Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan

Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) đã công bố trên GLOBOCAN 14/12/2020 về gánh nặng của bệnh lý ung thư trên toàn cầu cho thấy: Tính đến năm 2020, số lượng bệnh nhân mắc ung thư đã tăng lên 19.3 triệu ca, trong số đó 10 triệu ca tử vong.

Cơ quan này ước tính cứ 5 người sẽ có 1 người phát hiện ung thư trong suốt cuộc đời và 1/8 đàn ông, 1/11 phụ nữ sẽ tử vong vì căn bệnh này.

Trong số đó ung thư gan là 1 trong 10 bệnh ung thư đứng đầu có tỷ lệ mắc và tử vong cao nhất trên thế giới. Tại Việt Nam, ung thư gan là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong số các loại ung thư nói chung (122.690 ca tử vong vào năm 2020).

Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư gan: 

Theo ThS.BS Hoàng Công Tùng, Trung tâm Y học hạt nhân & Ung bướu - Bệnh viện Bạch Mai, ít nhất 80% ung thư biểu mô tế bào có liên quan đến tình trạng viêm gan mạn tính do một trong hai loại virus viêm gan B (HBV) và virus viêm gan C (HCV). Trong số này, nhiễm HBV chiếm 75 đến 80% các ung thư gan liên quan đến virus, HCV chiếm 10 đến 20%.

Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm việc sử dụng thực phẩm bị nhiễm aflatoxin B1 (AFB1), uống quá nhiều rượu, tiểu đường, béo phì và một số rối loạn chuyển hóa hiếm gặp, chẳng hạn như: bệnh huyết sắc tố, thiếu hụt α-1 antitrypsin, bệnh tyrosin máu và một số rối loạn chuyển hóa porphyrin.

Các yếu tố nguy cơ chi phối có xu hướng khác nhau ở các vùng có nguy cơ cao và nguy cơ thấp ung thư gan. Ở hầu hết các quốc gia có nguy cơ cao ở Châu Á và Châu Phi, nhiễm HBV mãn tính và phơi nhiễm AFB1 là những yếu tố nguy cơ chính. Ngược lại, nhiễm HCV, uống quá nhiều rượu và bệnh tiểu đường, béo phì đóng vai trò quan trọng hơn trong các khu vực có nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan thấp. Tuy nhiên, các trường hợp ngoại lệ được thấy ở Nhật Bản và Ai Cập, nơi có yếu tố nguy cơ chiếm ưu thế là nhiễm HCV.