Út “trọc” Đinh Ngọc Hệ được đề nghị giảm án
(Dân trí) - Tại phần luận tội, đại diện Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương đã đề nghị tòa phúc thẩm xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Đinh Ngọc Hệ; đề nghị chuyển hình phạt khác nhẹ hơn với bị cáo Phùng Danh Thắm; không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Trần Văn Lâm.
Đề nghị giảm nhẹ hình phạt cho Đinh Ngọc Hệ
Sáng 31/10, phiên tòa phúc thẩm xét xử bị cáo Đinh Ngọc Hệ và đồng phạm kết thúc phần xét hỏi, chuyển sang phần tranh luận. Mở đầu, đại diện Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương đọc bản luận tội.
Theo đại diện VKS, bị cáo Đinh Ngọc Hệ kháng cáo tập trung 6 nội dung. Cụ thể, việc kết tội bị cáo theo tội danh “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” là trái pháp luật vì cấp sơ thẩm không chỉ ra bị cáo lợi dụng chức vụ gì. Việc đăng ký, sử dụng xe sai; lập khống hợp đồng gửi giữ xăng kém chất lượng đều thực hiện sau năm 2011 khi Công ty Cổ phần Thái Sơn Bộ Q.P không còn là doanh nghiệp Nhà nước nên bị cáo không thi hành công vụ mà thực hiện theo chức năng doanh nghiệp.
Về các vấn đề trên, đại diện VKS cho rằng, án sơ thẩm không kết tội bị cáo đăng ký biển xe sai quy định nên không xem xét. Căn cứ các quy định liên quan của Chính phủ, người thi hành công vụ là cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, chiến sĩ... được giao quyền hạn, nhiệm vụ nhằm bảo vệ quyền lợi của Nhà nước. Đối chiếu với các quy định của Chính phủ, có cơ sở để khẳng định Đinh Ngọc Hệ là người thi hành công vụ.
Khi bị cáo Hệ là Phó trưởng phòng kinh doanh, bị cáo chịu sự quản lý, điều hành của Phùng Danh Thắm. Năm 2009, bị cáo Thắm ký quyết định ủy quyền quản lý 20% vốn góp vào Công ty Cổ phần Thái Sơn. Năm 2015, bị cáo Hệ được phong hàm sĩ quan Thượng tá. Năm 2006, Hệ được giao làm Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn. Căn cứ các quy định của luật Phòng chống tham nhũng, có thể khẳng định Đinh Ngọc Hệ là người có chức vụ, quyền hạn.
Chức năng của Công ty CP Thái Sơn Bộ Q.P là sản xuất kinh doanh, các hoạt động đều là công vụ vì đây là hoạt động do cán bộ công chức, quân nhân tiến hành theo nhiệm vụ được giao. Do đó, dù Cty Thái Sơn Bộ Q.P là doanh nghiệp Nhà nước hay tư nhân cũng không ảnh hưởng tới việc bị cáo thi hành công vụ.
Bị cáo Hệ còn chỉ đạo cho thuê xe biển 80A. Việc giao xe quân sự, xe biển xanh cho một số cá nhân, tổ chức không được phép sử dụng, vi phạm Quyết định 161/2008/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định về tiêu chuẩn, định mức và chế độ quản lý, sử dụng xe ô tô trong các cơ quan đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng.
Năm 2014, bị cáo Hệ chủ động đề nghị ông Lê Thanh Cung (nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương) và ông Bùi Văn Tiệp (nguyên Sư đoàn trưởng 367 Quân chủng Phòng không - Không quân) để được giúp đỡ, đồng thời trực tiếp chỉ đạo cấp dưới hợp thức hóa xăng dầu kém chất lượng nhằm không bị xử phạt gần 1,5 tỷ đồng. Hành vi này xâm phạm hoạt động bình thường của cơ quan tổ chức, vi phạm các quy định của Nhà nước. Với chức trách của sĩ quan, bị cáo vi phạm kỷ luật quân đội nhân nhân và điều lệ sĩ quan. Vì vậy, cấp sơ thẩm kết tội bị cáo về tội “Lợi dụng…” là có căn cứ, đúng pháp luật, không oan nên không có căn cứ đáp ứng kháng cáo của bị cáo.
Nội dung kháng cáo thứ 2, bị cáo Hệ cho rằng mình không liên quan việc cây xăng bị phạt hay không, đại diện VKS thấy Công ty Thái Sơn Bộ Q.P cho thuê đất quốc phòng mở cây xăng, không liên quan việc phát triển kinh tế quốc phòng. Căn cứ lời khai của ông Lê Thanh Cung và các bị cáo Lâm, Tiệp, Sơn đủ căn cứ xác định bị cáo Hệ chủ mưu lập hợp đồng khống gửi xăng để trốn trách nhiệm nộp phạt. Bị cáo nói có thông cung, vi phạm trong điều tra nhưng không đưa ra được chứng cứ.
Thứ 3, việc áp dụng tình tiết tăng nặng phạm tội nhiều cho bị cáo không căn cứ vì hành vi cho thuê xe và gửi xăng là 2 hành vi khác nhau. Đại diện VKS thấy rằng, tuy đây là 2 hành vi khác nhau nhưng chỉ cần 1 hành vi đã đủ kết tội vì bị cáo giao xe quân sự, biển xanh cho nhiều đối tượng sử dụng hoặc cho Cty khác thuê; lần 2 chỉ đạo Lâm lập hợp đồng giả để gây thất thoát cho Nhà nước. Như vậy, tòa sơ thẩm áp dụng tình tiết tăng nặng là đúng.
Nội dung kháng cáo tiếp theo, bị cáo cho rằng bản thân không cố ý sử dụng bằng giả. Kiểm sát viên thấy rằng, tòa sơ thẩm đã làm rõ ý thức của bị cáo, bị cáo dùng bằng giả là có chủ đích vì không thi, không học, chỉ bỏ ra 2,5 triệu đồng là có bằng đại học. Bị cáo biết là vi phạm nhưng vẫn thực hiện và kê khai để được nâng lương, phong quân hàm sĩ quan, tức là có lợi cho bị cáo nên bị cáo phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình.
Tại tòa sơ thẩm, bị cáo đã thành khẩn khai nhận hành vi này nên được áp dụng tình tiết giảm nhẹ và cách xử lý của tòa sơ thẩm là đúng.Việc sử dụng bằng giả của bị cáo có lỗi các cơ quan liên quan, bản án sơ thẩm cũng đã kiến nghị các cơ quan cần chấn chỉnh công tác quản lý hồ sơ…
Về kháng cáo cho rằng án sơ thẩm không chấp nhận các huân, huy chương của bị cáo để giảm nhẹ hình phạt, đại diện VKS thấy, căn cứ lý lịch của bị cáo Hệ xác định bị cáo có Huân chương lao động hạng III nhưng Bộ Quốc phòng không báo cáo, không đề nghị; bằng khen của Bộ trưởng Bộ GTVT do phát triển giao thông, bằng khen của Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, Chủ tịch UBND TP Đồng Tháp do đóng góp an sinh xã hội huy chương chiến sĩ vẻ vang, kỷ niệm chương...
Các huân huy chương, bằng khen bị cáo được tặng thưởng trong thời gian bị cáo dùng bằng giả, mục đích của bị cáo là nâng lương, thăng quân hàm. Hành vi này của bị cáo đã bị xét xử nhưng hình thức khen thưởng liên quan đến bằng giả cần kiến nghị hủy bỏ. Các bằng khen của Chủ tịch TP Cần Thơ, Đồng Tháp, Bộ trưởng Bộ GTVT không liên quan đến bằng giả, hiện chưa có cơ quan, tổ chức nào hủy bỏ nên cần áp dụng để bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ. Đại diên VKS cho rằng nội dung kháng cáo này của bị cáo Hệ là có căn cứ, từ đó đề nghị tòa giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.
Bị cáo Hệ cho rằng có bỏ lọt tội phạm, làm thay đổi bản chất vụ án, gây oan sai cho bị cáo. Kiểm sát viên thấy rằng, cơ quan điều tra đã thực hiện đúng quy định, kháng cáo của bị cáo không có cơ sở. Với các đối tượng chưa đủ căn cứ điều tra, xét xử, bị cáo có quyền tố cáo theo quy định.
Từ phân tích trên, đại diện VKS đề nghị giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Hệ trong cả 2 tội danh.
Kiến nghị xử lý những người liên quan
Đối với kháng cáo của bị cáo Phùng Danh Thắm, bị cáo Thắm đề nghị tòa phúc thẩm xem xét lại toàn bộ nội dung vụ án, nhưng tại tòa đã thay đổi nội dung kháng cáo, đề nghị xem xét giảm nhẹ hình phạt. Đại diện VKS thấy rằng, bị cáoThắm với chức vụ là Tổng Giám đốc Tổng công ty Thái Sơn, có trách nhiệm trong quản lý đối với công ty con là Công ty Thái Sơn Bộ Q.P, quản lý quân nhân thuộc quyền nhưng bị cáo Thắm không làm hết chức trách, nhiệm vụ được giao, đã buông lỏng quản lý dẫn đến không kiểm soát được hoạt động của Công ty cổ phần và hoạt động của quân nhân Đinh Ngọc Hệ; không có biện pháp kiểm tra giám sát, quản lý số quân nhân làm việc tại Công ty cổ phần, để Đinh Ngọc Hệ câu kết với các đồng phạm thực hiện hành vi phạm tội. Đây là hậu quả do hành vi thiếu trách nhiệm của Phùng Danh Thắm gây ra.
Xét hành vi của bị cáo Thắm xảy ra trước khi BLHS năm 2015 có hiệu lực, đối chiếu với quy định của BLHS năm 1999, HĐXX thấy áp dụng BLHS năm 1999 sẽ có lợi hơn cho bị cáo nên quyết định bị cáo Thắm phải chịu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 285 BLHS năm 1999 về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Ngoài ra, bị cáo Thắm phạm tội lần đầu, quá trình công tác có nhiều đóng góp công lao trong việc phát triển Tổng Công ty, tạo công ăn việc làm và đảm bảo thu nhập, đời sống cho hàng chục nghìn cán bộ, nhân viên TCT, đóng góp cho sự phát triển của nền kinh tế nói chung và nền kinh tế quốc phòng nói riêng. Đảng ủy và người lao động có gửi đơn xin giảm án cho bị cáo Thắm... Từ đó, đại diện VKS đề nghị HĐXX xem xét quyết định loại hình khác nhẹ hơn cho bị cáo Thắm.
Đối với kháng cáo của bị cáo Trần Văn Lâm xin giảm nhẹ hình phạt và xin được hưởng án treo, VKS thấy không có cơ sở vì bị cáo Lâm thực hiện hầu hết công việc dưới sự chỉ đạo của Đinh Ngọc Hệ. Bị cáo Lâm là người thực hành tích cực không phải vai trò thứ yếu như khai nhận. Bị cáo Lâm bị xét xử về khoản 3 tội “Lợi dụng chức vụ....” có khung hình phạt trên 10 năm. Tòa sơ thẩm áp dụng nhiều tình tiết giảm nhẹ, phạt bị cáo 5 năm là đã giảm nhiều. Cho nên, VKS thấy không có căn cứ đáp ứng kháng cáo của bị cáo.
Từ những phân tích trên, đại diện Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương thực hành quyền công tố tại tòa đề nghị HĐXX không chấp nhận kháng cáo, giữ nguyên mức hình phạt đối với bị cáoTrần Văn Lâm; đề nghị chuyển hình phạt khác nhẹ hơn với bị cáoPhùng Danh Thắm; giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Đinh Ngọc Hệ.
Đối với ông Cung Đình Minh, dù không liên quan đến phần kháng cáo nhưng là người đại diện 30% vốn góp của Tổng Công ty Thái Sơn tại Công ty Thái Sơn Bộ Q.P. Trong các biên bản họp, ông Minh đã cùng bị cáo Hệ và một số người khác đồng ý thế chấp 4 xe ô tô. Do vậy, đề nghị HĐXX phúc thẩm xem xét kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý ông Cung Đình Minh và những cá nhân khác có liên quan đến hành vi phạm tội của bị cáo Hệ để đảm bảo tính công bằng, nghiêm minh.
Tại Bản án hình sự sơ thẩm, Tòa án quân sự Quân khu 7 đã quyết định: Tuyên bố bị cáo Đinh Ngọc Hệ phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và tội “Sử dụng giấy tờ giả của cơ quan, tổ chức”; chấp hành hình phạt của hai tội 12 năm tù. Bị cáo Trần Văn Lâm 5 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Xử phạt bị cáo Phùng Danh Thắm 24 tháng cải tạo không giam giữ về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tiến Nguyên