Bệnh xơ gan được phát hiện bằng cách nào?

Gan là cơ quan lớn thứ hai trong cơ thể, đóng một vai trò tối quan trọng trong quá trình chuyển hóa và thực hiện tới hơn 500 chức năng như: dự trữ glycogen, tổng hợp protein, huyết tương, thải độc…Trong khi đó, xơ gan lại là tình trạng gan bị biến đổi cấu trúc, hình thành các mô sẹo bất thường làm tế bào gan bị hư tổn và suy giảm nhanh chóng.

Để chẩn đoán xơ gan, bệnh nhân thường sẽ được thực hiện các xét nghiệm sau:

Xét nghiệm công thức máu

Khi mắc xơ gan, các mô xơ gây cản trở dòng máu chảy qua gan. Khi đó, máu chảy ngược về lách khiến lách bị phình to. Lách giữ lại và phá hủy tế bào máu khiến lượng hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu trong máu giảm xuống - hay còn gọi là cường lách. Khi xét nghiệm thấy giảm tiểu cầu là dấu hiệu sớm và thường gặp ở những người bệnh xơ gan.

Xét nghiệm bilirubin

Bilirubin, một sắc tố màu vàng đỏ được tạo ra từ chất hemoglobin có trong hồng cầu, được chuyển hóa ở gan và bài tiết qua nước tiểu. Ở người khỏe mạnh bilirubin chỉ có trong máu với nồng độ thấp (ít hơn 1,2mg/dL). Ở người bệnh xơ gan do gan không xử lý được khiến nồng độ bilirubin tăng lên gây ra triệu chứng vàng da, vàng mắt là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân xơ gan.

Siêu âm

Đây là xét nghiệm không xâm lấn dùng sóng âm để tạo ra hình ảnh của nhiều nội tạng gồm có gan. Siêu âm không gây đau và thường chỉ mất chưa đến 30 phút. Trong khi bạn nằm trên giường hoặc trên bàn khám, một đầu dò được đặt lên người bạn. Nó phát ra sóng âm được phản hồi từ gan của bạn và chuyển thành hình ảnh trên máy tính. Qua đó, bác sĩ đánh giá được kích thước gan to hay nhỏ, cấu trúc gan, bờ của gan có gồ ghề, có sẹo không. Các bất thường về gan như gan nhiễm mỡ, áp xe gan, khối u trong gan. Nếu dùng phương pháp siêu âm màu có thể nhìn thấy được các mạch máu trong gan rõ ràng hơn, hướng đi của dòng máu chảy trong gan.

Tuy nhiên, siêu âm khó cho một kết quả rõ ràng vì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tổn thương gan ở mức độ nặng hay nhẹ. Đây chỉ là một xét nghiệm bổ sung gợi ý, chẩn đoán còn phải dựa vào kết quả xét nghiệm khác.

Chụp cắt lớp vi tính (CT)

Xét nghiệm dùng tia X để tạo ra hình ảnh cắt ngang qua cơ thể. Bạn có thể uống thuốc phản quang trước khi chụp để bác sĩ nhìn rõ hình ảnh của gan hơn. Phương pháp này cho kết quả chính xác cao, hình ảnh rõ nét hơn.

Chụp cộng hưởng từ (MRI)

Phương pháp này an toàn hơn so với chụp cắt lớp CT vì người bệnh không bị nhiễm tia X và có thể tái tạo hình ảnh ở nhiều góc độ khác nhau. Đây là phương pháp tạo hình ảnh từ sóng vô tuyến và trừ trường. Ðôi khi, thuốc cản quang cũng được dùng. Xét nghiệm này có thể mất từ 15 phút tới 1 giờ. Bạn có thể thấy MRI bất tiện hơn CT. Ðó là vì bạn sẽ bị nhốt kín trong một ống hẹp và vì máy gây ra tiếng ồn lớn khiến một số người khó chịu. Bạn phải nằm yên không được thở mạnh thì kết quả càng chính xác

Sinh thiết gan

Mặc dù các xét nghiệm khác có thể cung cấp nhiều thông tin lớn về phạm vi và loại tổn thương gan, sinh thiết là cách duy nhất để chẩn đoán xác định xơ gan. Trong thủ thuật này, người ta lấy một mẫu mô gan nhỏ và kiểm tra dưới kính hiển vi. Bác sĩ thường dùng một kim nhỏ sắc để lấy mẫu.