Cách phát huy tối đa chiều cao của trẻ

1. Phần lớn yếu tố quyết định chiều cao là do gen

Chiều cao là một dạng đa gen, tức là chịu sự ảnh hưởng bởi nhiều gen khác nhau. Trường hợp cả bố và mẹ đều thấp không có nghĩa đứa con họ sinh ra cũng sẽ thấp, ngược lại cả hai bố mẹ đều cao thì đứa con sinh ra chưa hẳn sẽ “khổng lồ”. Tuy nhiên, nếu hầu hết họ hàng của cả hai bên đều thấp, thì thế hệ kế tiếp cũng sẽ thấp. Đừng vội nản chí, vì vẫn còn 1 yếu tố giúp con bạn cải thiện chiều cao đó là tác động từ môi trường.

Chiều cao của trẻ có thể dự đoán qua số đo của bố mẹ  bằng các bước dưới đây (đơn vị tính là cm).

- Cộng gộp số đo của bố và mẹ.

- Cộng thêm 13cm nếu là nam, trừ 13cm nếu là nữ.

- Chia đôi.

- Đáp án chính là chiều cao (+ -10cm) dự đoán của con bạn.

2. Tránh các yếu tố gây chậm tăng trưởng

Hãy tránh tối đa các yếu tố có hại để đảm bảo chiều cao tự nhiên của con trẻ không bị chậm lại. Thuốc và rượu đều được liệt vào danh sách gây chậm tăng trưởng đối với thanh, thiếu niên, đặc biệt bệnh suy dinh dưỡng sẽ khiến trẻ khó đạt được chiều cao tuyệt đối.

- Caffein có gây chậm tăng trưởng? Nghiên cứu khoa học cho thấy rằng caffein không gây chậm tăng trưởng. Tuy nhiên, nhiều khả năng sẽ gây ra chứng mất ngủ thường xuyên. Trẻ vị thành niên nên ngủ khoảng 9,5 tiếng mỗi ngày, vì vậy caffein không nên sử dụng nhiều.

- Thuốc lá thực sự gây chậm tăng trưởng? Những ảnh hưởng của việc hút thuốc và khói thuốc lá trên chỉ số khối cơ thể (BMI) vẫn chưa xác định rõ. Nhưng theo nghiên cứu của Khoa Tài nguyên sức khỏe quốc tế thuộc trường ĐH Colombia cho biết: “nghiên cứu cho thấy những trẻ em hút thuốc và phải ngửi khói thuốc nhiều sẽ thấp hơn những trẻ không hút thuốc hay phải ngửi khói thuốc”.

- Steroid cũng gây chậm tăng trưởng? Quá rõ ràng. Anabolic steroid là một chất hóa học tổng hợp tự nhiên, nó gây ức chế sự tăng trưởng của xương ở trẻ em và thanh thiếu niên, đồng thời giảm lượng tinh trùng, teo vòng 1, gây huyết áp cao và dễ mắc bệnh tim mạch. Trẻ em và thanh thiếu niên bị hen suyễn có sử dụng thuốc chứa steroid thường thấp hơn các bạn đồng trang lứa bình thường không sử dụng steroid.

3. Ngủ nhiều

Nghiên cứu chỉ ra, sự tăng trưởng của trẻ vị thành niên và thiếu nhi cần ngủ từ 8,5 - 11 tiếng mỗi tối bởi cơ thể trẻ sẽ phát triển và tái tạo mô trong quá trình nghỉ ngơi. Hãy giúp cho môi trường ngủ của bé được thoải mái, yên tĩnh, không gây ồn và giảm bớt ánh sáng.

- Hoóc-môn tăng trưởng của người (HGH) được sản xuất tự nhiên trong cơ thể, đặc biệt là trong giấc ngủ sâu.  Một giấc ngủ ngon sẽ kích thích sự sản xuất HGH trong tuyến yên.

- Vì là nội tiết tố, HGH có thể được bác sĩ tiêm trực tiếp vào mạch máu. Chú ý rằng, HGH dạng kem, bột, viên nén hay dạng lỏng đều có thể gây tác động nghiêm trọng nếu không làm theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

4. Ăn đủ chất

Nếu con bạn luôn được đảm bảo cung cấp đủ vitamin và chất khoáng cho cơ thể, chiều cao của chúng sẽ được phát huy tối đa. Dưới đây là các chất cần thiết cho sự tăng trưởng của chiều cao.

- Cơ thể sẽ có năng lượng dồi dào để phát triển nếu được hấp thụ đầy đủ cacbonhydrat và năng lượng (calo).

- Ăn các thực phẩm giàu canxi để giúp phát triển xương và ngăn ngừa bệnh loãng xương.

- Khi đói, hãy cho trẻ uống vitamin B3 để hỗ trợ phát triển lượng hoóc-môn tăng trưởng.

- Vitamin D3 (có nhiều trong cá, dầu cá nấm, ánh nắng mặt trời) có thể thúc đẩy sự phát triển của xương và cơ bắp ở trẻ em. Nếu thiếu hụt loại vitamin này có thể dẫn đến chứng chậm tăng trưởng và giảm cân ở các bé gái.

- Chất đạm (protein) giúp cơ thể phát triển và trở nên săn chắc. Ít nhất  một trong các bữa ăn hàng ngày của bạn nên có một món giàu chất đạm.

- Thiếu kẽm (có nhiều trong hàu, sô cô la, lạc, trứng, đậu, măng tây…) có thể gây chậm phát triển ở trẻ. Cách tốt nhất để hấp thụ đủ kẽm hàng ngày đó là uống trực tiếp hoặc ăn các thực phẩm giàu kẽm.

- Ăn đúng lịch. Bạn nên cho con ăn đủ 3 bữa một ngày và ăn nhẹ ngoài 3 bữa chính.

5. Chăm sóc hệ tiêu hóa

- Giữ hệ tiêu hóa khỏe mạnh bằng cách chọn thực phẩm tươi, sạch. Cố gắng tránh các thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm không cung cấp calo hay chứa nhiều chất béo.

- Ăn đa dạng các loại thực phẩm lành mạnh. Nếu chỉ chọn một món chính cho các bữa, sẽ không có hại nhưng không giúp hệ tiêu hóa hoạt động mạnh. Vì vậy, hãy chọn thực phẩm đa đạng như trái cây, rau, ngũ cốc, các nguồn protein nhu trứng, bơ, lạc, cá... để hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn.

6. Tập thể dục

Nguyễn Thúy

Theo WKH