Mầm bệnh lẩn khuất trong cộng đồng, người dân cần làm gì?

Đợt dịch thứ 4 bắt đầu bùng phát tại nước ta từ ngày 27/4. Trong đó, từ ngày 5/5, số ca mắc liên tục tăng, ngày cao điểm nhất là 187 ca lây nhiễm trong cộng đồng. Trong đó ổ dịch lớn nhất hiện nay là tại Bắc Giang, Bắc Ninh. Một số tỉnh thành cũng ghi nhận số ca mắc cao là Đà Nẵng, Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hà Nam, Điện Biên. 

PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng Sự kiện y tế công cộng Bộ Y tế cho biết biến chủng mới của virus SARS-CoV-2 ở Ấn Độ có tốc độ lây lan nhanh hơn. Thực tế hiện nay, qua một vài ngày tiếp xúc gần, các ca F1, F2 nhanh chóng trở thành ca F0. Đặc biệt, virus lây mạnh trong môi trường kín như quán bar ở Vĩnh Phúc, bệnh viện, địa điểm massage, nhà máy trong khu công nghiệp (điều hòa, tập trung đông người, ngồi sát nhau…).

"Đường lây truyền của virus không thay đổi, nhưng nhiều khi chúng ta đã quên mất cách phòng bệnh. Chúng ta quên mất việc phải mở cửa, thông thoáng khí. Trong môi trường kín, điều hòa, virus lơ lửng trong không khí chứ không rơi xuống, vì thế virus lây mạnh hơn. Điều này có thể thấy rõ trong ổ dịch tại quán bar, trong khu công nghiệp", TS Phu phân tích. 

Hay như ổ dịch tại xã Mão Điền, huyện Thuận Thành lây nhanh một phần do có các hoạt động tập trung đông người như các đám cưới, đám giỗ… 

Theo TS Phu, về cơ bản, nước ta đang kiểm soát được nguồn lây ở từng ổ dịch. Từng tỉnh đang kiểm soát được tình hình, góp phần cùng cả nước kiểm soát dịch bệnh. Tuy nhiên, cần lưu ý vẫn có thể có những "ổ bệnh lẩn khuất trong cộng đồng, chưa diệt được hẳn". Khi đó, việc thực hiện nghiêm thông điệp 5K: Khẩu trang-Khử khuẩn-Khoảng cách-Không tập trung-Khai báo y tế" có vai trò quan trọng trong công tác phòng bệnh.

"Thực hiện tốt 5K có thể cắt đứt chuỗi lây nhiễm, chuỗi dịch tễ trong cộng đồng. Cùng với đó, chiến lược "phát hiện sớm, truy vết, cách ly, khoanh vùng dập dịch, điều trị hiệu quả" của Việt Nam vẫn chính xác, ổn định, cần tiếp tục duy trì", TS Phu khẳng định. 

Người bị sốt cần khai báo y tế

Mặc dù thời gian qua nhiều ca bệnh không có triệu chứng, chỉ được phát hiện qua truy vết, xét nghiệm, tuy nhiên sốt vẫn là một dấu hiệu quan trọng. Người bị sốt sẽ đến bệnh viện khám, đây sẽ là các ca "chỉ điểm". Những ca bệnh được phát hiện ở huyện Thường Tín (Hà Nội), Hải Phòng hay TP HCM mới đây đều từ dấu hiệu này, TS Phu cho biết.

Vì thế, các bệnh viện cần hết sức cảnh giác với những trường hợp này. Bên cạnh đó, khi bị sốt người dân sẽ ra hiệu thuốc mua thuốc, các quầy thuốc cần thực hiện nghiêm việc khai báo y tế, thông báo cho y tế cơ sở khi có người bị sốt. 

Đồng thời, bản thân các bệnh viện, các tỉnh thành cũng cần chú ý đến việc lấy mẫu xét nghiệm định kỳ, đặc biệt là những khu vực có nguy cơ cao. 

Với các khu công nghiệp, yếu tố phòng bệnh vô cùng quan trọng, cần đặt lên hàng đầu. Chẳng hạn, tại các bếp ăn, ngoài việc thực hiện vách ngăn ở bàn ăn, doanh nghiệp nên điều chỉnh giờ ăn theo ca để đảm bảo khoảng cách an toàn, tránh tập trung đông người. 

Với những doanh nghiệp nếu có thể bố trí làm việc online tại nhà thì nên khuyến khích. Nếu không thì doanh nghiệp cần thực hiện giãn cách, giãn tiến độ sản xuất. Riêng đối với những doanh nghiệp có xe đưa đón công nhân, cần thực hiện nghiêm các quy định phòng chống dịch như đeo khẩu trang, mở cửa xe, giữ khoảng cách theo quy định (sử dụng 50% số ghế), nắm chắc thông tin dịch tễ của công nhân - lao động để chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng khi có tình huống xảy ra. 

Đồng thời cần mở cửa thông thoáng, hạn chế dùng điều hòa, hạn chế đông người như bố trí ca làm việc. Đặc biệt có người bị sốt phải được xét nghiệm kịp thời…

"Ngoài cộng đồng vẫn có thể có ca bệnh mà chúng ta chưa phát hiện ra vì thế vẫn cần thực hiện nghiêm thông điệp 5K. Làm tốt điều này chúng ta sẽ hạn chế được rất lớn sự phát tán mầm bệnh", TS Phu nhấn mạnh.