Những dấu hiệu sớm phát hiện ung thư phổi
(Dân trí) - Ung thư phổi là loại ung thư thường gặp và ngày càng có xu hướng gia tăng. Gần đây, bệnh xuất hiện ở những người trẻ tuổi nhiều hơn.
Ung thư phổi ở giai đoạn sớm thường ít có các triệu chứng rõ ràng, nhiều người bệnh có thể bị ho khan kéo dài, tức nặng ngực, khó thở khi gắng sức. Các triệu chứng này dễ nhầm lẫn với các triệu chứng của bệnh đường hô hấp trên như viêm phế quản, phổi do đó thường gây tâm lý chủ quan, rất khó phát hiện bệnh.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), tính chất của các triệu chứng trong bệnh ung thư phổi có sự khác biệt, đó là kéo dài, tăng dần, liên tục, không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường.
Đến giai đoạn muộn hơn, các dấu hiệu rõ rệt dần xuất hiện, các triệu chứng rõ ràng hơn khi khối u phát triển lan rộng, xâm lấn đến cơ quan xung quanh hoặc di căn xa đến các cơ quan khác.
- Các triệu chứng hô hấp:
+ Ho tăng lên, có thể ho đờm lẫn máu
+ Khó thở: gặp ở giai đoạn muộn khi u to, chèn ép, bít tắc đường hô hấp.
+ Khò khè, thở rít do u chèn ép phế quản lớn.
- Các triệu chứng do u xâm lấn và chèn ép:
- Khối u xâm lấn thành ngực
+ Đau ngực: vị trí điểm đau thường tương ứng với khối u
+ Hội chứng tràn dịch màng phổi do u xâm lấn, di căn màng phổi.
- Khối u xâm lấn đến các thành phần trong trung thất
+ Nấc và khó thở: u chèn ép cơ hoành
+ Khàn tiếng: do u chèn ép dây thần kinh thanh quản quặt ngược
+ Phù áo khoác: phù mặt và nửa thân trên
+ Hội chứng chèn ép tim cấp: do tràn dịch màng tim.
+ Nuốt nghẹn: u chèn ép thực quản gây nuốt nghẹn
- Triệu chứng do di căn xa: Ung thư phổi thường di căn đến các cơ quan như gan, não, xương, tuyến thượng thận, màng phổi.
Nguyên nhân gây bệnh ung thư phổi
Nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư phổi chưa rõ ràng song người ta tìm thấy mối liên hệ giữa một số yếu tố với bệnh lý ác tính này.
- Thuốc lá: Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi. Tỉ lệ ung thư phổi tăng lên theo số năm hút thuốc và số lượng thuốc hút mỗi ngày. Tỉ lệ ung thư phổi ở người nghiện thuốc lá cao hơn rất nhiều. 90% các trường hợp ung thư phổi là ở người nghiện thuốc lá.
Trong khói thuốc lá có đến hơn 40 chất có khả năng gây ung thư đó là các hydrocarbure thơm đa vòng (như: 3-4 Benzopyren, Dibenzanthracen), polonium 40 và selenium trong giấy cuốn thuốc lá. Hút thuốc lá chủ động làm tăng nguy cơ bị ung thư phổi lên 13 lần. Hút thuốc thụ động trong thời gian dài cũng làm tăng nguy cơ.
- Ô nhiễm không khí: Do hơi đốt ở gia đình, xí nghiệp, hơi xả ra từ các động cơ.
- Nghề nghiệp: Công nhân làm việc ở một số mỏ mỏ kền, mỏ phóng xạ… hay làm việc trong một số ngành công nghiệp hóa dầu, khí đốt, nhựa… có nguy cơ ung thư phổi cao hơn.
- Di truyền: có yếu tố gia đình liên quan đến một số đột biến gen.
- Các bệnh ở phế quản phổi
Một số yếu tố khác như:
- Giới: Nam giới mắc ung thư phổi nhiều hơn nữ giới song đây có lẽ do nam giới hút thuốc nhiều hơn nam giới.
- Tuổi: Thường gặp nhiều nhất ở tuổi 40-60, dưới 40 tuổi ít gặp và trên 70 tuổi tỉ lệ cũng thấp.