1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Bệnh nhi sốt run cầm cập suốt 10 ngày, bác sĩ lấy khối mủ lớn nằm trong màng cứng tủy

(Dân trí) - Bệnh nhi 9 tuổi được gia đình đưa đến BV Xanh pôn vì sốt kéo dài liên tục 10 ngày, trong đó 3 ngày cuối trước khi nhập viện bé sốt 39 – 40 độ, run cầm cập, đau đầu kèm dấu hiệu tê bì chân bên trái. Sau khi nhập viện, các bác sĩ phát hiện khối áp xe ngoài màng cứng tủy rất lớn vi khuẩn whitmore gây ra.

Tưởng sốt thường hóa khối mủ trong tủy

Tại BV Xanh Pôn, chẩn đoán ban đầu các bác sĩ đánh giá bệnh nhi nhiễm khuẩn nặng dù không xác định được nguyên nhân, CRP của bệnh nhi lên tới 146.4 mg/l (người bình thường dưới 10) và chỉ định điều trị kháng sinh.

Ổ mủ trong màng cứng tủy của bệnh nhân được lấy ra sau phẫu thuật.
Ổ mủ trong màng cứng tủy của bệnh nhân được lấy ra sau phẫu thuật.

Sau 3 ngày, kết quả cấy máu của bệnh nhi âm tính. Nhưng lúc này bệnh nhi lại xuất hiện đau nhẹ vùng lưng, hạn chế trong việc cử động. Lúc này các bác sĩ tiến hành siêu âm kiểm tra cho thấy ổ dịch vùng xương cùng cụt.

Rất khó để xác định được nguyên nhân gây nhiễm khuẩn trên bệnh nhi 9 tuổi sốt cao kéo dài. Vì thế, các bác sĩ rất thận trọng trong chỉ định và tiếp tục “nghe ngóng” các dấu hiệu tiếp theo.

“Khi bệnh nhân xuất hiện thêm dấu hiệu tổn thương thần kinh khu trú là tê bì chân bên trái, chúng tôi đã chỉ định cho bệnh nhi chụp cộng hưởng từ cột sống thắt lưng và ngay lập tức “bắt” được con bệnh. Hình ảnh chụp cho thấy khối áp –xe ngoài màng cứng tủy rất lớn từ đốt sống T10 xuống xương cùng S2 cùng với nhiều khối áp -xe lan tỏa trong vùng cơ cạnh sống ngang vị trí thắt lưng- cùng cụt là căn nguyên gây ra tình trạng sốt cao kéo dài, chân tê bì của bệnh nhân”, BS điều trị cho biết.

Ths. Bs Ngô Quang Hùng, Khoa Phẫu thuật Thần kinh, bệnh viện Xanh Pôn cho biết ngay sau khi có chỉ định mổ cấp cứu cho bệnh nhi, các bác sĩ đã mổ, rửa sạch ổ mủ và đặt dẫn lưu ngoài màng cứng… để giải phòng sự chèn ép.

Sau ca phẫu thuật, bệnh nhi cắt được cơn sốt liên tục và triệu chứng tê bì chân phải nhưng vẫn sốt 39 – 40 độ về đêm. Các bác sĩ vẫn nghĩ đến một loại vi khuẩn gây nên tình trạng này cho bệnh nhân nên tiếp tục cấy mủ. Kết quả cho thấy bệnh nhân dương tính với vi khuẩn Whitmore.

“Khi đã “bắt” trúng tên vi khuẩn, bệnh nhân được điều trị kháng sinh phù hợp sẽ nhanh chóng cắt cơn sốt”, BS Hùng nói.

Em bé dùng tay bẩn gãi vào vết tổn thương

Bệnh Whitmore do trực khuẩn B.pseudomallei gây ra là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm, đặc trưng bởi tình trạng viêm phổi nặng và áp xe đa ổ, với tỉ lệ tử vong rất cao, lên tới 40%. Vi khuẩn gây bệnh sống trong bùn đất và nước, đường lây truyền chủ yếu qua vùng da tổn thương tiếp xúc với vi khuẩn hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn này. Bệnh rất dễ chẩn đoán nhầm sang các bệnh viêm phổi, nhiễm khuẩn da mô mềm, nhiễm khuẩn xương khớp, nhiễm khuẩn huyết…bởi nó không có biểu hiện đặc hiệu.

Căn bệnh này khá phổ biến ở các nước nhiệt đới. Như tại Thái Lan có khoảng 40% ca nhiễm trùng huyết người ta nghĩ đến whitmore (dù chưa cấy máu) và điều trị theo hướng bệnh này đã thành công. Bởi khi mắc whitmore diễn biến nặng, tử vong cao, chờ đợi kết quả xét nghiệm mới điều trị là rủi ro.

Những người thường xuyên tiếp xúc với đất sẽ có nguy cơ mắc whitmore cao hơn người khác do trực khuẩn này sống trong đất, có thể xâm nhập qua các tổn thương hở trên da. Do đó nông dân, công nhân làm gạch và làm xây dựng nên mặc bảo hộ lao động, đi ủng và mang găng tay cẩn thận.

Với trường hợp này, gia đình cho biết trước đó đó 3 tuần, bệnh nhi bị một vết phỏng nước (dạng Herpes), và được điều trị tại nhà. Trong quá trình liền vết thương, cháu bé liên tục dùng tay bẩn ( thường xuyên chơi bi trên đất) cạy vùng lên da non. Do tổn thương nhỏ và đã lành trước khi bị sốt nên khi khám bệnh gia đình không chú ý cho bác sĩ biết. Đây có thể là nguồn vào cho vi khuẩn gây ra tổn thương chèn ép tủy.

ThS Hùng cho rằng, sự lây nhiễm bệnh ban đầu có thể xuất phát từ những vết thương rất nhỏ, người bệnh cũng như bác sĩ thường bỏ qua, tuy nhiên vi khuẩn Whitmore có thể diễn tiến rất nhanh, thường gây viêm phổi nặng, nhiễm trùng máu, tử vong trong vòng 48 giờ sau khi phát hiện ra triệu chứng.

Đến nay, bệnh Whitmore chưa có vắc xin phòng bệnh, và cũng chưa có khuyến cáo nào về sử dụng kháng sinh dự phòng. Tốt nhất là cần có biện pháp phòng hộ trong lao động, sinh hoạt tránh để da bàn chân, bàn tay, các bộ phận trong cơ thể tiếp xúc trực tiếp với đất.

Khi thấy bệnh nhân có biểu hiện sốt liên tục, nhiễm trùng kéo dài, đặc biệt là với các đối tượng có nguy cơ cao thì các bác sĩ từ tuyến cơ sở, trung ương nên nghĩ đến whitmore để có hướng điều trị, giảm nguy cơ diễn biến nặng đe dọa tử vong.

Hồng Hải