Bộ Y tế vào cuộc vụ que thử phát hiện ung thư trong... 5 phút

Trước đó, theo điều tra của phóng viên Dân trí, trên các diễn đàn mạng, que thử ung thư được rao bán tràn lan, công khai với đủ mọi chủng loại và giá cả. Một sản phẩm này có tên gọi là “Medi USA” được quảng cáo là hàng của Mỹ, với lời quảng cáo có giá trị chuẩn đoán ung thư gan, tuyến tiền liệt và cổ tử cung với độ tin cậy lên tới 99,5% khi lấy mẫu máu thử nghiệm trong 5 - 10 phút.

Một loại que thử khác có dòng chữ: “Tyrosine Urine detecting Kits”, bên trong gồm một lọ thủy tinh đựng dung dịch và một thiết bị chứa mẫu thử. Theo đó, chỉ cần lấy khoảng 5ml nước tiểu cho vào bình chứa rồi lắc nhẹ sau đó để lắng khoảng 5 phút, dung dịch thử sẽ kết tủa và hiện màu sắc chuẩn đoán theo từng loại bệnh trong bảng màu. Theo điều tra của phóng viên Dân trí, người bán hàng quảng cáo, đây là sản phẩm uy tín nhất bởi đã được Bộ Y Tế Trung Quốc kiểm nghiệm và đề nghị ứng dụng rộng rãi tại các cơ sở y tế. Mỗi hộp chỉ test được một lần nhưng thử được nhiều loại ung thư.

Trong đó, ung thư ruột cho kết quả chính xác lên tới 94%, ung thư dạ dày là 92%, ung thư gan là 89%, ung thư vú là 88%, ung thư phổi 78%... Đặc biệt, sản phẩm này còn có khả năng chẩn đoán một số loại bệnh về dạ dày, gan mật, bệnh thận và các bệnh khác liên quan đến trao đổi chất. Hiện nay giá trên thị trường vào khoảng 1 triệu đồng/sản phẩm nếu mua nhiều có thể thương lượng giá cả.

Trước thực trạng này, chiều 16/12, ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị-Công trình y tế (Bộ Y tế) đã có công văn khẩn gửi tới Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Ông Tuấn khẳng định, đến nay, Bộ Y tế mới cấp phép 2 sản phẩm thanh thử để phát hiện định tính các chất chỉ điểm đối với một số loại ung thư. Cụ thể, đây là 2 sản phẩm Bioline AFP (phát hiện định tính AFP trong huyết tương hoặc huyết thanh người) và SD Bioline CEA (phát hiện định tính CEA trong huyết tương hoặc huyết thanh người).

“Tuy nhiên, đây không phải là que thử phát hiện ung thư mà chỉ dùng để phát hiện định tính các chất chỉ điểm đối với một số loại ung thư. Còn để chẩn đoán ung thư, người bệnh phải đến cơ sở y tế để các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, làm các xét nghiệm chẩn đoán như xét nghiệm sinh hóa, miễn dịch, huyết học, chẩn đoán hình ảnh, tế bào học, mô bệnh học”, ông Tuấn khẳng định.

Hơn nữa, 2 loại que thử này cũng chỉ cho phép phát hiện 2 chất AFP và CEA trong một số loại bệnh chứ không phải cứ “test” là phát hiện nguy cơ mọi loại bệnh ung thư. Vì thế, Bộ Y tế sẽ phối hợp với thanh tra Bộ Y tế rà soát lại vấn đề quảng cáo, thông tin sản phẩm.

Bộ Y tế cũng yêu cầu các Sở y tế cần khẩn trương thanh kiểm tra các cơ sở kinh doanh, quảng cáo, sử dụng mặt hàng này, nhằm đảm bảo công tác quản lý nhà nước. Đồng thời cung cấp thông tin để cộng động, người dân hiểu đúng về giá trị thực của các sản phẩm trên.

Theo PGS.TS Trần Văn Thuấn, Phó giám đốc Bệnh viện K (Hà Nội), việc phát hiện sớm ung thư không phải là vấn đề khó trong y tế. Có chăng là người bệnh có đến viện khám khi còn ở giai đoạn sớm để kịp thời phát hiện, chữa trị hay không.

Còn tại các bệnh viện, việc xét nghiệm chỉ điểm u được làm thường quy. Như xét nghiệm CEA, AFP, PSA dao động từ 80.000 - 85.000 đồng. Các xét nghiệm này làm tại bệnh viện là xét nghiệm định lượng nồng độ các chất chỉ điểm u trong máu. Như đã nói, chỉ mang tính “chỉ điểm” nên dù kết quả dương hay âm tính không thể khẳng định ngay là ung thư hay không. Khi có những dấu hiệu nghi ngờ người bệnh sẽ được làm các xét nghiệm chuyên sâu hơn đánh giá có thực sự là ung thư không.

“Như chất chỉ điểm u CEA thường tăng trong ung thư biểu mô nhầy của đường tiêu hóa, buồng trứng, vú, phổi, tụy. Tuy nhiên, các trường hợp lành tính có thể CEA tăng gồm: hút thuốc, tuyến nang nhầy của buồng trứng hoặc ruột thừa, viêm túi mật, viêm túi thừa đại tràng…Vì thế, không phải cứ thấy có chất chỉ điểm là kết luận ung thư mà phải làm nhiều chẩn đoán chuyên sâu”, PGS Thuấn khẳng định.

Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo, người bệnh không nên nghe theo đồn thổi để tiền mất, tật mang, rước những lo lắng không đâu vào mình. Hãy đi khám sức khỏe định kỳ, đi khám ngay khi cơ thể có những bất thường để được kịp thời phát hiện, điều trị bệnh.

Hồng Hải