Cổ nổi hạch, khàn giọng, ho nhiều có thể là bệnh nguy hiểm đang ẩn mình

Ung thư tuyến giáp thể tủy xuất phát từ các tế bào C nằm cạnh tuyến giáp. Bình thường, các tế bào này tiết ra Calcitonin - chất có vai trò làm giảm nồng độ canxi trong máu, ức chế hấp thu canxi ở ruột, ức chế tái hấp thu canxi ở thận và tăng lắng đọng canxi vào xương. Khi tế bào tăng sinh quá mức, sẽ hình thành các khối u.

Theo Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, khoảng 3% ung thư tuyến giáp là ung thư thể tủy - thể hay gặp sau ung thư tuyến giáp thể nhú và thể nang.

Mặc dù có thể gặp trong các hội chứng di truyền, song đại đa phần ung thư tuyến giáp thể tủy xuất hiện tự phát (không di truyền). Thể ung thư này có những đặc điểm riêng về nguồn gốc tế bào, triệu chứng và xét nghiệm sinh hóa.

Triệu chứng cảnh báo ung thư tuyến giáp thể tủy

- Ở giai đoạn sớm của bệnh, ung thư tuyến giáp thể tủy thường không có triệu chứng. Nó hầu như không bao giờ gây cường giáp cũng như suy giáp, cũng không gây ra các cảm giác mệt mỏi hay bất kỳ khó chịu nào.

- Bệnh nhân có thể đến viện vì phát hiện khối u hoặc hạch ở vùng cổ nhưng đa số các trường hợp tình cờ phát hiện do đó rất khó đánh giá khối u phát triển từ bao lâu.

- Ở giai đoạn muộn, ung thư tuyến giáp thể tủy sản xuất nhiều loại protein có thể gây ra các triệu chứng phổ biến khác như tiêu chảy. Tiêu chảy phát sinh do sự tương tác của một số yếu tố bao gồm tăng calcitonin, prostaglandin và sự hiện diện của một số chất khác. Triệu chứng này có thể được kiểm soát bằng cách phẫu thuật cắt bỏ khối u (và bất kỳ hạch bạch huyết nào liên quan) và/hoặc các loại thuốc thích hợp.

Làm thế nào để phát hiện bệnh?

Chẩn đoán ung thư tuyến giáp thể tủy dựa vào lâm sàng, xét nghiệm máu, siêu âm và chọc hút tế bào.

Khám lâm sàng

Đa số trường hợp ung thư tuyến giáp thể tủy có triệu chứng nghèo nàn, được phát hiện chủ yếu qua khám sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, cần lưu ý khi có các triệu chứng sau: Khối u di động ở vùng cổ trước, hạch cổ sưng to, nuốt vướng, khó thở, khàn giọng, ho liên tục…

Xét nghiệm máu

- Ung thư tuyến giáp thể tủy đa số không gây cường hay suy giáp, do đó nồng độ hormon tuyến giáp FT3, FT4, TSH trong giới hạn bình thường.

- Nồng độ calcitonin trong ung thư tuyến giáp thể tủy thường tăng. Ở nam giới tăng trên 68 pg/ml, nữ giới tăng trên 19 pg/ml là một gợi ý. Ngoài ra, calcitonin có vai trò trong theo dõi tái phát và di căn xa.

- CEA là glycoprotein được sản xuất chủ yếu bởi tế bào đường tiêu hóa trong thời kỳ phát triển phôi thai và nó thường thấp sau sinh. CEA máu có thể tăng trong ung thư tuyến giáp thể tủy, theo dõi tái phát và di căn xa.

Siêu âm vùng cổ

Đặc điểm siêu âm ung thư tuyến giáp thể tủy phụ thuộc theo kích thước u:

- U kích thước nhỏ (<10mm) hay gặp dấu hiệu: Chiều cao lớn hơn chiều rộng, bờ không đều.

- U kích thước ≥10mm hay gặp dấu hiệu: Hình trứng hoặc tròn, bờ đều, do đó những trường hợp ung thư tuyến giáp thể tủy kích thước lớn thường được xếp vào nguy cơ trung bình trên siêu âm.

- Đặc điểm phân biệt với ung thư tuyến giáp thể nhú hay gặp: Hình trứng hoặc tròn, bờ nhẵn, canxi hóa lớn ở trong các khối lớn.

Chọc hút tế bào

- Chọc hút tế bào là phương tiện hữu ích phân loại ung thư tuyến giáp trước mổ nhằm có hướng xử trí phù hợp. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ chẩn đoán được khoảng ½ số trường hợp ung thư tuyến giáp thể tủy. Nếu kết hợp với hóa mô miễn dịch hoặc định lượng Calcitonin trong dịch hút có thể nâng tỷ lệ chẩn đoán lên khoảng 80%.

- Phần còn lại dựa vào giải phẫu bệnh sau mổ. Do đó, có một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân cần can thiệp lần 2 sau khi đã có giải phẫu bệnh sau mổ.

Sinh thiết tức thì

Là phương pháp chẩn đoán giải phẫu mô bệnh học tức thì ngay trong phẫu thuật, có giá trị giúp phẫu thuật viên quyết định phương pháp phẫu thuật. Đặc biệt, sinh thiết tức thì có giá trị bổ sung cao cho kết quả chọc hút kim nhỏ.

Một số nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ chẩn đoán đúng của phương pháp này trong ung thư tuyến giáp thể tủy khoảng 75 - 80%.