Áp lực thi chuyển cấp lên lớp 10, cậu thiếu niên nhập viện cấp cứu

Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) tiếp nhận nhiều trường hợp học sinh bị viêm loét dạ dày - tá tràng, đặc biệt có những trường hợp đã xảy ra biến chứng nặng. Điển hình là một trường hợp viêm phúc mạc do thủng ổ loét hành tá tràng đã được điều trị phẫu thuật tại khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy. 

Bệnh nhân nam 15 tuổi là học sinh lớp 9 đang chuẩn bị thi cuối cấp lên lớp 10. Em có tiền sử viêm dạ dày tá tràng đã điều trị nội khoa nhiều đợt. Gần đây, lo lắng chuyện thi cử, luyện thi nên em bị đau bụng vùng trên rốn nhiều hơn. 

Sau một ca học thêm buổi tối, em về nhà thì bị đau bụng dữ dội kèm theo sốt cao. Em được gia đình đưa vào Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu trong tình trạng có hội chứng nhiễm trùng rõ, bụng đau co cứng như gỗ. 

Theo bác sĩ Nguyễn Hàm Hội, khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy, sau khi được làm những xét nghiệm cần thiết, bệnh nhân được chẩn đoán bị viêm phúc mạc do thủng ổ loét hành tá tràng. Ngay sau đó, trẻ được các bác sĩ mổ cấp cứu phẫu thuật nội soi khâu lỗ thủng ổ loét hành tá tràng, lau rửa, dẫn lưu ổ bụng. 

Bệnh nhân được ra viện sau 5 ngày điều trị nhưng vẫn phải tiếp tục điều trị thuốc và theo dõi khám lại.

Áp lực thi cử, căng thẳng trong cuộc sống... là một trong những nguyên nhân gây loét dạ dày - tá tràng. 

Bác sĩ Nguyễn Văn Minh, khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy cho biết, viêm loét dạ dày - tá tràng là căn bệnh xuất phát từ tổn thương của lớp niêm mạc - lớp lót trong cùng của dạ dày hoặc tá tràng bị bào mòn.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, loét sẽ khoét sâu xuống các lớp bên dưới thành dạ dày gây các biến chứng như thủng, chảy máu, hẹp môn vị, ung thư hóa...

Có nhiều nguyên nhân gây bệnh như: Lạm dụng thuốc lá, bia rượu; ăn uống, sinh hoạt thiếu điều độ, căng thẳng tâm lý (stress)... Điều này lý giải việc bệnh viêm loét dạ dày tá tràng trước đây thường gặp ở độ tuổi trưởng thành. 

Tuy nhiên, căn bệnh này càng ngày càng trẻ hóa, xuất hiện ở lứa tuổi học đường do áp lực học hành, thi cử đặc biệt thời điểm cuối năm học.

Thủng ổ loét là biến chứng nặng nề của bệnh loét dạ dày - tá tràng và là hậu quả của mất cân bằng giữa các yếu tố tấn công (acid, pepsin) và hệ thống bảo vệ niêm mạc của dạ dày, tá tràng. Phát hiện và xử trí muộn, tỷ lệ tử vong dao động 2,5-10%. 

Nhận diện cơn đau loét dạ dày - tá tràng

Các bác sĩ khuyên, với trẻ em ở lứa tuổi học đường, cha mẹ và người thân cần sớm nhận biết dấu hiệu căng thẳng, lo âu, thậm chí sợ hãi của trẻ như: Mệt mỏi, hay hồi hộp, lo lắng, vã mồ hôi, khó chịu, bồn chồn...

Ngoài ra, trẻ có thể có biểu hiện rối loạn cảm xúc (cáu giận, bực bội, phản ứng thái quá trước những việc bình thường), ăn ngủ kém, hay đau bụng đi ngoài mỗi khi căng thẳng...

Khi đã có viêm loét dạ dày, trẻ sẽ có những cơn đau bụng trên rốn hoặc quanh rốn âm ỉ, giống như rối loạn tiêu hóa. Vì thế, nhiều cha mẹ thường chủ quan tự chữa bằng men tiêu hóa, tẩy giun…

Hậu quả, nhiều khi bệnh chỉ được phát hiện khi đã biến chứng. Ngoài ra, trẻ còn có thể buồn nôn, nôn, ợ hơi, ợ chua…

Để giúp trẻ tránh áp lực, căng thẳng cha mẹ cần giúp con có kế hoạch học tập hợp lý, tránh dồn khối lượng lớn trước kỳ thi, có thời gian xen kẽ nghỉ ngơi, thư giãn, vận động thể chất. Ăn uống khoa học, hợp vệ sinh, sinh hoạt điều độ, tránh thức khuya. 

Đồng thời động viên, khuyến khích tạo tâm trạng thoải mái cho trẻ, không đòi hỏi kết quả vượt quá xa năng lực thực tế của trẻ. Không trách mắng, xúc phạm trẻ khi kết quả không đạt được như kỳ vọng...