Lan ra 78 nước trong 2 tháng, đậu mùa khỉ có trở thành "Covid-19 thứ hai"?

Đậu mùa khỉ lan ra 78 nước, hơn 21.000 người mắc bệnh

Tính đến sáng 29/7, theo số liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới, đã có 21.148 ca đậu mùa khỉ được ghi nhận trên toàn cầu. Dịch cũng đã lan ra 78 quốc gia.

Trước đó, theo số liệu cập nhật đến ngày 22/7, có 16.010 ca đậu mùa khỉ trên toàn thế giới. Như vậy chỉ trong vòng một tuần, đã có thêm khoảng 5.000 người bị lây nhiễm căn bệnh này.

Trao đổi với báo chí, BS Eric Dziuban Giám đốc quốc gia, Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (US CDC) tại Việt Nam, nhấn mạnh những con số này cho thấy đậu mùa khỉ đang lây lan rất nhanh.

Về con đường lây lan của đậu mùa khỉ, theo BS Eric Dziuban những thông tin có được ở thời điểm hiện tại cho thấy, bệnh có thể lây lan từ động vật sang người và từ người sang người, cụ thể:

- Tiếp xúc với nốt tổn thương.

- Lây lan qua các dịch tiết hô hấp.

- Tiếp xúc những đồ vật mà một người bị bệnh đậu mùa khỉ có thể đã chạm vào, bao gồm: băng gạc, đồ trải giường...

- Lây truyền từ mẹ sang con.

- Tiếp xúc với các mô bị nhiễm khuẩn hoặc bị nhiễm trùng.

- Tiếp xúc với nước tiểu, phân (ghi nhận trong các mô hình ở động vật).

"Một bệnh nhân đang bị đậu mùa khỉ có thể lây truyền cho người khác từ khi họ xuất hiện các nốt phát ban cho đến khi hình thành lớp vẩy. Chỉ khi lớp vẩy bong ra và hình thành da mới không có khả năng lây truyền", BS Eric Dziuban nhấn mạnh.

Giám đốc CDC Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng lưu ý rằng, dù dịch đang lây lan nhanh nhưng số ca tử vong do bệnh đậu mùa khỉ ở thời điểm hiện tại vẫn rất thấp.

"Hiện chúng ta chỉ ghi nhận 5 ca tử vong (0,03%), đều ở các nước châu Phi. Đây cũng là các quốc gia trước đây từng lưu hành dịch đậu mùa khỉ", BS Eric Dziuban nói.

Điều gì khiến đợt bùng phát dịch 2022 trở nên khác biệt?

Theo Giám đốc CDC Hoa Kỳ tại Việt Nam, có nhiều điểm khiến đợt bùng phát năm 2022 của đậu mùa khỉ khác biệt so với những lần bùng phát trước.

Thứ nhất, phải kể đến việc nhiều ca bệnh được ghi nhận ở các quốc gia bên ngoài châu Phi.

"Trong số 78 quốc gia xuất hiện đậu mùa khỉ, có đến 71 nước trước đây chưa từng ghi nhận căn bệnh này. Vốn từng là dịch bệnh chủ yếu chỉ lưu hành ở châu Phi nhưng ở đợt bùng phát này, châu Âu hiện đang là khu vực có nhiều ca bệnh nhất. Cũng chỉ vừa cách đây một vài tuần, Hoa Kỳ đã trở thành nước đứng đầu về số ca đậu mùa khỉ", BS Eric Dziuban thông tin.

Bên cạnh đó, rất nhiều ca bệnh báo cáo thuộc nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới. Theo thống kê, có đến 95% ca bệnh được phát hiện thuộc nhóm này.

BS Eric Dziuban lưu ý: "Chúng tôi nhấn mạnh rằng, những người bị nhiễm bệnh không chỉ thuộc bất kỳ một nhóm dân cư, cộng đồng nào, mà tất cả mọi người đều có thể mắc căn bệnh này".

Đặc điểm lâm sàng của các ca bệnh trong đợt bùng phát dịch lần này cũng có nhiều điểm khác biệt.

Theo đó, phát ban vẫn là biểu hiện đặc trưng của đậu mùa khỉ, nhưng thường bắt đầu ở vùng sinh dục và quanh hậu môn. Đôi khi không lan ra các bộ phận khác của cơ thể. Chính vì điều này khiến bác sĩ dễ chẩn đoán nhầm đậu mùa khỉ thành các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Các triệu chứng trước ban như: sốt, đau nhức, mệt mỏi ở bệnh nhân mắc đậu mùa khỉ trong lần bùng dịch 2022 ít phổ biến hơn so với các đợt dịch trước.

"Lý do bệnh nhân đậu mùa khỉ trong đợt bùng dịch này có các biểu hiện khác đi hiện vẫn đang được tìm hiểu", BS Eric Dziuban cho hay.

Đậu mùa khỉ có trở thành "Covid-19 thứ hai"?

Ngày 23/7, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus tuyên bố đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ hiện nay là tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu - mức báo động cao nhất mà cơ quan này có thể phát đi.

Sự kiện này khiến nhiều người bày tỏ lo ngại về nguy cơ đậu mùa khỉ trở thành "đại dịch Covid-19 thứ hai".

Tuy nhiên, theo BS Eric Dziuban, đậu mùa khỉ có ít nguy cơ trở thành đại dịch và chúng ta khó có thêm một đại dịch lớn như Covid-19.

"Đậu mùa khỉ không lây lan nhanh như Covid-19 và thứ hai là hầu hết ca bệnh tự khỏi và không cần điều trị đặc hiệu cho căn bệnh này. Tuy nhiên, lần bùng phát dịch lần này có nhiều đặc điểm riêng biệt mà trước đây chúng ta chưa từng thấy. Đó là lý do chúng ta cần tìm hiểu kỹ hơn nữa để chẩn đoán và điều trị được tốt hơn", BS Eric Dziuban phân tích.

Nhận định về nguy cơ đậu mùa khỉ xâm nhập vào Việt Nam, theo chuyên gia này, rất nhiều nước đã lần đầu tiên ghi nhận ca bệnh này. Do đó, không có gì đáng ngạc nhiên nếu Việt Nam có ca bệnh xâm nhập, khi các bạn đã mở cửa và đón khách du lịch quốc tế.

Với Việt Nam, có lợi thế lớn là đã có 2 tháng vừa qua để chuẩn bị, học hỏi từ các nước đã ghi nhận ca bệnh. Từ đó, giúp đáp ứng tốt nhất khi bệnh vào Việt Nam.

"Việt Nam hoàn toàn có thể chuẩn bị để xác định sớm các ca bệnh và ngăn chặn sự lây lan nếu bệnh xâm nhập. Trước đây, các bạn đã làm rất tốt với Covid-19. Chúng tôi cũng đã làm việc với Bộ Y tế trong nhiều tháng qua để đảm bảo có thể phát hiện sớm nhất khi có ca bệnh về Việt Nam cũng như kiểm soát sự lây lan", BS Eric Dziuban nhấn mạnh.