Vụ án tại Tạp chí Môi trường và Đô thị: Có dấu hiệu rửa tiền, tham ô

Ngày 18/12, thông tin từ Bộ Công an, qua công tác nắm tình hình, Công an tỉnh Thái Bình phát hiện hoạt động của nhóm phóng viên viết phản ánh sai phạm về lĩnh vực xây dựng, trật tự đô thị, môi trường... tại địa bàn nhiều tỉnh, thành phố trên Tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam.

Những bài viết này sau đó lại được gỡ hoặc ẩn đi một cách "bất thường".

Bên cạnh đó, một số cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp phản ánh việc có nhóm phóng viên liên hệ, đe dọa viết bài có nội dung ảnh hưởng xấu đến uy tín của họ, gợi ý đòi tiền thông qua việc ký hợp đồng với Chương trình Cây chổi vàng của Tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam.

Giám đốc Công an tỉnh Thái Bình đã ra quyết định thành lập chuyên án, giao Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Thái Bình chủ trì phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ, các Cục nghiệp vụ Bộ Công an đấu tranh với tổ chức tội phạm này.

Công an tỉnh Thái Bình xác định, đây là một vụ án rất phức tạp, phương thức, thủ đoạn hoạt động tinh vi, có tổ chức, các đối tượng đều là những người am hiểu pháp luật, hoạt động "trá hình" dưới danh nghĩa cơ quan báo chí làm từ thiện; có nhiều bị hại; phạm vi hoạt động rộng, liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước.

Tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam là cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam, do ông Đồng Xuân Thụ làm Tổng Biên tập. Năm 2017, ông Đồng Xuân Thụ chỉ đạo phát động Chương trình Cây chổi vàng với mục đích tôn vinh, trao quà cho những công nhân vệ sinh môi trường toàn quốc.

Đến nay, tạp chí đã 4 lần tổ chức chương trình này vào các năm 2018, 2020, 2022, 2024.

Trong quá trình hoạt động, một số nhà báo, phóng viên, cộng tác viên của tạp chí đã thu thập, ghi nhận thông tin, hình ảnh về các dấu hiệu sai phạm của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thái Bình và một số tỉnh, thành phố để viết bài, đăng tải lên trang điện tử của tạp chí này nhằm hạ uy tín, gây sức ép.

Khi các bị hại đến liên hệ, đề nghị gỡ bài, ẩn bài hoặc không tiếp tục đưa tin, các phóng viên, cộng tác viên đã yêu cầu bị hại phải đưa tiền dưới hình thức ủng hộ chương trình Cây chổi vàng.

Sau khi thu được tiền, Thụ và các bị can đã chiếm đoạt, sử dụng một phần vào việc tổ chức Chương trình Cây chổi vàng, số còn lại chia nhau sử dụng cá nhân.

Ngày 23/9, Công an tỉnh Thái Bình đã giữ người trong trường hợp khẩn cấp, khám xét khẩn cấp nơi ở, nơi làm việc, phương tiện đối với các đối tượng gồm: Đồng Xuân Thụ, Tổng biên tập Tạp chí Môi trường và đô thị Việt Nam; Bùi Văn Toàn, Trưởng Ban kinh tế, môi trường; Cao Thị Thu Hường, Kế toán; Nguyễn Ngọc Tuyên; Nguyễn Tất Triển và Nguyễn Ngọc Viễn - đều là phóng viên.

Đồng thời, cơ quan điều tra triệu tập 15 đối tượng có liên quan để ghi lời khai, thu thập tài liệu về hành vi có dấu hiệu phạm tội Cưỡng đoạt tài sản.

Ngày 25/9, Công an tỉnh Thái Bình ra quyết định khởi tố vụ án hình sự Cưỡng đoạt tài sản và giữ người trong trường hợp khẩn cấp, khám xét khẩn cấp nơi ở, nơi làm việc đối với Nguyễn Thị Ánh Hồng, Phó Tổng Biên tập; Đặng Văn Phục và Vũ Đức Lân - cùng là phóng viên của Tạp chí Môi trường và Đô thị để điều tra.

Cảnh sát xác định, từ năm 2018-2024, có gần 3.200 hợp đồng được ký giữa các tổ chức, cá nhân với tạp chí này có tổng giá trị hơn 80 tỷ đồng bao gồm các loại hợp đồng như: Hợp đồng quảng cáo, hợp đồng ủng hộ Chương trình Cây chổi vàng, hợp đồng ủng hộ Cuộc thi vẽ tranh "Thiếu nhi về môi trường tương lai".

Trong đó có trên 450 trường hợp ký hợp đồng tài trợ chương trình "Cây chổi vàng", nội dung ủng hộ, tài trợ cho Tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam với các mức tiền từ 1 triệu đồng đến 300 triệu đồng; thông tin cá nhân, cơ quan, tổ chức có địa chỉ tại 40 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Kết quả phân tích dòng tiền bước đầu cho thấy, sau khi thu được tiền từ các hợp đồng hoặc thỏa thuận nêu trên, ngoài việc chi cho hoạt động của Chương trình Cây chổi vàng, chia phần trăm 50-50 cho phóng viên, Đồng Xuân Thụ còn có dấu hiệu sử dụng vào việc đầu tư chứng khoán, bất động sản, sử dụng cá nhân khác.

Quá trình điều tra xác định các đối tượng là lãnh đạo tạp chí này còn có thủ đoạn "tráo bài viết" để đối phó với cơ quan quản lý, kiểm soát báo chí; một số phóng viên có dấu hiệu "biển thủ", "ăn bớt" số tiền thu được của các bị hại để nộp về tạp chí số tiền ít hơn thực tế để chiếm đoạt cá nhân.

Ngoài ra có dấu hiệu móc nối, liên kết, trao đổi thông tin giữa phóng viên tạp chí với phóng viên của các báo khác để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản; có dấu hiệu phạm nhiều tội như: Rửa tiền, Tham ô tài sản, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Cưỡng đoạt tài sản.

Khám xét khẩn cấp nơi ở của các đối tượng và trụ sở Tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Bình còn thu giữ, tạm giữ tiền mặt, sổ tiết kiệm, giấy chứng nhận trái phiếu, hợp đồng mua bán căn hộ, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng trị giá hơn 16 tỷ đồng.

Ngày 1/10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Bình ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh tạm giam đối với Đồng Xuân Thụ và 7 đối tượng về tội Cưỡng đoạt tài sản.