Bộ Y tế lý giải việc cắt giảm chi trả BHYT cho nhiều loại thuốc chi phí lớn

“Cứu cánh cuối cùng” của người bệnh?

Theo đó, trong 25 loại thuốc này, có 5 loại thuốc mới trước đó quỹ BHYT chưa thanh toán, nay đưa vào thanh toán với tỷ lệ 50%. 11 loại thuốc điều trị ung thư, chống thải ghép ngoài danh mục, hiện nay quỹ BHYT đang thanh toán 50% theo quy định thì nay các loại thuốc này được đưa vào danh mục để tiện quản lý và vẫn giữ nguyên tỷ lệ thanh toán là 50%.

Có 9 loại thuốc quỹ BHYT đang thanh toán 100% nay giảm tỉ lệ thanh toán xuống còn 50%, gồm 4 loại thuốc điều trị ung thư và 5 loại thuốc điều trị các bệnh khớp, viêm gan C, giải độc, điều trị thiếu hụt hoóc môn tăng trưởng.

Có đủ thuốc ung thư đáp ứng nhu cầu điều trị!

“Việc cắt giảm chi phí điều trị 9 loại thuốc này từ 100% xuống còn 50% khiến bệnh nhân băn khoăn nhất. Nhưng thực tế, việc làm này đã được cân nhắc bởi cả hội đồng khoa học là các chuyên gia đầu ngành về ung bướu. Chúng tôi khẳng định không vì cắt giảm chi phí điều trị mà bệnh nhân không còn cơ hội điều trị vì phải đồng chi trả quá lớn”, ông Nguyễn Minh Thảo, Phó Tổng giám đốc BHXH VN khẳng định tại buổi họp báo.

Bởi với những bệnh nhân ung thư có thẻ BHYT vào viện trước ngày thực hiện thông tư mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2015 và hiện vẫn đang điều trị tại cơ sở khám chữa bệnh mà đang được chỉ định dùng 1 trong 4 loại thuốc này (gồm: Doxorubicin, Erlotinib, Gefitinib, Sorafenib) thì vẫn tiếp tục được điều trị và được thanh toán 100% như trước đó.

“Còn với những bệnh nhân được phát hiện bệnh sau ngày 1/1/2015, việc giảm chi trả điều trị các loại thuốc này cũng không phải là tước cơ hội điều trị của người bệnh, bởi còn nhiều loại thuốc khác thay thế khác”, GS.TS Mai Trọng Khoa, Phó Giám đốc BV Bạch Mai, Giám đốc Trung tâm ung bướu - BV Bạch Mai) khẳng định.

Ông Mai Trọng Khoa cho rằng, với 65 loại thuốc điều trị ung thư trong danh mục hiện nay, thuốc điều trị ung thư tại Việt Nam không thua kém gì so với cả các nước phát triển, đủ đáp ứng điều trị cho các giai đoạn, các loại bệnh ung thư đặc thù của người Việt Nam, đủ các loại thuốc để bác sĩ điều trị cho người bệnh.

GS.TS Khoa cho biết thêm, trước khi danh mục này được lập nên, Bộ Y tế đã gửi văn bản tới tất cả các bệnh viện có cơ sở điều trị ung thư trong cả nước để họ lên danh sách các loại thuốc sử dụng, sau đó tập hợp, sàng lọc lại và dựa trên những hướng dẫn, cập nhật điều trị mới nhất trên thế giới hiện nay, hội đồng gồm những giáo sư đầu ngành về ung thư lựa chọn các thuốc đưa vào cơ sở điều trị.

Nói về 4 loại thuốc chữa ung thư trước đó BHYT thanh toán 100%, nay theo quy định mới sau 1/1/2015 quỹ BHYT chi trả 50%, còn lại là người bệnh đồng chi trả, ông Khoa nhìn nhận, đó cũng là vấn đề hoàn toàn hợp lý.

Trong 4 loại thuốc này thì Doxorubicin là hóa chất thông thường nhưng được bọc thêm nano để giảm tác dụng phụ, còn hiệu quả điều trị như các thuốc trong BHYT. Thế nhưng giá thành của nó lại rất đắt đỏ, hơn 5 triệu/lọ với liều điều trị 4 lọ/ngày. “Rất ít nước trên thế giới chi trả 100% như Việt Nam. Bởi ở thời điểm chúng ta mới tiếp cận thuốc mới, sau này ứng dụng vào thực tế phải có những điều chỉnh. Vì khi so sánh thuốc này với các hóa chất truyền thống thì hiệu quả điều trị là tương đương, thuốc nano chỉ giảm tác dụng phụ”, GS. Khoa phân tích.

Còn với các thuốc Erlotinib, Gefitinib (điều trị ung thư phổi tế bào nhỏ) và  Sorafenib (điều trị ung thư gan) là những những thuốc điều trị đích. Cả 3 loại thuốc này được chỉ định cho những bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối đã thất bại với các thuốc khác. Ngay cả các nước trên thế giới, rất ít bảo hiểm nhà nước chi trả cho các thuốc này. Bác sĩ chỉ định thuốc này cũng rất chặt chẽ  bởi họ không thể gánh một chi phí khổng lồ cho việc điều trị giai đoạn cuối mà không mang lại hiệu quả điều trị như mong muốn, chỉ là kéo dài sự sống người bệnh. Cụ thể thuốc Erlotinib có giá 1.337.420 đồng/viên, thuốc  Gefitinib có giá 1.199.076 đồng/viên, mỗi thứ 1 viên/ngày. Thuốc Sorafenib có giá gần 1 triệu/viên với liều 4 viên/ngày, chi phí điều trị sẽ khoảng 120 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, nếu không sử dụng thuốc này vẫn có những cách điều trị khác phù hợp với bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối mà không ngốn hết nguồn chi phí khổng lồ. Thậm chí có những bệnh nhân khi dùng thuốc này rồi lại phải quay về phương pháp điều trị truyền thống bởi không mang lại hiệu quả điều trị.

Cùng quan điểm này, GS.TS TrầnVăn Thuấn, Phó Giám đốc BV K Trung ương cũng cho rằng, 3 nhóm thuốc này dành cho đối tượng rất nhỏ là bệnh nhân ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư gan giai đoạn cuối. Ung thư nếu phát hiện sớm sẽ chữa khỏi với chi phí vừa phải, phát hiện muộn chỉ có thể kéo dài thêm sự sống người bệnh chứ không thuốc nào chữa khỏi. Nhiều nước trên thế giới không thanh toán bảo hiểm cho các thuốc này bởi họ so sánh giữa hiệu quả - chi phí. Vì thế, tôi cho rằng đồng chi trả cũng là sự hợp lý. Hơn nữa việc đồng chi trả sẽ giúp bác sĩ đưa ra chỉ định chặt chẽ hơn, bởi có nhiều lựa chọn khác để điều trị cho người bệnh.

Ông Nguyễn Minh Thảo cho biết tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 125 ngàn  bệnh nhân ung thư mới. Nếu chi phí điều trị bình quân một bệnh nhân 10 triệu sẽ  cần 1200 tỷ. Một người 50 triệu cần 6.000 tỷ cho điều trị ung thư. Nếu chúng ta chi lên đến 100 triệu/bệnh nhân ung thư sẽ cần12 nghìn tỷ. Số tiền khổng lồ này, nếu quỹ BHYT gánh hết sẽ rất rất khó để dành cho các chuyên khoa khác. Việc chi trả 100% các loại thuốc này sẽ vượt quá khả năng chi trả của quỹ.

“Các loại thuốc này cũng không phải là cứu cánh cuối cùng của người bệnh ung thư, bởi không có những thuốc này, vẫn có những thuốc khác thay thế mà vẫn nằm trong danh mục bảo hiểm”, GS.TS Mai Trọng Khoa khẳng định.

Chiều nay, Bộ Y tế cũng sẽ họp với các Bệnh viện về hướng dẫn thực hiện Bảo hiểm y tế mới.

Hồng Hải