Đông y và các bệnh thường gặp mùa lạnh

Chữa cảm lạnh

Triệu chứng của cảm lạnh thường là sốt mà không ra mồ hôi, nhức đầu, chóng mặt, ho, sổ mũi, người gai gai ớn lạnh. Khi thấy những triệu chứng này, bạn có thể dùng một trong các bài thuốc sau đây:

- Gừng tươi 15 g - 20 g, hành trắng (cả dọc hành và lá hành) 15 g. Hai thứ rửa sạch, xắt nhỏ, nấu với 500 ml nước, để sôi khoảng 10 phút. Uống nóng rồi đắp mền cho ra mồ hôi.

- Lá tía tô, dọc hành tươi, mỗi thứ 20 g; gừng tươi 12 g. Tất cả rửa sạch, xắt nhỏ. Nấu gạo tẻ  thành cháo. Múc ra tô rồi trộn chung với tía tô, hành, gừng. Thêm gia vị và ăn nóng, đắp mền cho ra mồ hôi. Có thể cho vào cháo nóng một lòng đỏ trứng gà để tăng thêm khí lực, bổ sung dinh dưỡng.

- Gừng tươi một củ, rửa sạch, gọt bỏ vỏ, giã nát rồi xào nóng với chút rượu trắng, bọc vào túi vải sạch để đánh gió khắp người cho ra mồ hôi.

- Dùng 3-5 loại lá trong số các thứ: tía tô, sả, kinh giới, bạc hà, ngải cứu, chanh, bưởi để nấu nồi nước xông cho ra mồ hôi, sát trùng đường hô hấp. Xông xong, lau khô mình không để cơ thể nhiễm gió lạnh.

Lưu ý liều dùng trên đây là cho người lớn. Trẻ em tùy tuổi có thể dùng với liều bằng 1/2 hoặc 1/3.

Chữa đau bụng do lạnh

Đau bụng do lạnh thường có một số triệu chứng như bụng lạnh đau, đầy bụng, ăn uống không tiêu, đi cầu lỏng, đôi khi buồn nôn, tay chân lạnh, sợ lạnh. Trong trường hợp này, dùng một trong các bài thuốc sau:

- Gừng tươi 50g - 80g rửa sạch, xắt mỏng, sao chín vàng, giã nát, hòa với một tách nước sôi, uống ấm từng ngụm nhỏ. Có thể hòa với một ít mật ong hoặc đường để uống.

- Gừng khô (gừng tươi hấp chín rồi đem phơi khô, gọi là can thương) 12 g, củ riềng 15-20g. Hai vị đem nấu với 500ml nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần, uống ấm trước bữa ăn.

- Củ sả, lá tía tô, hoắc hương, mỗi thứ 12g; gừng khô 8g (hoặc gừng tươi 12g), nấu với 500ml nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần uống ấm trước bữa ăn.

- Hạt tiêu và gừng khô tán bột, mỗi thứ từ 2- 4g. Đem hòa với nước cơm nóng để uống vào lúc đói bụng.

Lưu ý khi uống những bài thuốc trên có thể kết hợp xoa ấm vùng bụng, quanh rốn, hoặc lấy bột lá ngải cứu quấn thành điếu, đốt cháy rồi hơ ấm lỗ rốn và vùng chung quanh chừng 5-10 phút. Khi ngủ, nên giữ ấm vùng bụng. Tránh ăn các thức ăn sống, lạnh như nghêu, sò, ốc, hến, rau sống, thức ăn để nguội qua đêm hoặc các đồ nguội chế biến sẵn.

Chữa phong thấp thể hàn

Phong thấp hoặc viêm khớp dạng thấp có nhiều thể bệnh. Vào mùa lạnh, người bị những bệnh này hay gặp một số triệu chứng như đau nhức một khớp hay nhiều khớp, đau lưng, đau khớp cổ, vai, khuỷu tay, cổ chân, cổ tay, đầu gối, khớp ngón tay, ngón chân... Mức độ đau vừa phải, khớp không sưng, da bình thường. Có khi bị tê dại ngoài da, tay chân co duỗi, vận động khó khăn. Đặc biệt khi trời lạnh thì đau nhức càng tăng. Trường hợp này nên dùng một trong các bài thuốc sau:

- Gừng khô, rễ tranh, mỗi thứ 10g; củ nghệ 8g; lá lốt, cỏ xước, cành dâu tằm, mỗi thứ 12g. Nấu với 750ml nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần, uống ấm, trước bữa ăn.

- Rễ cây đinh lăng, ké đầu ngựa, đậu ván, tầm gửi cây dâu, mỗi thứ  12g; kinh giới, mã đề, gừng khô, mỗi thứ 8 g. Nấu với 750ml nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần, uống ấm trước bữa ăn.

- Lá lốt, cỏ xước, tang chi, thổ phục linh, mỗi thứ 12g; quế chi, thiên niên kiện, vỏ quýt, mỗi thứ 8g. Nấu với 750ml nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần, uống ấm trước bữa ăn.

Theo Lương y Đinh Công Bảy

Người lao động