Muốn tránh ung thư gan, đây là 5 việc bạn cần làm ngay lập tức

Ths.BS Phạm Tuấn Anh, Phó Trưởng khoa Điều trị yêu cầu, Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội) cho biết nguyên nhân gây ung thư gan đến nay vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như giới tính (thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới), những người mắc bệnh gan mạn tính (xơ gan), gan nhiễm mỡ, viêm gan B, viêm gan C, béo phì, nhiễm độc tố aflatoxin do nấm mốc...

Ngoài ra, nguyên nhân gây ung thư gan có thể liên quan đến các yếu tố môi trường, chế độ ăn uống lạm dụng rượu bia, thuốc lá....

Dưới đây là 5 việc cần làm để tránh xa ung thư gan:

Thăm khám gan định kỳ và tiêm vắc xin phòng bệnh

Đến nay, nguyên nhân gây ung thư gan vẫn được cho là rất phức tạp và vì không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu của bệnh. Vì thế, chiến lược quan trọng nhất là phòng ngừa, loại bỏ nguy cơ gây bệnh và xử lý mầm bệnh.

Nếu bạn chưa nhiễm virus viêm gan B thì việc tiêm vắc xin là biện pháp phòng ngừa ung thư gan hữu hiệu. Thống kê cho thấy có đến trên 80% bệnh nhân bị ung thư gan do tiến triển từ viêm gan virus B, 5% là do virus viêm gan C. 

Nếu nằm trong nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị ung thư gan (bệnh nhân viêm gan B, C, viêm gan do bia rượu, xơ gan…), bạn nên tầm soát phòng  định kỳ tối thiểu 3-6 tháng/lần.

Để tầm soát ung thư gan, người ta áp dụng các phương pháp sau: xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi, đánh giá chức năng gan qua các xét nghiệm ALT(GPT), AST(GOT), GGT, định lượng bilirubin toàn phần; tầm soát nhiễm virus viêm gan B, C, tầm soát qua xét nghiệm định lượng AFP, CEA, CA 19.9, tầm soát u gan qua siêu âm ổ bụng hoặc CT scan vùng bụng.

Điều chỉnh chế độ ăn hợp lý 

Theo bác sĩ Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), các thực phẩm không đảm bảo không phải yếu tố chính gây ung thư gan nhưng chúng cũng góp phần vào việc tăng nguy cơ mắc căn bệnh này. Do đó, nếu ăn uống cẩn thận hơn chúng ta có thể có thêm cơ hội để phòng chống ung thư gan.

Thức ăn bị mốc

Chất aflatoxin trong thức ăn bị mốc có thể gây ung thư gan. Vì vậy cần bảo quản thức ăn cẩn thận, khi thấy bị mốc cần bỏ ngay, đặc biệt là đậu nành, lạc, khoai lang, mía, dầu đậu phộng.

Thực phẩm chứa lượng muối cao

Ăn thực phẩm chứa hàm lượng muối cao làm trầm trọng thêm các triệu chứng của ung thư gan. Vì thế, khi chế biến, bạn nên ăn nhạt. Ngoài ra, dưa cà muối chua không những mặn mà có chứa một lượng nitrosamine cao được chứng minh gây ung thư gan. Vì thế, tốt nhất bạn không ăn đồ muối chua hoặc ăn hạn chế.

Dầu, mỡ biến chất

Dầu mỡ để lâu sinh ra chất hóa học MDA, có thể tạo ra polymer phản ứng với protein và DNA trong cơ thể, gây đột biến cấu trúc protein, làm cho tế bào đột biến thành tế bào ung thư. Vì vậy, các chuyên gia khuyên khi sử dụng dầu thực vật và mỡ động vật không nên lưu trữ quá lâu, đặc biệt không sử dụng dầu mỡ chiên đi chiên lại nhiều lần.

Đường 

Một gánh nặng lớn nữa cho gan đó chính là  đường - xuất hiện trong các loại đồ ngọt, đồ uống giải khát, bánh kẹo… Thói quen ăn thiên về đồ ngọt nhiều cũng sẽ mang lại phản ứng bất lợi cho gan.

Duy trì thái độ sống lành mạnh, chế độ nghỉ ngơi hợp lý

Rượu bia và thuốc lá là yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư gan. Điều này nguy hiểm hơn nếu thói quen đó có ở những người bị viêm gan B, C. Rượu bia khiến gan không thể lọc hết các chất độc, từ đó các tế bào gan bị thương tổn và bị thay thế thành mô sẹo, gây xơ gan mãn tính và dẫn tới ung thư gan. 

Bên cạnh đó, cũng không nên sử dụng những loại thức uống có ga, không hút thuốc lá hoặc các chất kích thích khác.

Ngoài ra, ngày nay nhiều người ngủ rất muộn và thức khuya đã trở thành một trạng thái bình thường của họ. Một số người làm việc cả ngày lẫn đêm, khiến cho gan hầu như không được nghỉ. Khi cơ quan này không được thư giãn, nghỉ ngơi đầy đủ sẽ ảnh hưởng đến việc tự sửa chữa các tế bào chết và sẽ khiến nó rơi vào trạng thái cực kỳ mệt mỏi và bị tổn thương.

Vì thế, bạn cần điều chỉnh lịch sinh hoạt, chú ý nghỉ ngơi phù hợp, vận động ngoài trời với cường độ phù hợp.

Cân bằng cảm xúc, luôn giữ tinh thần lạc quan

Tâm trạng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Vì vậy, tốt nhất là bạn có thể học hỏi những cách đơn giản để kiểm soát cảm xúc của mình, luôn giữ tinh thần lạc quan.

Cải thiện chức năng gan kịp thời

Nếu kiểm tra sức khỏe thấy chỉ số bất thường về men gan và bilirubin, nghĩa là các tế bào gan đã bị tổn thương tương đối nghiêm trọng. Hãy bổ sung các loại thực phẩm và thuốc chứa vitamin C, vitamin B và các loại thuốc khác có tác dụng tốt cho gan. 

Tuy nhiên, cần ghi nhớ rằng quá nhiều thuốc sẽ làm tăng gánh nặng cho gan, nó cũng sẽ ảnh hưởng đến sự hấp thụ của cơ thể, đồng thời làm trì hoãn thời gian phục hồi chức năng gan.

Hà An