4 yếu tố nguy cơ chính của ung thư biểu mô tế bào gan

Hà An

(Dân trí) - Ung thư biểu mô tế bào gan là loại ung thư thường gặp nhất và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến ung thư tại Việt Nam.

Ung thư biểu mô tế bào gan là loại tổn thương thường gặp nhất trong các loại ung thư tại gan, nằm trong sáu loại ung thư phổ biến nhất trên thế giới và nằm trong ba loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam. Ung thư biểu mô tế bào gan đứng đầu trong các nguyên nhân tử vong liên quan đến ung thư tại Việt Nam.

Dưới đây là các yếu tố nguy cơ chính của bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế:

4 yếu tố nguy cơ chính của ung thư biểu mô tế bào gan - 1

Nhiễm virus HBV

Nhiều nghiên cứu phân tích gộp (meta-analysis) đã chứng tỏ nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan ở những người nhiễm HBV cao hơn 15-20 lần so với những người không nhiễm. Nguy cơ bị ung thư biểu mô tế bào gan trong cuộc đời của người nhiễm HBV mạn là khoảng 10-25%.

Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan ở người nhiễm HBV mạn, bao gồm các yếu tố về hình thái (nam giới, tuổi lớn, tiền sử gia đình có người bị ung thư biểu mô tế bào gan), về virus (mức độ nhân bản HBV cao, kiểu hình HBV, thời gian nhiễm HBV, đồng nhiễm với HCV, HIV, HDV), về lâm sàng (có xơ gan) và về môi trường và lối sống (phơi nhiễm với aflatoxin, nghiện rượu nặng, hút thuốc lá).

Nhiễm virus HCV

Một phân tích gộp trên một số nghiên cứu bệnh-chứng (case-control studies) cho thấy người có kháng thể kháng HCV có nguy cơ bị ung thư biểu mô tế bào gan gấp 17 lần so với người không có kháng thể kháng HCV.

Đồng nhiễm HBV và HCV

Tình trạng này làm tăng nguy cơ bị ung thư biểu mô tế bào gan.

Sử dụng đồ uống có cồn

Một phân tích gộp trên 19 nghiên cứu tiến cứu ghi nhận nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan tăng 16% ở những người sử dụng từ 3 đơn vị đồ uống có cồn trở lên mỗi ngày và tăng 22% ở những người sử dụng từ 6 đơn vị đồ uống có cồn trở lên mỗi ngày. Và nguy cơ này cũng tăng ngay cả khi chỉ sử dụng lượng cồn thấp nhất mỗi ngày (25g mỗi ngày, tương ứng với 2 đơn vị đồ uống có cồn mỗi ngày).

Ở Việt Nam, chưa có số liệu chính thức về mối liên quan giữa ung thư biểu mô tế bào gan và việc sử dụng đồ uống có cồn. Theo một nghiên cứu trên 1617 bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan tại miền Trung và miền Nam Việt Nam, có 68,6% bệnh nhân đã và đang sử dụng đồ uống có cồn với nhiều mức độ khác nhau.