Hơn 5.000 tỷ “bốc hơi”, ngân hàng Xây dựng “đá bóng” trách nhiệm?

Ngày 12/8, phiên tòa xét xử vụ đại án kinh tế thất thoát hơn 9.000 tỷ đồng tại VNCB tiếp tục với phần thẩm vấn của các luật sư (LS). Mở đầu phiên tòa, HĐXX mời LS Kiều Vũ Thụy Uyên, bảo vệ quyền lợi cho nhóm bà Trần Ngọc Bích hỏi thêm theo lịch đã đăng ký với thư ký tòa. Sau đó, LS Uyên bước vào phần chất vấn với đại diện Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Xây dựng Việt Nam (CB, tiền thân là VNCB).

Luật sư Uyên phân tích, theo quy định thì khách hàng gửi tiền hay chuyển tiền đều phải có chữ ký của chủ tài khoản, nếu chủ tài khoản ủy quyền cho người khác thực hiện thì phải lập thành văn bản ủy quyền. Nếu không được chủ tài khoản ủy quyền bằng văn bản thì không ai được chuyển tiền ra khỏi tài khoản. “Khi nhân viên VNCB chuyển tiền ra khỏi tài khoản của khách hàng mà không có chứng từ chữ ký chủ tài khoản, hoặc người được ủy quyền bằng văn bản thì VNCB có chịu trách nhiệm không?”.

Đại diện ngân hàng CB trả lời: “Cá nhân nào làm sai cá nhân đó phải chịu trách nhiệm”. “Vậy tôi hiểu VNCB sẽ không chịu trách nhiệm?”, Luật sư Uyên hỏi tiếp - Lúc này, đại diện CB vẫn khẳng định: “Cá nhân nào làm sai cá nhân đó chịu trách nhiệm”.

Ngoài ra, luật sư Uyên cũng đặt câu hỏi về việc trong các năm 2012, 2013 VNCB có từng bị xử phạt hành chính về việc huy động vượt trần lãi suất không.

Ở câu hỏi này, vị đại diện ngân hàng CB trả lời không nắm rõ, sẽ trả lời sau.

Cũng trong phần thẩm vấn ngày 11/8, LS Uyên hỏi bà Nguyễn Thị Thu Hương (nguyên nhân viên tài chính của Tập đoàn Thiên Thanh) về các vấn đề liên quan đến Tờ chứng từ mà bà Hương thừa nhận là tự viết thêm “lãi ngoài vào đó. Trước câu hỏi của LS Uyên về việc bà Hương có phụ trách chi lãi ngoài cho các khách hàng khác của VNCB không? - Bà Hương cho biết bà chỉ nhận từ Phạm Công Danh (tiền mặt hoặc số tài khoản mà bị cáo Danh chỉ đạo rút ra) rồi chi tiền cho nhóm bà Trần Ngọc Bích chứ không thực hiện với khách hàng khác. Việc chi tiền này không có sổ sách theo dõi mà khi nào bị cáo Danh chỉ đạo đưa tiền cho ai thì bà Hương ghi lại rồi giao cho người mà bị cáo Danh chỉ định.

- LS Uyên hỏi: “Tiền đầu vào thì không kiểm soát?” – Bà Hương trả lời “Số tiền đó tôi nhận trực tiếp từ anh Danh”.

“Tại sao chị biết đây là chi lãi ngoài?”, LS Uyên hỏi - “Dạ, trong khi làm việc với anh Khương, Quyết nên biết được chi vào khoản nào”, bà Hương đáp.

Luật sư Uyên hỏi tiếp: “Chị nghe anh Khương, Quyết nói nên xác định là chi lãi ngoài đúng không ạ?” – Bà Hương đáp “Tôi xin phép trả lời sau ạ”.

Cũng tại tòa, bị cáo Phạm Công Danh (nguyên chủ tịch HĐQT VNCB, Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Tập Đoàn Thiên Thanh) và bị cáo Phan Thành Mai (Nguyên Tổng giám đốc VNCB) cũng tỏ thái độ không hợp tác với các câu hỏi của luật sư nhóm bà Trần Ngọc Bích. Cụ thể, khi luật sư của bà Bích hỏi về tổng số tiền chi lãi ngoài cho các khách hàng của VNCB là bao nhiêu, bị cáo Danh đáp: “Hầu hết câu trả lời đã được trả lời rồi, anh Mai cũng đã trả lời rồi. Tôi không trả lời câu hỏi này. Đề nghị luật sư hỏi đúng trọng tâm”.

Khi luật sư đặt vấn đề “Việc ngân hàng xử lý tài khoản bà Bích lại không đưa ra thông tin trong tài khoản bà Bích không có tiền có phải cố tình che giấu thông tin?" Bị cáo Danh không cần suy nghĩ trả lời ngay: “Những câu hỏi này tôi đã trả lời và tôi khẳng định chủ trương của tôi về điều hành, quản trị là tôi giao cho anh Mai”.

Không chỉ “ông trùm” Phạm Công Danh và cả thuộc cấp của mình là bị cáo Phan Thành Mai cũng cố “né” những câu hỏi truy vấn của luật sư bảo vệ cho bà Bích. Hàng loạt câu hỏi chỉ nhận được câu trả lời gọn lỏn: “Tôi đã trả lời rồi”, “Bị cáo xin không trả lời”, “Xin không trả lời vì anh hưởng đến quyền lợi của bị cáo”, “Không trả lời”....

Theo cáo trạng thể hiện, bị cáo Phạm Công Danh đã tự ý chuyển 5.190 tỷ khỏi tài khoản của bà Trần Ngọc Bích mà không có chữ ký chủ tài khoản hoặc người được ủy quyền hợp pháp. Cụ thể từ tháng 12/2012 đến 7/2013, Phạm Công Danh thông qua Phạm Thị Trang (Trang “phố núi”) vay tiền của nhóm Trần Ngọc Bích, các khoản vay này đến thời điểm khởi tố vụ án đã được hai bên tất toán hết.

Không có tài liệu thể hiện việc thỏa thuận, vay mượn số tiền giữa nhóm Trần Ngọc Bích với Phạm Công Danh.

“Ngày 21/8 và ngày 26/8/2013 có 5.190 tỷ đồng rút ra từ VNCB (trong TK của Trần Ngọc Bích) nhưng chứng từ không có chữ ký của chủ tài khoản là Trần Ngọc Bích, được chuyển đến các tài khoản của Phạm Công Danh. Các khoản tiền này Phạm Công Danh chỉ đạo Hoàng Đình Quyết, Mai Hữu Khương tự ý chuyển sang tài khoản của Phạm Công Danh để Danh tất toán các khoản mà Danh đã vay trước đó của Nhóm này và rút từ VNCB 300 tỷ đồng đứng tên trong sổ tiết kiệm của 03 cá nhân của Nhóm Trần Ngọc Bích vay (Ngô Bích Thùy Trang, Nguyễn Thị Mỹ Dung và Trần Hoài Phục), nhưng không có hồ sơ, chứng từ vay. Khoản tiền này đã bị Phạm Công Danh chỉ đạo rút ra chi tiêu nhưng không giải trình được sử dụng vào việc gì”, cáo trạng nêu.

Phiên tòa xét xử đại án kinh tế thất thoát hơn 9.000 tại VNCB tạm nghỉ, thẩm phán Phạm Lương Toản chánh tòa hình sự, tuyên bố kết thúc phần xét hỏi và sẽ đi vào phần luận tội lúc 8h ngày 16/8.

Trung Kiên – Xuân Duy