Ông Đinh La Thăng bị đề nghị y án 18 năm tù, bồi thường 600 tỷ đồng

Báo cáo Chính phủ mang tính… thủ tục

Phiên xử phúc thẩm ông Đinh La Thăng cùng các đồng phạm sáng 22/6 bước sang phần tranh luận. Mở đầu, đại diện Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội đọc bản luận tội các bị cáo.

Theo người giữ quyền công tố tại tòa phúc thẩm, tòa sơ thẩm đã tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng 18 năm tù, buộc bị cáo này bồi thường 600 tỷ đồng; Nguyễn Xuân Sơn 30 tháng tù, bồi thường 15 tỷ đồng về tội “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Cùng tội danh, các bị cáo nguyên là thành viên HĐTV PVN cũng lĩnh án gồm Vũ Khánh Trường 5 năm tù, Nguyễn Thanh Liêm 20 tháng cải tạo không giam giữ, Phan Đình Đức 15 tháng cải tạo không giam giữ, Nguyễn Xuân Thắng nhận 22 tháng tù. Các bị cáo phải liên đới bồi thường thiệt hại.

Riêng bị cáo Ninh Văn Quỳnh nhận 7 năm tù về tội “Cố ý làm trái…” và 16 năm tù về tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, tổng hình phạt là 23 năm tù.

Sau đó, ông Thăng kháng cáo xin xem xét lại toàn bộ án sơ thẩm; các bị cáo khác xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, dân sự. Xét thấy, kháng cáo của các bị cáo là hợp lệ, đủ điều kiện xem xét phúc thẩm. Riêng bị cáo Sơn đã tự nguyện rút 1 phần kháng cáo về hình phạt và bồi thường nên đề nghị HĐXX đình chỉ với phần kháng cáo này.

Xét nội dung kháng cáo thấy rằng, trong việc góp vốn vào Oceanbank, bị cáo Đinh La Thăng đã ký thỏa thuận 6934 về việc tham gia góp vốn cùng Hà Văn Thắm - nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank. Việc ký này, Thăng chưa thông qua HĐQT PVN là trái điều lệ của PVN. Việc các bị cáo góp vốn vào Oceanbank cũng trái chỉ đạo của Bộ Tài chính qua công văn yêu cầu phải tìm hiểu kỹ giá trị của Oceabank, giá trị thực cổ phiếu, trích lập dự phòng…

Năm 2010, các bị cáo ra Nghị quyết tăng vốn vào Oceanbank trước, xin ý kiến Thủ tướng sau. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu PVN phải rà soát, đảm bảo cân đối vốn và không nhất định phải nắm 20% vốn tại Oceanbank. Bị cáo Đinh La Thăng đã cho tăng vốn trước khi có sự đồng ý của Thủ tướng.

Với lần góp vốn thứ 3, Luật các tổ chức tín dụng đã có hiệu lực nhưng bị cáo Thăng vẫn cho bà Vũ Thị Thanh Hương làm đại diện 20% vốn của PVN tại Oceanbank và không khống chế nghị quyết tăng vốn 2 đợt lên 5.000 tỷ đồng. Từ đó, các bị cáo Liêm, Trường, Đức, Thắng đã ký nghị quyết tăng vốn lần 3 là 100 tỷ đồng. Việc này vi phạm Luật các tổ chức tín dụng, quy định một cổ đông là tổ chức không được vượt quá 15% vốn điều lệ của 1 tổ chức tín dụng. Lần góp vốn này các bị cáo cũng không báo cáo Thủ tướng.

Đánh giá 3 lần góp vốn một cách tổng thể và biện chứng thấy rằng, các bị cáo dù có chủ trương của Thủ tướng nhưng thực hiện không triệt để, không hết các yêu cầu của Chính phủ và các cơ quan trực thuộc một cách có hệ thống. Việc các bị cáo báo cáo Chính phủ chỉ mang tính thủ tục. Việc góp vốn rất bàng quan, bị động với Oceanbank là ngân hàng góp vốn vào.

Ông Thăng giữ vai trò chính

Tại tòa, bị cáo Thăng cho rằng, từ 2009-2013, PVN có được chia cổ tức, nghĩa là có lãi, NHNN Hải Dương xếp Oceanbank loại A. Tuy nhiên, theo NHNN thanh tra, lãi của Oceanbank là lãi giả, cổ tức chính là tiền gốc, trả cho cổ đông là nhằm thu hút thêm vốn vào.

Bị cáo Thăng cũng cho rằng đã chuyển khỏi PVN nhưng Viện Kiểm sát thấy rằng, nguyên nhân mất 800 tỷ đồng là do các bị cáo đầu tư một cách trái phép.

“Như vụ án Hà Văn Thắm, việc Oceanbank mất vốn chủ sở hữu chỉ là vấn đề thời gian.” - đại diện Viện Kiểm sát nói.

Bị cáo Thăng cho rằng Ngân hàng Hồng Việt không được thành lập dẫn tới PVN phải chịu hệ lụy chi phí, dư dôi nhân lực. Viện Kiểm sát thấy đây chỉ là thể hiện tính chất mức độ hành vi của các bị cáo, không làm thay đổi bản chất.

Như vậy, thực hiện chỉ đạo của Đinh La Thăng, các bị cáo còn lại đã thực hiện 3 lần góp vốn trái quy định vào Oceanbank với tổng tiền 800 tỷ đồng. Do sai phạm, Oceanbank bị mất vốn chủ sở hữu buộc NHNN phải mua 0 đồng để khắc phục hậu quả ngân hàng này gây ra, ổn định kinh tế vĩ mô…

Việc tòa sơ thẩm xét xử các bị cáo về tội “Cố ý làm trái…” và “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản” là có căn cứ, đúng pháp luật, không oan.

Về hình phạt và bồi thường dân sự, Viện Kiểm sát nhận thấy, tính chất vụ án đặc biệt nghiêm trọng. Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm tài sản của Nhà nước, uy tín của PVN và niềm tin của nhân dân về hoạt động của doanh nghiệp nhà nước và ngân hàng. Hậu quả của các bị cáo gây ra là rất nghiêm trọng.

Trong vụ án này, bị cáo Thăng giữ vai trò chính, đưa ra chủ trương cố ý làm trái đồng thời chỉ đạo các bị cáo khác phạm tội gây hậu quả đặc biệt lớn. Án sơ thẩm đã xem xét, đánh giá quá trình đóng góp của bị cáo cho xã hội, nhân thân tốt, thành khẩn khai báo, được tặng nhiều danh hiệu cao quý. Đến nay, bị cáo không có tình tiết giảm nhẹ nào mới nên cần giữ nguyên hình phạt.

Đối với Ninh Văn Quỳnh, bị cáo Quỳnh giúp sức tích cực, là người phụ trách kế toán, hiểu biết rõ quy định và thực trạng của Oceanbank nhưng vẫn chỉ đạo Ban Tài chính kế toán tham mưu soạn thảo văn bản để Ban Giám đốc và HĐQT PVN hoàn tất các thủ tục góp vốn của PVN vào Oceanbank 3 lần với tổng số tiền 800 tỷ đồng. Bị cáo Quỳnh còn nhận 20 tỷ đồng của bị cáo Nguyễn Xuân Sơn nên bị cáo có vai trò quan trọng sau Đinh La Thăng. Tại tòa phúc thẩm, không có cơ sở giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Đối với bị cáo Vũ Khánh Trường, nhận thức về tài chính của bị cáo có mức độ nên về vai trò, Trường xếp sau Thăng, Quỳnh.

Bị cáo Nguyễn Xuân Thắng có vai trò hàng đầu trong lần góp vốn thứ 3. Bị cáo thành khẩn khai báo, nhân thân tốt, gia đình có liệt sĩ. Mức án 22 tháng tù có phần nhẹ và không có tình tiết giảm nhẹ mới. Việc PVN có công văn xin giảm nhẹ thì tòa sơ thẩm đã xem xét, không có cơ sở giảm nhẹ nữa cho các bị cáo.

Bị cáo Nguyễn Thanh Liêm thành khẩn khai báo và có nhiều tình tiết giảm nhẹ, được tòa sơ thẩm tuyên 20 tháng cải tạo không giam giữ. Phan Đình Đức phạm tội với vai trò đồng phạm, có vai trò thấp nhất nhưng không có căn cứ giảm nhẹ.

Về trách nhiệm dân sự, Viện Kiểm sát nhận thấy, không có căn cứ giảm nhẹ trách nhiệm dân sự cho các bị cáo.

Với kháng cáo của Nguyễn Xuân Sơn về 200 tỷ đồng giao cho Ninh Văn Quỳnh, quá trình điều tra, xét xử chỉ có cơ sở xác định Quỳnh chiếm đoạt 20 tỷ đồng. Tòa sơ thẩm đã kiến nghị nhưng Viện Kiểm sát tiếp tục đề nghị tòa phúc thẩm kiến nghị cơ quan điều tra làm rõ khoản tiền chênh lệch để xử lý theo quy định.

Ông Sơn cũng đề nghị chuyển 20 tỷ đồng của Quỳnh cho mình để bồi thường; trong khi đó, đại diện Oceanbank cũng đòi chuyển 20 tỷ đồng này cho mình. Xét thấy, việc thi hành 20 tỷ đồng thuộc thẩm quyền của cơ quan thi hành án dân sự Hà Nội nên tòa phúc thẩm hôm nay không xem xét giải quyết.

Từ những nhận định trên, đại diện Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội đề nghị HĐXX phúc thẩm không chấp nhận kháng cáo kêu oan, kháng cáo xin giảm hình phạt và kháng cáo xin giảm bồi thường thiệt hại của các bị cáo; không chấp nhận kháng cáo của Nguyễn Xuân Sơn buộc Quỳnh chịu trách nhiệm về số tiền 200 tỷ đồng.

Như vậy, ông Đinh La Thăng đối diện với mức án 18 năm tù giam, bồi thường 600 tỷ đồng như án sơ thẩm đã tuyên.

Tiến Nguyên