọa tính mạng do lạm dụng các sản phẩm hay viên uống giảm cân không rõ nguồn gốc, mua được trên các trang mạng xã hội.

Bác sĩ Thái Văn Hùng, Phòng khám Tư vấn và Điều trị Giảm cân, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho biết thêm, béo phì và đái tháo đường có liên quan với nhau như "hình với bóng". Riêng ở bệnh viện, mỗi tháng có gần 6.000 bệnh nhân bị đái tháo đường đến khám và điều trị. Trong đó, số người có bệnh đồng mắc như tăng huyết áp khoảng 70-80%, bệnh rối loạn mỡ máu khoảng 80% và khoảng 30% có tình trạng thừa cân, béo phì.

Trước những nguy cơ trên, tháng 1/2022 Bộ Y tế đã ban hành Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh béo phì. Tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, được sự cho phép của Sở Y tế TPHCM, phòng khám tư vấn và điều trị giảm cân cũng được thành lập, để tư vấn và chăm sóc toàn diện cho bệnh nhân thừa cân, béo phì.

Hiện nay ngoài dùng thuốc, bệnh nhân có thể được áp dụng các biện pháp như: can thiệp phẫu thuật (với những người béo phì nặng), hút mỡ, tạo hình thẩm mỹ trước và sau điều trị béo phì; theo dõi cân nặng sau điều trị...

Thủ phạm gây 200 bệnh khác nhau, Hà Nội và TPHCM có đến 18% người mắc - 3

Người dân tại TPHCM được bác sĩ tư vấn điều trị thừa cân (Ảnh: BV).

Bác sĩ Hùng chia sẻ, dù người béo phì cần giảm lượng thức ăn, nhưng cần đảm bảo nguyên tắc đủ lượng protein cần thiết cho cơ thể. Do đó, một chế độ ăn phù hợp là cần lựa chọn các thực phẩm giàu protein và ít lipid.

Bệnh nhân nên ăn cá nhiều hơn thịt, ưu tiên ăn các món luộc, hấp, nướng ít dầu mỡ, sử dụng những thực phẩm nhóm tinh bột nhiều chất xơ. Nếu muốn uống sữa, nên uống sữa dành cho người thừa cân béo phì hoặc sữa tách béo không đường, sữa giàu canxi, sữa chua ít hoặc không đường...

Ngoài ra, cần ăn chậm, nhai kỹ, không ăn quá no, không bỏ bữa, không để quá đói, buổi tối không ăn sau 20 giờ. Mỗi ngày cần uống đủ từ 2-2,5 lít nước và hạn chế ăn muối (chỉ dưới 6gram/ngày), không nên dùng đồ uống có chất kích thích (rượu, bia...).

Bên cạnh việc áp dụng chế độ ăn phù hợp, người dân nên duy trì việc luyện tập thể thao ít nhất 30 phút/ngày, với các loại hình như đi bộ, bơi, thể dục nhịp điệu, đạp xe đạp... Cần đảm bảo ngủ đủ từ 7-8 giờ mỗi ngày, theo dõi cân nặng hàng tuần và khám sức khỏe định kỳ mỗi 3-6 tháng/lần.