Giám đốc BV Phụ sản Trung ương: Bà bầu thích mổ đẻ, gia tăng biến chứng mổ lấy thai

Tỉ lệ mổ đẻ tăng vọt từ 9 lên 40%

Tại Hội nghị sản phụ khoa Việt Pháp năm 2019 diễn ra trong hai ngày từ 13- 14/5, do BV Phụ sản Trung ương phối hợp Hội sản phụ khoa Pháp, các trường Đại học và bệnh viện của Pháp tổ chức tại Hà Nội, báo cáo cho thấy tỉ lệ cho thấy mổ lấy thai ngày càng tăng cao.

Theo PGS. TS Trần Danh Cường, hiện nay Việt Nam chưa có con số thống kê chính thức về tỷ lệ mổ lấy thai, có nơi lên tới 60%. Tính trung bình tại TP Hồ Chí Minh tỉ lệ mổ đẻ khoảng 30%, ở BV Phụ sản Trung ương dưới 50%. 

Giám đốc BV Phụ sản Trung ương cho rằng, tỉ lệ mổ đẻ gia tăng ngoài mong muốn, áp lực của gia đình, còn có trách nhiệm của nhân viên y tế.

"Cách tư vấn của chúng ta chưa thống nhất khi vẫn còn cách hiểu “mổ tốt hơn cho bà mẹ, mổ tốt hơn cho em bé”. Thực tế, gia đình sản phụ không nắm được chuyên môn, chủ yếu do công tác tư vấn đề sản phụ lựa chọn một phương pháp (mổ đẻ hay đẻ thường) chính là do cán bộ y tế tư vấn từ lúc mang thai cho đến tận khi đẻ, chứ không phải do gia đình lựa chọn", PGS Cường thẳng thắn nhìn nhận.

Trong khi đó, mổ lấy thai cũng có nhiều biến chứng hơn đẻ thường (có thể chảy máu rất nhiều do gây mê, nhiễm trùng vết mổ…). Đồng thời, nếu mổ lấy thai con thứ nhất thì đương nhiên khi sinh các con sau cũng sẽ phải thực hiện mổ lấy thai bởi vì tử cung có sẹo rồi thì tỷ lệ mổ tăng rất cao.

Theo kết quả nghiên cứu đánh giá thực trạng chăm sóc sản phụ và sơ sinh sau mổ lấy thai của điều dưỡng hộ sinh tại BV Phụ sản TW, dù mổ lấy thai có thể cứu được tính mạng của mẹ và thai nhi trong một số tình huống cấp cứu nhưng trong khi có sự gia tăng tỷ lệ mổ lấy thai mà không có bằng chứng cho thấy có sự giảm tỷ lệ bệnh tật và tỷ lệ tử vong cho mẹ cũng như trẻ sơ sinh. Trong khi đó lại có sự gia tăng tỷ lệ của những biến chứng liên quan đến mổ lấy thai.

Trong nghiên cứu này, tại BV Phụ sản Trung ương, tỷ lệ mổ lấy thai vào những năm 60 của thế kỷ trước là 9%, nhưng đến năm 2015 con số này là gần 40%.

Cần giảm tỉ lệ mổ lấy thai con đầu lòng

Tại nghiên cứu trên, các bác sĩ cho rằng nhân viên y tế phải hiểu rõ về những biến chứng gần và xa của mổ lấy thai để tư vấn tốt nhất, giảm tỉ lệ mổ đẻ, đặc biệt là ở  sản phụ sinh con lần đầu.

Ông Cường dẫn chứng tại Pháp, việc mổ con so là cực kỳ quan trọng. Thời gian sổ thai được tính cả tiếng đồng hồ nhưng tại Việt Nam thì quy định chỉ có 30 phút, nếu quá 30 phút không sổ thì bắt buộc phải mổ lấy con ra.

Hơn nữa, ở nước ta giá mổ đẻ với đẻ thường khác nhau hoàn toàn, đẻ thường chỉ mất mấy trăm nghìn còn mổ đẻ vài triệu. Cho nên, ông Cường nêu “về mặt kinh tế, một số bệnh viện, một số nơi tự chủ về kinh tế người ta chọn phương pháp mổ lấy thai để tăng nguồn thu cho bệnh viện”.

Hiện nay, xu hướng mổ lấy thai ở thành phố lớn hơn vùng nông thôn, vì công tác tư vấn ở vùng nông thôn khác hơn ở Thành phố.

Theo PGS Cường, tại BV Phụ sản Trung ương tỉ lệ đẻ thường đã tăng lên rất nhiều vì bệnh viện kiểm soát chặt chỉ định mổ. Trước đây, đẻ mổ - đẻ thường tỉ lệ tương đương, nay tỉ lệ mổ đẻ đã thấp hơn đẻ thường.

"Việc sinh nở tự nhiên tốt cho cả bà mẹ và thai nhi”, ông Cường nói.

Tuy nhiên, do đặc thù là bệnh viện tuyến cuối, các ca sinh nở khó, bệnh lý, thai to… chuyển đến viện rất nhiều nên số ca mổ đẻ vẫn rất lớn.

"Bệnh viện đã làm rất chặt chẽ về chỉ định mổ, không đáp ứng nhu cầu “xin mổ” của sản phụ, mà chỉ trong trường hợp không thể đẻ thường mới chuyển đẻ mổ", ông Cường nói.

Hồng Hải