Bệnh trầm cảm gia tăng "hậu Covid-19": WHO khuyến cáo gì với TPHCM?

Chiều 16/9, Sở Y tế TPHCM cho biết, đơn vị vừa có 2 ngày làm việc với đoàn chuyên gia thuộc Văn phòng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam do bác sĩ Socorro Escalante, Quyền Trưởng đại diện Văn phòng làm trưởng đoàn. Ngoài ra, còn có đại diện tổ chức y tế toàn cầu phi lợi nhuận PATH, lãnh đạo Viện Y tế công cộng, các chuyên gia từ Đại học Y Dược TPHCM và đại diện một số trung tâm y tế, trạm y tế đến tham dự.

Theo các chuyên gia WHO, cách làm hiệu quả và thiết thực nhất khi triển khai chăm sóc và quản lý bệnh không lây nhiễm là dựa vào hệ thống y tế cộng đồng. Cụ thể, Trung tâm kiểm soát bệnh tật Thành phố (HCDC) là cơ quan chịu trách nhiệm chính để điều phối, giám sát, theo dõi, lượng giá kết quả…

Còn trạm y tế phường, xã cùng với mạng lưới cộng tác viên sức khỏe cộng đồng là nơi triển khai các hoạt động tầm soát, chăm sóc tại cộng đồng các bệnh không lây nhiễm.

Chuyên gia WHO cho rằng, trong giai đoạn đầu nên tập trung nguồn lực ưu tiên cho 2 bệnh phổ biến nhất là tăng huyết áp và đái tháo đường, và không nhất thiết phải đưa đội ngũ chuyên khoa tim mạch, nội tiết của các bệnh viện về cơ sở. Thay vào đó, các bác sĩ trẻ thực hành tổng quát, thậm chí các y sĩ, điều dưỡng đã qua huấn luyện đều hoàn toàn đảm trách tốt công tác chăm sóc người bệnh mắc bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng.

Ngoài ra, chuyên gia WHO cũng khuyến cáo ngành y tế TPHCM nên triển khai thêm hoạt động phát hiện và chăm sóc người mắc bệnh tâm thần, nhất là bệnh trầm cảm. Đây là căn bệnh vốn có tỷ lệ mắc gia tăng nhanh sau đại dịch Covid-19.

Trước đó từ cuối tháng 7, TPHCM cũng đã thí điểm hoạt động "cấp cứu trầm cảm", do Trung tâm Cấp cứu 115 và Bệnh viện Tâm thần TPHCM đảm trách. Nhiều trường hợp bệnh nhân kích động, nói nhảm, thậm chí muốn tự sát đã được phát hiện, can thiệp kịp thời trong thời gian ngắn.

Một yếu tố quan trọng khác, mang tính quyết định cho sự thành công khi triển khai chăm sóc các bệnh không lây nhiễm theo chương trình WHO PEN (gói can thiệp thiết yếu về bệnh không lây nhiễm trong chăm sóc sức khỏe ban đầu của WHO) chính là vấn đề cung ứng thuốc cho các trạm y tế.

Các chuyên gia của WHO đồng tình và ủng hộ việc ngành y tế TPHCM sắp triển khai đấu thầu tập trung cấp địa phương với danh mục thuốc mở rộng hướng về y tế cơ sở. Trong đó, bổ sung danh mục thuốc cho các bệnh không lây nhiễm tương tự như danh mục thuốc của các bệnh viện tuyến huyện.

Ngoài ra, đại diện WHO cũng cho rằng, cần có chính sách tăng thu nhập cho nhân viên y tế đang công tác tại các trạm y tế, như là một yếu tố góp phần cho sự thành công của chương trình chăm sóc các bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng.

Ngoài ra, trung tâm y tế và các bệnh viện tuyến huyện có vai trò không thể thiếu trong việc sẵn sàng tiếp nhận các bệnh nhân có diễn biến bệnh nặng hơn được chuyển đến từ tuyến cơ sở.