Đối tượng nào cần tầm soát ung thư gan sớm?

Khoa Phẫu thuật Gan mật tụy, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 từng tiếp nhận một bệnh nhân nam mắc ung thư gan khi mới 20 tuổi. Bệnh nhân có tiền sử viêm gan virus B chưa điều trị. Bệnh nhân đi khám với biểu hiện đau tức hạ sườn phải một tháng, siêu âm phát hiện khối u kích thước rất lớn với đường kính >15 cm. Các chỉ số ung thư như AFP và PIVKA II đều tăng rất cao. 

Theo BS Lê Trung Hiếu, khoa Phẫu thuật Gan Mật tụy, Viện Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, vượt qua ung thư phổi, ung thư gan trở thành bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới nước ta. Do phát hiện muộn, nên tỷ lệ tử vong rất cao trong khi bệnh không khó phát hiện. 

Việt Nam nằm trong khu vực có tỷ lệ mắc ung thư gan cao nhất thế giới, bệnh có xu hướng gia tăng. Đáng lưu ý đây cũng là loại ung thư có tỷ lệ tử vong hàng đầu cho cả hai giới. Đa số bệnh nhân đến khám khi đã muộn, thời gian sống trung bình không quá một năm. 60% đến viện khi đã ở giai đoạn trung gian và tiến triển, tỷ lệ được phát hiện sớm rất thấp.

Trong khi đó, ung thư gan chữa được nếu phát hiện sớm. Có rất nhiều cách chữa trị như phẫu thuật cắt bỏ phần gan có khối u, ghép gan, nút mạch gan bằng hóa chất, xạ trị, hóa trị...

Tầm soát ung thư gan giúp ta phát hiện được bệnh ở giai đoạn rất sớm, ngay cả khi chưa có triệu chứng. Ở giai đoạn sớm bác sĩ phẫu thuật để loại bỏ khối u giúp bệnh nhân hồi phục nhanh và không để lại di chứng. Phẫu thuật ở giai đoạn này còn giúp ngăn chặn khối u di căn đến các cơ quan khác trên cơ thể. 

Việc phát hiện sớm và điều trị cũng giúp cho bệnh nhân không phải chịu những thương tổn về thể chất hay tâm lý. Ngoài ra điều trị ở giai đoạn sớm sẽ không gây tốn kém về mặt kinh tế cho người bệnh. Do đó việc tầm soát ung thư gan sớm là điều nên làm với những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh.

Theo BS Hiếu, thông thường chia làm 2 nhóm đối tượng có khả năng mắc ung thư gan cao lần lượt như sau:

- Đang nhiễm virus và các bệnh liên quan đến gan:

+ Tiền sử gia đình có người bị ung thư gan.

+ Virus viêm gan B và viêm gan C là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư tế bào gan nguyên phát.

+ Viêm gan do nguyên nhân tự miễn, có thể đi kèm các bệnh tự miễn khác: như đái tháo đường túyp 1, basedow, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ....

+ Gan nhiễm mỡ không do rượu.

- Mắc các bệnh khác nhưng có nguy cơ bị ung thư gan:

+ Các bệnh béo phì, tiểu đường làm tăng nguy cơ bị ung thư gan.

+ Xơ gan do sử dụng rượu bia, các chất kích thích quá nhiều.

+ Ngoài ra còn những nguyên nhân tự phát mà khoa học chưa thể nghiên cứu và giải thích.

+ Khi có những biểu hiện như thường xuyên mệt mỏi, nước tiểu có màu vàng đậm, đau âm ỉ vùng gan, xuất huyết dưới da thì cũng nên khám thường xuyên để nhận được lời khuyên của bác sĩ.