“Người dân không có thói quen mặc cả khi mua thuốc”

Bên cạnh đó, công tác thanh tra cũng được đẩy mạnh nhằm phát hiện, xử phạt nghiêm các nhà thuốc có giá bất hợp lý hoặc không niêm yết giá để đảm bảo quyền lợi người bệnh. Thuốc lưu thông trên thị trường cũng chịu tác động của quy luật thị trường, người bệnh qua quá trình mua thuốc sẽ tẩy chay những cơ sở bán thuốc đắt, lựa chọn các cơ sở có mức giá bán hợp lý.

Kiểm soát tình trạng mỗi nơi mỗi giá

Bà Tiến cũng cho biết, trong dự thảo Luật Dược sửa đổi Bộ Y tế đóng vai trò là đầu mối quản lý nhưng có phân công rõ trách nhiệm của các bộ liên quan và quản lý theo Luật giá và Luật đấu thầu. Cũng trong dự thảo Luật Dược sửa đổi lần đầu tiên có quy định thực hiện đấu thầu thuốc tập trung cấp quốc gia.

Về vấn đề kiểm soát thuốc biệt dược gốc tránh tình trạng giá thuốc cao "ngất ngưởng", bác sĩ kê đơn hưởng hoa hồng, ông Đỗ Văn Đông, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược cho biết, các thuốc biệt dược gốc là các thuốc phát minh và thuộc quyền sở hữu của các công ty nghiên cứu, phát minh thuốc do đó có tính chất độc quyền trên toàn thế giới chứ không chỉ riêng ở Việt Nam. Ví dụ, như mấy ngày trước báo chí đưa tin thuốc Synacthen Depot thuốc điều trị động kinh tại Canada vừa đột ngột tăng giá từ 33.05 USD/lọ lên 680 USD/lọ. Hay trước đó, Công ty dược phẩm Turing (Mỹ) đột ngột tăng giá thuốc Daraprim thường dùng cho bệnh nhân AIDS từ 13,5 USD/hộp lên tới 750 USD/hộp, tương đương 5.000%

Theo ông Đông, để hạn chế tình trạng này, dự thảo Luật Dược sửa đổi đã quy định việc mua sắm các thuốc biệt dược gốc phải thực hiện theo quy định tại Luật Đấu thầu. Đối với các thuốc biệt dược gốc, thuốc có ít nhà cung ứng trên thị trường sẽ được áp dụng hình thức đàm phán giá cấp quốc gia.

Theo đó, các thuốc đấu thầu cấp quốc gia là các thuốc có giá cao, số lượng sử dụng lớn. Đặc biệt, việc đấu thầu tập trung sẽ giảm giá thành, có giá thống nhất, kiểm soát tình trạng một thuốc những được cung ứng vào bệnh viện với giá khác nhau.

Cũng trong dự thảo Luật Dược sửa đổi lần đầu tiên có quy định ban hành danh mục thuốc đàm phán. Đó là những biệt dược, thuốc mới, thuốc hiếm thường bị độc quyền nên có chi phí điều trị rất lớn. Các giải pháp trên khi được thực hiện nhằm giảm giá thuốc cung ứng vào bệnh viện, các thuốc do bảo hiểm y tế chi trả, thuốc mua từ nguồn ngân sách.

Ngoài ra, dự thảo Luật dược đã bổ sung thêm các giải pháp nhằm tăng sự cạnh tranh để giảm giá thuốc biệt dược, như: cho phép nộp hồ sơ đăng ký sớm trước khi thuốc phát minh hết hạn bản quyền; ưu đãi và hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất thuốc đầu tư sản xuất các thuốc biệt dược gốc mới hết hạn bằng sáng chế.

Riêng với thuốc bán trên thị trường sẽ có sự cạnh tranh về giá, theo quy luật của thị trường dựa trên sự quản lý của cơ quan chức năng. Theo đó, mức giá sẽ được công khai, cơ sở bán thuốc được phép đưa ra mức bán nhưng không được vượt mức giá kê khai. Người bệnh sẽ là người lựa chọn, cơ sở nào bán đắt hơn sẽ bị người dân từ bỏ, lựa chọn cơ sở bán giá hợp lý.

“Việc này cần phải tăng cường thanh kiểm tra, xử phạt nghiêm các nhà thuốc bị phát hiện có giá bất hợp lý hoặc không niêm yết, đảm bảo quyền lợi người dân bởi việc mua thuốc không có thói quen mặc cả”, Bà Tiến cho biết.

Nghiêm cấm kê đơn trục lợi!

Ông Đông chia sẻ thêm, với ý kiến đề nghị dự thảo Luật cần có các quy định để giải quyết tình trạng kê đơn thuốc để hưởng hoa hồng, Ban soạn thảo đã tiếp thu và quy định rõ tại Khoản 11 Điều 6 của dự thảo Luật về những hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động dược trong đó có hành vi “lợi dụng việc kê đơn thuốc để trục lợi”, trên cơ sở đó sẽ có các chế tài nghiêm khắc để xử lý.

Ngoài ra, việc kê đơn thuốc còn được điều chỉnh bởi Luật Khám chữa bệnh, theo đó để kiểm soát việc kê đơn thuốc, theo Luật Khám chữa bệnh và các văn bản pháp luật hướng dẫn Luật có quy định rõ việc kê đơn phải ghi theo tên generic (tên INN) để tránh hiện tượng tiêu cực giữa người kê đơn và doanh nghiệp bán thuốc nhằm hưởng hoa hồng.

Ngoài ra, theo dự thảo Luật Dược sửa đổi, thủ tục hành chính liên quan đến cấp số đăng ký thuốc cũng tiếp tục được thay đổi theo hướng đơn giản hóa hơn nữa và phù hợp với thông lệ quốc tế. Tùy theo thuốc cấp số đăng ký mới hay cấp lại số đăng ký lưu hành, cơ quan cấp phép sẽ phải hoàn thành trong trong 3 - 18 tháng.

Tú Anh