Tắm nắng mùa xuân coi chừng hủy hoại làn da

Vào mùa xuân, Bệnh viện Da Liễu TPHCM thường tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị dị ứng với ánh nắng dẫn đến tình trạng da xuất hiện những nốt đỏ, mảng đỏ cho đến mụn nước, bóng nước có thể gây ngứa hay bỏng rát. Phát ban thường xuất hiện ở những vùng da dễ nhận thấy nên gây mặc cảm cho người bệnh.

 Không chỉ có nữ giới mà nam giới cũng đối mặt với tình trạng này, trường hợp gần đây nhất là bệnh nhân nam, M.T.D. (51 tuổi, ngụ tại quận Gò Vấp) đến bệnh viện thăm khám khi da vùng cổ và ngực, vai, lưng xuất hiện nhiều mảng đỏ, nổi mụn nước…

Qua khai thác bệnh sử của bác sĩ từ phía người bệnh được biết, trước đó ông T.D. đã cùng gia đình đi tắm biển. Trong tiết trời mát mẻ, ông đã không để ý đến những tác động từ ánh nắng mặt trời nên thường xuyên vừa tắm biển, vừa phơi nắng mà không có bất kỳ biện pháp nào để bảo vệ làn da.

BS.CKII Vũ Thị Phương Thảo, Phó trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện Da Liễu cho biết, trường hợp của bệnh nhân M.T.D. kể trên được chẩn đoán là “phát ban đa dạng do ánh sáng”. Đây là một phản ứng da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời chỉ với thời gian khoảng 20 phút. Biểu hiện với những nốt đỏ, mảng đỏ cho đến mụn nước, bóng nước và có thể gây ngứa, nóng rát.

Không chỉ những người tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng, bác sĩ cảnh báo những người tiếp xúc gián tiếp cũng có thể bị phát ban khi tiếp xúc với ánh nắng xuyên qua cửa sổ và một số trường hợp xảy ra với bóng đèn huỳnh quang. Cơ chế mà ánh sáng gây phát ban chưa được sáng tỏ, có lẽ là một phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Theo BS Phương Thảo, phát ban thường xảy ra vào mùa xuân, sau khi bệnh nhân đi chơi, tiếp xúc với ánh nắng hoặc đến những quốc gia có nhiều nắng. Về đối tượng thì nữ dễ bị hơn nam. Bệnh thường khởi phát trước năm 30 tuổi và có khuynh hướng nặng dần theo thời gian. Mọi loại da đều có thể bị nhưng thường gặp ở người da sáng màu. Bệnh không lây và không liên quan đến ung thư da. Bệnh được chẩn đoán dựa trên biểu hiện của phát ban và tiền sử tiếp xúc với ánh nắng.

Hiện nay vẫn chưa có thuốc trị khỏi hẳn phát ban đa dạng do ánh sáng. Tuy nhiên, có thể phòng ngừa tái phát bằng cách tránh tiếp xúc với ánh nắng và sử dụng kem chống nắng. Ngoài ra, đối với một số người, bệnh có thể tự khỏi dần sau một vài năm khi da trở nên dung nạp hơn với ánh nắng.

Ước tính, có khoảng 10% dân số bị phát ban đa dạng do ánh sáng. Vì vậy, để phòng bệnh hoặc ngừa bệnh tái phát, BS.CKII Vũ Thị Phương Thảo khuyến cáo cộng đồng nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng trong khoảng thời gian 11 giờ trưa đến 3 giờ chiều. Khi sử dụng kem chống nắng nên chọn loại có SPF từ 30 trở lên để bảo vệ chống lại UVB, và chỉ số UVA từ 4 đến 5+ (kem chống nắng phổ rộng), thoa trước khi ra nắng 15 – 30 phút, lặp lại mỗi 2 giờ, sau khi đi bơi và đổ mồ hôi.

Bên cạnh việc sử dụng kem chống nắng, cần phối hợp thêm với các biện pháp khác như mặc quần áo dài tay, ở trong bóng râm, khi có biểu hiện của bệnh, cần đến các cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu để được khám, tư vấn và điều trị phù hợp.

Vân Sơn