Cần tăng cường y tế cơ sở trên toàn quốc, nhất là tuyến xã-huyện

(Dân trí) - Ngày 24-25/3 tại TP Huế, Hội nghị quốc tế "Tăng cường y tế cơ sở cho chăm sóc sức khỏe ban đầu hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân" đã diễn ra với sự tham dự của hàng trăm nhà khoa học về y tế trên thế giới.

Đây là hoạt động do Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới, Ngân hàng thế giới và Liên minh châu Âu tổ chức. Hội nghị nhằm chia sẻ về kinh nghiệm quốc tế trong phát triển y tế cơ sở, hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân ở Việt Nam; đồng thời lấy ý kiến của các cá nhân, tổ chức có những sáng kiến về YTCS tốt trong và ngoài nước.

Cần tăng cường y tế cơ sở trên toàn quốc, nhất là tuyến xã-huyện

Hội nghị quốc tế "Tăng cường y tế cơ sở cho chăm sóc sức khỏe ban đầu hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân" diễn ra tại TP Huế

Hiện nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân ngày càng cao; mô hình bệnh tật thay đổi với bệnh không lây nhiễm, tại nạn, thương tích ngày càng tăng; các dịch bệnh mới nổi diễn biến phức tạp; tình trạng già hóa dân số… sẽ là thách thức đối với ngành y tế Việt Nam thời gian tới.

Theo PGS.TS. Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, hiện nay, mạng lưới Y tế cơ sở của Việt Nam đảm bảo được khoảng 70% nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân tại tuyến cơ sở. Nhờ mạng lưới này nên đã thanh toán được một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm: đậu mùa (1978), bại liệt (2000), uốn ván ở trẻ em (2005); kịp thời khống chế các bệnh truyền nhiễm mới nổi như năm 2003, Việt Nam là nước đầu tiên khống chế thành công dịch SARS nhờ sự hoạt động có hiệu quả của mạng lưới YTCS.

Tuy nhiên hiện nay Y tế cơ sở của Việt Nam đang có rất nhiều hạn chế. Cụ thể là mô hình bệnh tật thay đổi theo hướng gia tăng nhanh chóng gánh nặng các bệnh không lây nhiễm, tình hình diễn biến dịch bệnh phức tạp. Trong khi khả năng đáp ứng về dịch vụ y tế còn hạn chế, lạc hậu; Chênh lệch về chỉ số sức khỏe giữa các cùng ngày càng cao;

Chất lượng Y tế cơ sở chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng tăng của người dân, dẫn đến tình trạng vượt tuyến gây quá tải cho bệnh viên tuyến trên; Các mô hình quản lý và chăm sóc bệnh nhân tại cộng đồng chưa được đầu tư.

Nhiều lãnh đạo y tế quốc tế đã về tham dự hội nghị

Nhiều lãnh đạo y tế quốc tế đã về tham dự hội nghị

Cơ chế hoạt động của Y tế cơ sở chưa phù hợp. Như Y tế cơ sở tách biệt với Y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu và khám, chữa bệnh; danh mục thuốc tại trạm y tế xã hạn chế; thiếu lồng ghép, triển khai theo chương trình, dự án; quản lý và chăm sóc sức khỏe tại gia đình và cộng đồng hạn chế.

Nguồn lực và quản lý của Y tế cơ sở cũng còn hạn chế. Cụ thể nhiều năm chưa có đầu tư tập trung cho Y tế cơ sở, chưa có nguồn của Trung ương để thực hiện; sự quan tâm của chính quyền một số địa phương cho Y tế cơ sở chưa thỏa đáng; nhân lực thiếu, trình độ còn yếu.

Hiện có hơn 11.000 trạm y tế đối với tuyến xã, phường đạt tỷ lệ 99,6%. Nhưng trong đó có 408 xã chưa có nhà trạm hoặc mới chỉ là nhà tạm. Có 2.772 trạm y tế xã dột nát, xuống cấp chiếm tỷ lệ 25,2%. Số trạm cần được xây dựng mới là 3.180, cần được sửa chữa, nâng cấp là 3.597 trạm.

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh cần tăng cường y tế cơ sở tuyến xã-huyện

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh cần tăng cường y tế cơ sở tuyến xã-huyện

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, cần hướng đến Y tế cơ sở địa phương, đặc biệt là các trung tâm y tế tuyến huyện, bệnh viện huyện và trạm y tế xã. Bộ trưởng Kim Tiến đã đưa ra 3 vấn đề cần lưu ý. Thứ nhất là nhân lực. Làm sao để thu hút nhân lực và có chính sách đối với người làm Y tế cơ sở. Thứ hai là cần đầu tư cơ sở vật chất cho tuyến y tế cơ sở. Thứ ba là cơ chế tài chính đối với các tuyến y tế cơ sở, trong nối kết  y tế tuyến tỉnh và trung ương và các ngành y tế xã hội khác.

Đại Dương