Vụ Ethanol Phú Thọ: Khu biệt thự triệu đô ở Tam Đảo sẽ "về đâu"?

Sau khi phải hoãn tòa do dịch bệnh Covid-19, theo dự kiến, ngày 27/9 tới đây, Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên phúc thẩm để xem xét kháng cáo của các bị cáo và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan trong vụ án "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Phú Thọ (Ethanol Phú Thọ).

Trước phiên phúc thẩm, bị cáo Trịnh Xuân Thanh (cựu Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Tổng Công ty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam - PVC) rút đơn kháng cáo. 6 bị cáo khác xin Tòa cấp phúc thẩm xem xét miễn trách nhiệm dân sự cho các bị cáo.

Đáng chú ý, theo tìm hiểu của PV Dân trí, ngày 24/9, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã nhận được đơn của Công ty trách nhiệm hữu hạn đầu tư Mai Phương (Cty Mai Phương) - đơn vị tham gia phiên tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Theo đó, đơn vị này gửi đơn bổ sung yêu cầu kháng cáo và kiến nghị tới TAND Cấp cao tại Hà Nội đề nghị Tòa cấp phúc thẩm tuyên trả lại 3.400 m2 đất tại Tam Đảo cho mình.

Theo bản án sơ thẩm, khu đất trên do bị cáo Trịnh Xuân Thanh bàn bạc với Đỗ Văn Hồng (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và xây lắp Dầu khí Kinh Bắc - PVC Kinh Bắc) mua bằng tiền tạm ứng trái quy định của PVC, gây thiệt hại cho PVC hơn 13 tỷ đồng.

Năm 2011, bị cáo Thanh chỉ đạo ông Hồng bán lại khu đất (gồm các biệt thự) cho Cty Mai Phương (do ông Trịnh Xuân Giới - bố ông Thanh - đứng tên chủ sở hữu), qua đó hưởng lợi 3 tỷ đồng. Cty Mai Phương sau đó được chuyển nhượng cho vợ Trịnh Xuân Thanh là bà Trần Dương Nga.

Đến năm 2016, bà Nga tiếp tục chuyển nhượng Cty Mai Phương cho ông Kiều Đào Lâm (trú tại Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc) với giá 45 tỷ đồng, bao gồm cả khu đất 3.400 m2 ở Tam Đảo.

Tòa sơ thẩm tuyên trả lại cho PVC quyền sử dụng 3.400 m2 đất tại Tam Đảo nói trên; kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền tiến hành các thủ tục xác nhận quyền sử dụng đất cho PVC.

PVC đòi tiền, Tòa tuyên trả đất

Trong đơn bổ sung yêu cầu kháng cáo và kiến nghị, Cty Mai Phương phân tích, PVC tham gia tố tụng trong vụ án này với tư cách là nguyên đơn dân sự, có yêu cầu bồi thường thiệt hại. Quá trình giải quyết vụ án, PVC chỉ yêu cầu Tòa án buộc bị cáo Trịnh Xuân Thanh và Đỗ Văn Hồng liên đới bồi thường cho PVC hơn 13 tỷ đồng - số tiền bị thiệt hại do hành vi tạm ứng tiền và góp vốn trái quy định gây nên.

Viện dẫn khoản 1, Điều 5, Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, đại diện Cty Mai Phương cho rằng, việc Tòa cấp sơ thẩm tuyên trả lại cho PVC lô đất là không phù hợp với nguyên tắc "quyền quyết định và tự định đoạt của đương sự".

Trong đơn, Cty Mai Phương cho rằng, nếu đủ căn cứ cho rằng bị cáo Đỗ Văn Hồng dùng số tiền tạm ứng (sau này là góp vốn của PVC) để mua lô đất thì vấn đề giao dịch vô hiệu mới được đặt ra. Trong trường hợp đó, Tòa cấp sơ thẩm lẽ ra phải xác định rõ giao dịch nào là giao dịch vô hiệu để giải quyết quyền và lợi ích của bên thứ ba ngay tình.

Ở vụ án này, Tòa cấp sơ thẩm tuyên bị cáo Trịnh Xuân Thanh phạm tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" về hành vi tạm ứng và góp vốn trái quy định. Cty Mai Phương cho rằng, như vậy, phải xác định "góp vốn" mới là giao dịch vô hiệu vì góp vốn cũng là giao dịch dân sự, còn các giao dịch tiếp theo có vô hiệu hay không và giải quyết vấn đề vô hiệu như thế nào phải tuân theo quy định của pháp luật dân sự.

Giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng lô đất giữa PVC Kinh Bắc và Cty Mai Phương đã được đăng ký tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Cty Mai Phương phải trả tiền để có được quyền sử dụng hợp pháp lô đất.

Cty Mai Phương cho rằng, nếu giao dịch góp vốn bị tuyên là vô hiệu thì những giao dịch tiếp theo phải được xem xét vấn đề ngay tình và phải bảo vệ quyền lợi của các bên thứ ba ngay tình.

Ông Kiều Đào Lâm không biết việc lô đất mà PVC Kinh Bắc chuyển nhượng cho Cty Mai Phương được hình thành từ nguồn tiền nào. Do vậy, trong trường hợp này cần áp dụng quy định của pháp luật để xác định ông Lâm là bên thứ ba ngay tình và cần được pháp luật bảo vệ.

Ngoài ra, trên lô đất tại Tam Đảo, Cty Mai Phương đã xây dựng rất nhiều các công trình xây dựng. Tòa cấp sơ thẩm tuyên trả lại lô đất cho PVC nhưng không giải quyết vấn đề tài sản trên đất, không định giá tài sản là quyền sử dụng đất, không định giá tài sản gắn liền với đất, không triệu tập người tham gia với tư cách là người có quyền và lợi ích liên quan trong vụ án.

Từ những phân tích trên, Cty Mai Phương đề nghị Tòa cấp phúc thẩm xem xét sửa bản án sơ thẩm theo hướng trả lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng lô đất 3.400 m2 cho Cty Mai Phương.