Người Việt vẫn phải chi 43% tiền túi khi đi khám bệnh

Nam Phương

(Dân trí) - Tỷ lệ chi y tế từ tiền túi của người dân chiếm 43% tổng chi phí y tế, khá cao so với nhiều nước. Tỷ lệ này không thay đổi nhiều trong vài năm gần đây dù mức bao phủ bảo hiểm y tế tăng lên nhiều.

Thông tin trên được TS Lê Văn Khảm, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế, Bộ Y tế chia sẻ bên lề hội thảo về cơ chế tài chính trong chăm sóc sức khỏe diễn ra tại Hà Nội sáng 6/4.

Dù Việt Nam đã gần đạt được mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt gần 91% song tỷ lệ chi từ tiền túi của người dân còn khá cao- chiếm tới 43% tổng chi phí y tế, dưới mục tiêu mong đợi. 

"Quan sát mấy năm gần đây, tỷ lệ này không thay đổi nhiều. Trong khi đó, chúng ta mong muốn tỷ lệ này giảm xuống dưới 35% vào năm 2025 và giảm xuống dưới 30% vào năm 2030. Việc đạt được chỉ số này là thách thức rất lớn", TS Khảm cho biết.

Người Việt vẫn phải chi 43% tiền túi khi đi khám bệnh - 1

TS Lê Văn Khảm, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế, Bộ Y tế.

Tại các nước phát triển, tỷ lệ này chỉ 14%, còn theo khuyến cáo chung của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là khoảng 20%. 

Hiện tại, mỗi người Việt khám bệnh trung bình 2,1 lần/năm với số tiền bình quân 129 USD/người (tương đương 3 triệu đồng/người), trong đó có tới 37% là tiền thuốc (tương đương 1,1 triệu đồng).

Với mức chi tiêu này, Việt Nam đứng trên Lào, Campuchia, Myanmar nhưng đứng dưới hàng loạt quốc gia trong khu vực như Indonesia, Philippines, Thái Lan, Malaysia. Trong đó người dân Thái Lan chi khoảng 6 triệu đồng/người/năm, mức chi tại Malaysia là 12 triệu đồng/người/năm.

Theo ông Khảm, để giảm chi tiền túi người dân phải tăng mức đóng để mở rộng hơn nữa phạm vi chi trả, tăng quyền lợi khi khám chữa bệnh.


Hiện nay mức đóng từ nhiều nguồn khác nhau: ngân sách, tiền túi người lao đồng, doanh nghiệp. Vì thế, việc điều chỉnh cần cân đối hài hòa. 

"Chúng ta cần nghiên cứu chuyên sâu về điều chỉnh mức đóng như thế nào, theo lộ trình, đối tượng nào cần điều chỉnh trước. Đồng thời, cố gắng kiểm soát chi tiêu hiệu quả thông qua áp dụng phương thức chi trả mới theo nhóm chẩn đoán liên quan", TS Khảm nói. 

Hiện nay, Việt Nam đang áp dụng chi trả theo phí dịch vụ, nghĩa là bệnh nhân dùng dịch vụ nào thì trả tiền cho dịch vụ đó. Phương thức này tiềm ẩn nguy cơ gia tăng chi phí, đơn vị cung cấp dịch vụ sẽ cố gắng để cung cấp dịch vụ nhiều hơn.

Người Việt vẫn phải chi 43% tiền túi khi đi khám bệnh - 2
Chi từ tiền túi của người dân cho dịch vụ y tế hiện ở mức khá cao.

Vì thế phương thức chi trả mới sẽ tiết kiệm được chi tiêu. Bộ Y tế kỳ vọng cuối năm nay có thể áp dụng. Hiện phương pháp này đang thí điểm tại Yên Bái, Quảng Ninh, Cần Thơ.

Bà Nguyễn Thị Kim Phương, chuyên gia tài chính y tế của WHO cho rằng chi tiêu y tế từ tiền túi người dân Việt Nam cao do nhiều lý do. Trong đó, quan trọng nhất cần xem lại việc sử dụng dịch vụ tại các cơ sở y tế đã hợp lý chưa, ngày nằm viện có bị kéo dài, bệnh nhân có bị cho nhiều thuốc hơn thực tế bệnh không...

Theo chuyên gia, cách đây 10 năm, mức bao phủ BHYT của Việt Nam chỉ 50% và mức chi tiền túi khoảng 49%. Hiện nay mức bao phủ đã đến 91%, song chi tiền từ tiền túi của người dân giảm rất chậm, thậm chí năm qua đã tăng nhẹ lên.

Ngoài ra, hiện rất nhiều người dân có bệnh thông thường nhưng cũng đến các bệnh viện lớn khám chữa bệnh. Điều này vô hình làm tăng chi phí y tế.