“Truy” trách nhiệm ngân hàng Nhà nước về sai phạm tại ngân hàng Đông Á

Ngày 4/12, TAND TPHCM tiếp tục phiên tòa xét xử vụ án lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Ngân hàng Đông Á (DongABank).

Theo đó, Trần Phương Bình (nguyên Tổng giám đốc, Phó chủ tịch HĐQT và Chủ tịch Hội đồng tín dụng Ngân hàng TMCP Đông Á) bị truy tố về 2 tội cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Bị cáo Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm) bị truy tố về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.

Vũ "nhôm" biết nguồn gốc 200 tỉ đồng?

Luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch bào chữa cho bị cáo Phan Văn Anh Vũ tham gia xét hỏi bị cáo Trần Phương Bình và bị cáo Nguyễn Đức Vinh xoay quanh việc bị cáo Vũ có biết được số tiền 200 tỉ đồng Trần Phương Bình đưa là tiền của DongABank hay không.

Trần Phương Bình khai rằng bị cáo Bình biết Vũ "nhôm" có năng lực về bất động sản trong khi bản thân Bình có những khoản nợ liên quan đến bất động sản. Do đó, Trần Phương Bình mong muốn được hợp tác với Vũ và công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79.

Bị cáo Trần Phương Bình

Trần Phương Bình cũng xác nhận không bàn với Vũ "nhôm" khi ông trao đổi với bị cáo Nguyễn Đức Vinh thu khống 200 tỉ đồng mua cổ phần cho Phan Văn Anh Vũ.

"Khi trao đổi với Vinh tại phòng làm việc, bị cáo muốn gián tiếp cho Vũ biết về tình hình Ngân hàng Đông Á. Khi đó, bị cáo có giới thiệu về Vũ và Công ty Xây dựng Bắc Nam 79 để anh Vinh biết mà đồng thuận việc treo quỹ. Bị cáo thường thì nói rõ cho anh Vinh biết bị cáo không vì cá nhân mà treo quỹ. Bản thân bị cáo mong muốn Công ty Bắc Nam 79 và anh Vũ tham gia vào hoạt động ngân hàng nên đã thực hiện hành vi như trên", bị cáo Bình khai.

Luật sư hỏi Phan Văn Anh Vũ có biết được về nguồn gốc số tiền 200 tỉ đồng từ đâu mà có. Trần Phương Bình trả lời: "Trong nhận thức của tôi thì bị cáo Vũ biết".

Không phát hiện sai phạm vì thanh tra không toàn diện

Trả lời câu hỏi của HĐXX, ông Võ Văn Thuần - đại diện ngân hàng Nhà nước cho rằng, việc tăng vốn điều lệ của DongABank do ngân hàng Nhà nước tại TPHCM báo cáo ra trung ương. Sau đó ngân hàng Nhà nước đã xuống kiểm tra về việc tăng vốn điều lệ năm 2007 và cho biết những việc này đều có biên bản ghi chép.

Đại diện ngân hàng Nhà nước cho rằng: "Dấu hiệu thủ đoạn của các bị cáo tinh vi nên không thể nào ngày một ngày hai phát hiện được. Để đề nghị khởi tố vụ án này, Ngân hàng Nhà nước phải làm 16 tháng mới phát hiện các hành vi sai phạm, bởi các hành vi này phát sinh lâu dài, rất khó để xác định".

HĐXX phân tích, xem xét trách nhiệm của các đoàn kiểm tra, thanh tra giám sát ngân hàng Nhà nước thì thấy, chỉ cần để ý dòng tiền hay kiểm tra quỹ của Đông Á Bank, kế toán sẽ phát hiện ra bất thường. Nhưng thực tế, cơ quan tranh tra gần 10 năm không phát hiện được gì. Thủ đoạn phạm tội của các đối tượng không hề thay đổi, không khác gì mà năm 2014 Ngân hàng Nhà nước lại phát hiện sai phạm trong khi trước đó "bó tay"?

Đại diện ngân hàng Nhà nước lý giải, khi phát hiện việc điều chuyển tiền và vàng xuống chi nhánh, ngân hàng Nhà nước kiểm tra thì chi nhánh lại đưa lên hội sở, khi về hội sở lại bảo do sự cố tin học nên không kiểm tra được. Cơ quan thanh tra, giám sát của ngân hàng Nhà nước có kế hoạch thanh tra theo từng chuyên đề, từng nội dung chứ không phải thanh tra toàn diện. Đến năm 2014 thanh tra toàn diện mới phát hiện hành vi vi phạm trong quá trình Đông Á Bank điều chuyển vốn từ nơi này qua nơi khác để qua mặt cơ quan nhà nước. Các báo cáo trước đó chuyển về ngân hàng Nhà nước vẫn thể hiện hoạt động của ngân hàng này tốt.

Khi chủ tọa hỏi , ngân hàng Nhà nước có nhận thấy trách nhiệm gì khi để sai phạm kéo dài 10 năm hay không, đại diện cơ quan này trình bày, đã rút ra bài học kinh nghiệm, việc thanh tra cần phải tranh tra toàn diện chứ không manh mún, nhỏ lẻ để xảy ra sai lầm như hôm nay. Ngoài ra đại diện ngân hàng Nhà nước cho rằng, cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng Nhà nước đã làm đúng chức năng nhiệm vụ của mình vì việc thanh tra thực hiện theo kế hoạch.

Tòa sẽ bắt đầu nội dung tranh luận vào ngày 7/12.

Xuân Duy