Hội chứng nguy hiểm gặp ở thai đôi khiến em bé nguy kịch

Mới đây, các bác sĩ khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TPHCM) thực hiện thành công ca phẫu thuật cấp cứu đặc biệt khó, giành lại sự sống cho một bé trai sinh non (song thai), cân nặng chưa đến 1kg, bị viêm ruột hoại tử nặng do hội chứng truyền máu song thai.

Bệnh nhi là song thai thứ hai, sinh mổ ở 31 tuần 4 ngày do suy thai, cân nặng lúc sinh chỉ 950g. Sau sinh, bé thở nhanh và được theo dõi tại khoa Sơ sinh của bệnh viện sản tại TPHCM.

Chỉ 2 ngày sau, bé xuất hiện nhiều dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm như: bụng trướng căng nhanh, ống thông dạ dày ra dịch xanh, chưa đi tiêu, tình trạng hô hấp xấu dần.

Kết quả X-quang bụng ghi nhận ruột giãn to, gợi ý tắc ruột. Bệnh nhi được chuyển khẩn cấp sang Bệnh viện Nhi đồng 2.

Tại khoa Cấp cứu, các bác sĩ ghi nhận trẻ có tình trạng bụng trướng căng, ảnh hưởng hô hấp, phải thở máy, thông dạ dày ra nhiều dịch xanh. Trẻ được đưa vào phẫu thuật cấp cứu để tránh nguy cơ thủng ruột, nhiễm trùng huyết dẫn đến tử vong.

Theo BSCKII Nguyễn Hiền, khoa Ngoại Tổng hợp, trưởng ê-kíp phẫu thuật, trong quá trình mổ, các bác sĩ ghi nhận bé có 15cm ruột non bị viêm, hoại tử. Ruột giãn to, mất nhu động, nguy cơ thủng cao do thiếu máu nuôi. Ê-kíp đã quyết định cắt bỏ hoàn toàn đoạn ruột hoại tử, sau đó nối lại hai đầu ruột lành.

Bác sĩ nhận định, đây là ca mổ rất thách thức vì em bé rất nhỏ, chưa đến 1kg, kèm rối loạn đông máu. Ngoài ra, ruột bé rất nhỏ, mỏng và dễ tổn thương, đòi hỏi các bác sĩ phải thao tác nhanh, chính xác và tỉ mỉ tuyệt đối.

Sau phẫu thuật, bé được chăm sóc tích cực tại khoa Hồi sức sơ sinh. Hiện, tình trạng bệnh nhi ổn định dần, đã ăn sữa và đi tiêu trở lại. Các chỉ số sinh tồn cải thiện tốt. Nếu tiếp tục tiến triển thuận lợi, bé dự kiến sớm được xuất viện.

Theo PGS.TS Phạm Ngọc Thạch, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 2, viêm ruột hoại tử là bệnh lý nặng, thường gặp ở trẻ sinh non, nhẹ cân, đặc biệt trong các trường hợp song thai một nhau có hội chứng truyền máu song thai.

Theo đó, bé là "thai cho", với các đặc điểm thiếu ối, thiếu máu mạn tính, suy dinh dưỡng bào thai. Trong khi đó, người anh song sinh là "thai nhận", nhận nhiều máu và dinh dưỡng hơn, cân nặng lúc sinh 1,5kg.

Trong truyền máu song thai, thai cho bị thiếu máu kéo dài. Máu được ưu tiên cho các cơ quan sống còn như não và tim, khiến ruột bị thiếu máu từ trong bào thai. Đây là cơ chế quan trọng dẫn đến viêm ruột hoại tử sau sinh.

PGS.TS.BS Phạm Ngọc Thạch nhấn mạnh, phối hợp chặt chẽ giữa Sản khoa và Nhi khoa có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời viêm ruột hoại tử, nhất là ở trẻ sinh non, nhẹ cân và song thai nguy cơ cao. Sau sinh, sự phối hợp giữa khoa Sơ sinh, Hồi sức sơ sinh và Ngoại nhi giúp trẻ được theo dõi sát, can thiệp đúng thời điểm và nâng cao cơ hội sống còn.

Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, mỗi năm khoa Sơ sinh và Hồi sức sơ sinh tiếp nhận khoảng 40-50 trường hợp viêm ruột hoại tử, trong đó 20-30 trường hợp cần can thiệp. Tuy nhiên, trường hợp viêm ruột hoại tử ở trẻ truyền máu song thai rất hiếm gặp.

Các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh không chủ quan trước các dấu hiệu tiêu hóa bất thường ở trẻ sinh non. Việc phát hiện sớm và phối hợp đa chuyên khoa kịp thời là yếu tố quyết định kết quả điều trị.