Đánh giá khả năng khử độc của lá gan bằng cách nào?

Minh Nhật

(Dân trí) - Tất cả các độc chất vào cơ thể phải được khử độc, và chỉ có một con đường duy nhất là chuyển hóa ở gan. Vì vậy, có thể nói gan là cơ quan gánh hết tất cả các độc chất của cơ thể.

Dưới đây là một số xét nghiệm sinh hóa để kiểm tra chức năng bài tiết và khử độc của lá gan, theo Hội gan mật Việt Nam:

Xét nghiệm Bilirubin huyết thanh

Bilirubin là sản phẩm thoái hóa của Hemoglobin và Hemoproteins Nonerythroid (VD: Cytochrome, Catalases…). Bilirubin toàn phần trong huyết thanh gồm Bilirubin liên hợp (Bilirubin trực tiếp) và Bilirubin không liên hợp (Bilirubin gián tiếp).

Thông thường, Bilirubin toàn phần (TP) ở mức 0,8-1,2 mg/dL (5-17 mmol/L), Bilirubin gián tiếp (GT) ở mức 0,6 - 0,8 mg/dL, Bilirubin trực tiếp (TT) ở mức 0,2 - 0,4 mg/dL (chiếm 30% Bilirubin TP).

- Tăng Bilirubin GT: Có thể do tăng sản xuất Bilirubin (Vàng da sơ sinh hoặc vàng da sinh lý, huyết tán và thiếu máu tan huyết, tạo hồng cầu không hiệu quả, tái hấp thu từ khối máu tụ) hoặc do giảm sự bắt giữ Bilirubin tại tế bào gan (hội chứng Gilbert và do dùng các thuốc như Fifampin và Probenecid).

- Tăng Bilirubin TT: Có liên quan đến bệnh lý gan mật, có thể do giảm bài tiết Bilirubin vào tiểu quản mật hoặc do ứ mật trong gan hay ngoài gan.

Đánh giá khả năng khử độc của lá gan bằng cách nào? - 1

Xét nghiệm Bilirubin niệu
Bilirubin niệu chỉ hiện diện ở dạng Bilirubin TT. Khi có Bilirubin niệu, chắc chắn có vấn đề về gan mật. Bilirubin niệu được phát hiện nhanh chóng nhờ que nhúng. Kết quả có thể dương tính trước khi có vàng da rõ trên lâm sàng nhưng đến khi bệnh nhân hết vàng da, Bilirubin niệu trở về âm tính trước khi giảm Bilirubin huyết.

Xét nghiệm Urobilinogen

Urobilinogen là chất chuyển hóa của Bilirubin tại ruột, được tái hấp thu vào máu theo chu trình ruột - gan và sau đó cũng được bài tiết qua nước tiểu. Trong trường hợp tắc mật hoàn toàn sẽ không có Urobilinogen trong nước tiểu. Urobilinogen tăng trong nước tiểu gặp trong trường hợp huyết tán (tăng sản xuất), xuất huyết tiêu hóa hoặc bệnh lý gan. Bình thường Urobilinogen ở mức 0,2 - 1,2 đơn vị (phương pháp Watson).

Xét nghiệm Amoniac máu (NH3)

NH3 được sản xuất từ chuyển hóa bình thường của Protein trong cơ thể và do vi khuẩn sống ở đại tràng. Gan giữ nhiệm vụ khử độc NH3 bằng cách chuyển thành urê để thải qua thận.

Bình thường NH3 máu ở mức 5-69 mg/dL. NH3 tăng trong các bệnh gan cấp và mạn tính.