Ca lâm sàng hiếm gặp: Ung thư dạ dày kèm ung thư trực tràng
Nhiều bệnh ung thư nguyên phát phát triển đồng thời hoặc liên tiếp và độc lập với nhau trong cùng một bệnh nhân.
Ung thư khác thì và ung thư đồng bộ
Tỷ lệ mắc nhiều bệnh ung thư nguyên phát thay đổi trong tỷ lệ 0,7 - 11,7% của tất cả các loại ung thư biểu mô.
Một bệnh nhân bị cùng lúc nhiều loại ung thư nguyên phát, người ta sẽ chia bệnh nhân thành 2 nhóm: Nếu bệnh ung thư sau được phát hiện sau 6 tháng của chẩn đoán đầu tiên, được đặt tên là ung thư khác thì hoặc nếu được phát hiện trong vòng 6 tháng kể từ lần chẩn đoán đầu tiên là ung thư đồng bộ.
Ung thư dạ dày và đại tràng đồng bộ là những loại ung thư hiếm gặp. Ung thư đồng bộ phổ biến nhất là ung thư đại trực tràng ở bệnh nhân ung thư dạ dày. Phẫu thuật cắt đoạn dạ dày và cắt bỏ đoạn đại trực tràng chứa u vẫn là phương pháp điều trị triệt căn khi khối u còn khả năng cắt bỏ.
Tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn chúng tôi đã tiếp nhận bệnh nhân nam 77 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, vào viện ngày 14/5/2020 do đau bụng hạ vị một tháng nay, đại tiện phân nhày máu, gầy sút 2kg. Kết quả nội soi dạ dày thấy hình ảnh loét bờ cong nhỏ dạ dày đường kính 1,5cm. Nội soi đại tràng thấy khối u sùi trực tràng giữa cách rìa hậu môn 5cm, khối u gây hẹp lòng trực tràng. Kết quả sinh thiết cho thấy, hình ảnh ung thư biểu mô tuyến của dạ dày và ung thư biểu mô tuyến của trực tràng. Bệnh nhân được chẩn đoán ung thư dạ dày và trực tràng đồng bộ, ung thư dạ dày giai đoạn II, ung thư trực tràng giai đoạn II. Phẫu thuật nội soi ngày 19/5/2020 cắt 3/4 dạ dày, nạo vét hạch chặng D2, phẫu thuật cắt u trực tràng -đại tràng sigmoid, nối đại tràng trái ống hậu môn, mở hồi tràng giảm áp phía trên…
Sau mổ bệnh nhân diễn biến ổn định, tập uống nước lọc và nước đường sau 24 giờ, rút sonde dạ dày sau 48 giờ, tập ăn lỏng, rút dẫn lưu ổ bụng sau 6 ngày. Sau mổ bệnh nhân có rối loạn tiểu tiện đái rỉ, đái khó. Kết hợp bác sĩ chuyên khoa Đông y châm cứu, tình trạng tiểu khó của bệnh nhân được cải thiện. Bệnh nhân hiện tại ổn định, sức khỏe hồi phục tốt, đi lại được, chờ đóng mở thông hồi tràng sau 6 tuần.
Tuổi cao là yếu tố nguy cơ phát triển ung thư
Nguy cơ phát triển khối u thứ hai trong trường hợp có khối u nguyên phát đầu tiên cao gấp 1,29 lần so với người khỏe mạnh. Nhiều khối u nguyên phát thường gặp hơn ở nhóm người cao tuổi (> 65 tuổi). Do đó, tuổi già được coi là một yếu tố nguy cơ trong sự phát triển ung thư. Sự lão hóa trong hệ thống miễn dịch và sức đề kháng thấp liên quan đến phơi nhiễm chất gây ung thư.
Ung thư đồng bộ phổ biến nhất ở những bệnh nhân bị ung thư dạ dày là ung thư đại trực tràng và ngược lại. Trong số những bệnh nhân bị ung thư dạ dày và đại trực tràng đồng bộ, 15,4% được chẩn đoán trước lần phẫu thuật đầu tiên và 33,3% không được chẩn đoán mắc bệnh ung thư thứ hai cho đến khi được phẫu thuật triệt để. Tỷ lệ sống sau 3 năm của bệnh nhân là 30,8%. Trong trường hợp ung thư đồng bộ, vì tiên lượng của ung thư giai đoạn đầu tốt hơn ung thư giai đoạn tiến triển và nó có thể bị ảnh hưởng từ một bệnh ung thư đồng bộ, vì vậy phẫu thuật nên được thực hiện đồng bộ nhất có thể. Tuổi thọ trung bình trên toàn thế giới đã tăng lên, tỷ lệ ung thư đồng bộ và ung thư khác ngày càng được phát hiện nhiều hơn. Khi phát hiện khối u nguyên phát, người bệnh cần làm đầy đủ các xét nghiệm chẩn đoán để đánh giá giai đoạn bệnh, tiên lượng điều trị để có hướng điều trị tốt nhất.
BS Trần Kiên Quyết
Theo Khoa học & Đời sống