Căn bệnh gây tử vong nhiều hơn cả ung thư "tấn công" người trẻ

TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Nội – Hồi sức thần kinh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, căn bệnh đột quỵ não gia tăng theo lứa tuổi, trước đây đột quỵ não thường xảy ra ở những người cao tuổi, nhưng ngày nay có khoảng 25% ca đột quỵ lại xảy ra ở những người trẻ tuổi, thậm chí 30 - 40 đã ngã gục vì đột quỵ não.

Đáng nói, tình trạng đột quỵ ở người trẻ đang có chiều hướng gia tăng đáng báo động, với tỷ lệ tăng gần 50% trong vòng 12 năm qua.

"Đặc biệt đối với những người lạm dụng bia, rượu, thuốc lá, sử dụng các chất kích thích, tình trạng “béo phì văn phòng”…nguy cơ xảy ra đột quỵ não càng cao, đôi khi bất thình lình mà không có bất cứ dấu hiệu nào cảnh báo trước", TS Tuấn cho biết.

Trong thời điểm mùa đông như hiện nay, tỉ lệ tai biến do đột quỵ tăng hơn bình thường, do thời tiết lạnh, các mạch máu bị co lại làm gia tăng nguy cơ huyết áp cao, dẫn đến đột quỵ. Trong thực tế khám chữa bệnh, số bệnh nhân đột quỵ não cũng tăng lên trong thời điểm này.

Hiện tại Khoa Nội - Hồi sức thần kinh điều trị cho khoảng 40 bệnh nhân, trong đó, nhiều ca đột quỵ não tình trạng nặng nề.

Cảnh báo những dấu hiệu thoáng qua

TS Tuấn lưu ý, những trường hợp đột quỵ nặng rất rõ ràng, với những biểu hiện đau đầu, nôn, hôn mê, rối loạn ý thức, liệt một bên, đang ngồi xem ti vi thấy mù mắt, liệt ngã xuống… do tắc mạch máu lớn hoặc chảy máu, vỡ động mạch máu lớn...

Nhưng với những trường hợp nhẹ, biểu hiện thoáng qua giống như một cơn cảm gió khiến nhiều người có thể nhầm lẫn, chủ quan mà bỏ qua dấu hiệu.

"Biểu hiện tai biến nhẹ thoáng qua, nhiều khi bệnh nhân chỉ chóng mặt, đau đầu nhẹ, miệng méo, ù tai, tay chân một bên yếu, hoặc tê bì một nửa người, nói khó. Đôi khi biểu hiện nhẹ đến mức người bệnh không chú ý đến, chỉ khi người thân nhìn thấy mới phát hiện ra có những bất thường", TS Tuấn cho biết.

Theo chuyên gia này, đó có thể là những biểu hiện ban đầu của tai biến và cần được đến viện sớm để được chẩn đoán phân biệt, điều trị, phòng ngừa một cơn đột quỵ nặng nề tái phát sau đó.

Trong trường hợp bệnh nhân bất ngờ ngã vật, ngất nên để bệnh nhân nằm yên tại chỗ và gọi cấp cứu. Nhanh chóng kiểm tra tình trạng thở, nếu ngưng thở thì cần hô hấp nhân tạo ngay nhằm kịp thời cung cấp oxy cho não.

Kiểm soát yếu tố nguy cơ ngăn ngừa đột quỵ

Theo TS Tuấn, đột quỵ não rất nguy hiểm, khi xảy ra tình trạng tai biến, vỡ mạch máu não chảy máu ồ ạt vài phút đã không thể cấp cứu nổi.

Trước đây, ở các nước, đột quỵ là nguyên nhân tử vong hàng đầu, nay nhờ nhiều tiến bộ trong chẩn đoán, điều trị, tình trạng tử vong đã giảm xuống.

Còn tại Việt Nam, tỉ lệ đột quỵ tử vong rất cao, cao hơn cả ung thư (1 loại ung thư). Ở Việt Nam, tỷ lệ đột quỵ ngày một gia tăng và trẻ hóa, mỗi năm có hơn 230.000 người bị đột quỵ, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Việt Nam.

Trong đó, đột quỵ nhồi máu não chiếm 85% so với chảy máu não. Cả hai nguy cơ này đều có thể kiểm soát nhờ kiểm soát tốt các bệnh như  tăng huyết áp, đái tháo đường, không hút thuốc, chế độ sinh hoạt, tập luyện thể dục đều đặn để không bị mỡ máu, béo phì.

BS Tuấn khuyến cáo người dân nên đi kiểm soát định kỳ bệnh lý về máu, rối loạn chuyển hoá, xơ vữa mạch, mỡ.

"Xét nghiệm máu rất đơn giản, làm 6 tháng một lần với các chỉ số xét nghiệm thông thường với kết quả là những gợi ý để bác sĩ đánh giá nguy cơ, can thiệp sớm cho bệnh nhân", TS Tuấn nói.

Mặc dù đột quỵ là bệnh gây tử vong và tàn phế cao nhưng chúng ta có thể phòng ngừa được. Để giúp người dân hiểu rõ hơn về cách phòng, chăm sóc và điều trị các bệnh lý tai biến mạch máu não, ngày 21-22 tháng 12 năm 2019, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức sẽ tổ chức chương trình khám và tư vấn miễn phí về các bệnh lý tai biến mạch máu não.

Bệnh nhân có các nguy cơ như tuổi cao, cao huyết áp, mỡ máu, đái tháo đường, béo phì, thường xuyên đau đầu... có thể đăng kí để được các chuyên gia hàng đầu về thần kinh khám miễn phí nhằm phát hiện sớm và có phương pháp điều trị kịp thời các bệnh lý như: Nhồi máu não, Xuất huyết não, Di chứng tai biến mạch máu não.

Hồng Hải