Giải độc gan có hiệu quả không, đâu là cách tốt nhất?
(Dân trí) - Có rất nhiều điều bạn có thể làm để ngăn ngừa bệnh gan, giữ gan khỏe mạnh. Bạn đã nghe nói rằng giải độc gan là một cách tốt để giữ cho gan khỏe mạnh. Vậy thực sự cách này có hiệu quả không?
Gan của bạn liên tục hoạt động. Gan đảm nhiệm hàng trăm nhiệm vụ, bao gồm lọc độc tố khỏi máu, cân bằng các chất dinh dưỡng đa lượng và vi lượng và điều hòa hormone. Gan thường xuyên giải độc bằng cách loại bỏ độc tố khỏi máu.
Hầu hết thời gian, bạn thậm chí không biết gan đang hoạt động. Ngay cả khi gan ngừng hoạt động bình thường, bạn có thể không nhận thấy bất cứ điều gì bất thường. Nhưng các tình trạng gan không được chú ý có thể tiến triển thành suy gan, một tình trạng đe dọa tính mạng.
Giải độc gan hay thanh lọc gan có hiệu quả không?
Theo Healthline, giải độc gan hiện có ở khắp mọi nơi. Chúng thường bao gồm chế độ ăn kiêng, trà, nước ép, vitamin, thực phẩm bổ sung hoặc kết hợp các sản phẩm được cho là có tác dụng đào thải độc tố khỏi cơ thể và giúp bạn giảm cân.
Những phương pháp thanh lọc này dựa trên ý tưởng rằng các hóa chất và độc tố liên tục tích tụ trong hệ thống của bạn. Nhưng đó là một quan niệm sai lầm.
Trên thực tế, gan không cho phép các chất có khả năng gây hại tích tụ. Khi một chất độc xâm nhập vào cơ thể, gan sẽ nhanh chóng chuyển hóa nó thành thứ ít gây hại hơn. Cuối cùng, nó được bài tiết ra ngoài.
Bạn không thể làm gì để hỗ trợ quá trình này. Nếu gan không tự thực hiện công việc này, cơ thể bạn sẽ khó hoạt động.
Không có gì ngạc nhiên khi không có bằng chứng khoa học nào cho thấy quá trình giải độc và thanh lọc thực sự có hiệu quả. Và vì các sản phẩm như trà và thực phẩm bổ sung không được quản lý theo cùng cách như thuốc nên tác dụng phụ lâu dài của chúng thường không được biết đến.
Nếu bạn dùng quá nhiều và thường xuyên, những sản phẩm này thậm chí có thể gây hại cho gan.
Áp dụng lối sống lành mạnh là một chiến lược tốt hơn nhiều để giữ cho gan an toàn và hoạt động tốt.
Điều gì có thể giúp cải thiện sức khỏe gan?
Những lựa chọn hàng ngày và thói quen lối sống của bạn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe gan về lâu dài. Mặc dù những chiến lược này có vẻ không đơn giản như một lần thanh lọc, nhưng chúng có nhiều khả năng bảo vệ gan và giữ cho gan khỏe mạnh.
Dưới đây là 7 chiến lược chính có thể giúp bảo vệ gan trong cuộc sống hàng ngày:
Hạn chế tiêu thụ rượu
Gan xử lý mọi loại đồ uống có cồn mà bạn tiêu thụ, bao gồm rượu vang, bia và rượu mạnh. Bạn uống càng nhiều, gan càng phải làm việc nhiều hơn.
Theo thời gian, việc uống quá nhiều có thể gây hại, phá hủy các tế bào gan. Bệnh gan liên quan đến rượu bao gồm một số tình trạng khác nhau của gan như bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, viêm gan do rượu cấp tính, xơ gan do rượu.
Để tránh bệnh gan liên quan đến rượu, bạn chỉ nên uống trong giới hạn, cụ thể là một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và hai ly mỗi ngày đối với nam giới. Ngoài ra, tránh trộn rượu và thuốc, vì sẽ gây quá tải cho gan.
Theo dõi việc sử dụng thuốc
Tất cả các loại thuốc - dù là thuốc không kê đơn hay do bác sĩ kê đơn - cuối cùng đều đi qua gan, nơi chúng bị phân hủy.
Hầu hết các loại thuốc đều an toàn cho gan khi dùng theo chỉ dẫn. Tuy nhiên, dùng quá nhiều thuốc, dùng quá thường xuyên, dùng sai loại hoặc dùng nhiều loại thuốc cùng một lúc có thể gây hại cho gan.
Acetaminophen là một ví dụ về một loại thuốc không kê đơn phổ biến có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho gan khi dùng không đúng cách. Bạn không bao giờ nên dùng quá 1.000 miligam acetaminophen cùng một lúc hoặc vượt quá liều tối đa 3.000 mg mỗi ngày. Đồng thời, không trộn acetaminophen với rượu.
Đừng cho rằng thực phẩm bổ sung tốt cho gan
Giống như thuốc, các chất bổ sung như vitamin, khoáng chất, thảo mộc và các biện pháp khắc phục tự nhiên được gan xử lý. Chỉ vì một sản phẩm là tự nhiên không có nghĩa là nó sẽ không gây ra hậu quả lâu dài cho gan. Trên thực tế, nhiều sản phẩm có vẻ vô hại có khả năng gây hại.
Một bài báo năm 2017 được công bố trên tạp chí Gastroenterology & Hepatology xác định các chất bổ sung tăng cường hiệu suất và giảm cân có khả năng gây hại cho gan. Chiết xuất trà xanh là một chất bổ sung thảo dược phổ biến khác có thể ảnh hưởng đến gan.
Ngay cả vitamin, đặc biệt là vitamin A và niacin, có thể gây tổn thương gan nếu bạn dùng quá nhiều.
Để tránh các biến chứng về gan, hãy trao đổi với bác sĩ trước khi dùng thực phẩm bổ sung.
Áp dụng chế độ ăn uống thân thiện với gan
Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của gan.
Để đảm bảo chế độ ăn uống của bạn có lợi cho gan về lâu dài, hãy thử những điều sau:
- Ăn nhiều loại thực phẩm: Bạn hãy chọn ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả, protein nạc, sữa và chất béo lành mạnh. Các loại thực phẩm như bưởi, quả việt quất, các loại hạt và cá béo có lợi cho gan.
- Ăn đủ chất xơ: Chất xơ rất cần thiết để giúp gan hoạt động trơn tru. Trái cây và rau quả và ngũ cốc nguyên hạt là nguồn chất xơ tuyệt vời để bổ sung vào chế độ ăn uống của bạn.
- Giữ đủ nước: Đảm bảo bạn uống đủ nước mỗi ngày để giữ cho gan luôn trong tình trạng tốt nhất.
- Hạn chế thực phẩm béo, nhiều đường và mặn: Thực phẩm có nhiều chất béo, đường và muối có thể ảnh hưởng đến chức năng gan theo thời gian. Đồ ăn chiên và đồ ăn nhanh cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe gan.
- Uống cà phê: Cà phê đã được chứng minh là có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan như xơ gan và ung thư gan. Cà phê hoạt động bằng cách ngăn ngừa sự tích tụ chất béo và collagen, hai yếu tố gây ra bệnh gan.
Tập thể dục thường xuyên
Hoạt động thể chất không chỉ tốt cho hệ thống cơ xương và tim mạch, nó cũng tốt cho gan.
Nghiên cứu từ năm 2018 đã xem xét vai trò của việc tập thể dục đối với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, hiện là một trong những bệnh gan phổ biến nhất. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng cả bài tập tim mạch và sức bền đều giúp ngăn ngừa sự tích tụ chất béo trong gan. Sự tích tụ chất béo liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Bạn không cần phải chạy marathon để gặt hái được những lợi ích. Bạn có thể bắt đầu tập thể dục ngay hôm nay bằng cách đi bộ nhanh, tham gia lớp tập luyện trực tuyến hoặc đạp xe.
Thực hiện các biện pháp phòng ngừa viêm gan
Một số loại viêm gan chỉ gây ra các triệu chứng cấp tính, ngắn hạn (viêm gan A), trong khi một số khác là bệnh mãn tính (viêm gan B và C). Bạn có thể tự bảo vệ mình khỏi viêm gan bằng cách trước tiên hiểu cách lây lan của các dạng phổ biến nhất.
- Viêm gan A lây truyền qua việc tiêu thụ thực phẩm hoặc nước bị nhiễm phân của người bị viêm gan A.
- Viêm gan B lây truyền qua tiếp xúc với dịch cơ thể của người bị viêm gan B. Dịch cơ thể bao gồm máu, dịch tiết âm đạo và tinh dịch.
- Viêm gan C lây truyền qua tiếp xúc với dịch cơ thể của người bị viêm gan C.
Để bảo vệ bản thân khỏi viêm gan, bạn có thể:
- Thực hành vệ sinh tốt: Rửa tay thường xuyên và sử dụng nước rửa tay khô.
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân: Giữ riêng bàn chải đánh răng và dao cạo râu. Nếu bạn sử dụng thuốc tiêm tĩnh mạch, không dùng chung kim tiêm.
- Đảm bảo kim được khử trùng: Trước khi xăm hình hoặc xỏ khuyên, hãy đảm bảo rằng cơ sở sử dụng kim dùng một lần hoặc máy hấp tiệt trùng để khử trùng kim.
- Thực hành quan hệ tình dục an toàn: Nếu bạn quan hệ tình dục với nhiều hơn một bạn tình, hãy sử dụng bao cao su để giảm nguy cơ mắc viêm gan B và C.
- Tiêm vaccine: Tiêm vaccine có thể giúp bạn tránh mắc viêm gan A và B, hiện tại vẫn chưa có vaccine phòng ngừa viêm gan C.
Hạn chế tiếp xúc với độc tố trong môi trường
Gan không chỉ xử lý các hóa chất xâm nhập vào cơ thể qua miệng mà còn xử lý các hóa chất xâm nhập qua mũi và da. Một số sản phẩm gia dụng hàng ngày chứa độc tố có thể gây hại cho gan, đặc biệt là nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với chúng.
Để ngăn ngừa tổn thương gan lâu dài, hãy lựa chọn các sản phẩm và kỹ thuật vệ sinh hữu cơ để vệ sinh nhà cửa. Tránh sử dụng thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ trong sân hoặc thực hiện các biện pháp phòng ngừa để tránh hít phải khói hóa chất.
Nếu bạn phải sử dụng hóa chất hoặc bình xịt trong nhà - ví dụ như để sơn - hãy đảm bảo không gian được thông gió tốt. Nếu không thể, hãy đeo khẩu trang.
Như vậy, mặc dù thải độc và làm sạch gan đã trở nên phổ biến, nhưng không có bằng chứng khoa học nào cho thấy chúng thực sự có hiệu quả. Làm sạch gan dựa trên ý tưởng rằng các hóa chất và độc tố liên tục tích tụ trong hệ thống, nhưng đó là một quan niệm sai lầm.
Thay vì lựa chọn thải độc gan, một lựa chọn an toàn hơn là tập trung vào các lựa chọn và thói quen lối sống lành mạnh.
Một số thói quen thân thiện với gan đã được thử nghiệm và chứng minh là có hiệu quả bao gồm ăn một chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và bảo vệ bản thân khỏi các loại thuốc có khả năng gây hại, các bệnh về gan và độc tố trong môi trường.