Giữ nguyên kháng cáo, ông Đinh La Thăng vẫn nhận trách nhiệm người đứng đầu

Ông Thăng: Chỉ định PVC làm tổng thầu không trái quy định

Phiên xử phúc thẩm vụ án xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tổng Công ty CP Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) sáng 9/5 tiếp tục với phần xét hỏi cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) PVN Đinh La Thăng.

Án sơ thẩm xác định, trong hành vi cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Nhà máy Nhiệt điện (NMNĐ) Thái Bình 2, bị cáo Đinh La Thăng là người có vai trò quyết định từ việc chỉ định thầu, ký kết Hợp đồng EPC không đủ điều kiện, tạm ứng thực hiện hợp đồng trái quy định, tạo tiền đề để bị cáo Trịnh Xuân Thanh chỉ đạo và quyết định việc sử dụng tiền tạm ứng thực hiện hợp đồng trái mục đích.

Chính bị cáo Thăng là người chỉ đạo, thúc ép các bị cáo cấp dưới phải thực hiện các hành vi trái pháp luật theo yêu cầu của bị cáo. Các bị cáo khác mặc dù nhận thức được chỉ đạo của bị cáo Đinh La Thăng và bị cáo Trịnh Xuân Thanh là trái quy định của pháp luật nhưng do sức ép của cấp trên nên phải thực hiện hành vi phạm tội.

Tại tòa phúc thẩm sáng 9/5, ông Thăng giữ nguyên kháng cáo, cho rằng bản thân không phạm tội “Cố ý làm trái”. Theo bị cáo này, nhiều tài liệu, lời khai công khai tại tòa sơ thẩm cũng như những lập luận của các luật sư bào chữa không được xem xét một cách thấu đáo.

“Tòa sơ thẩm không đặt dự án NMNĐ Thái Bình 2 trong bối cảnh lịch sử lúc bấy giờ. PVN lúc đó đăng xây dựng thành tập đoàn kinh doanh đa ngành. Dự án này là dự án trọng điểm nằm trong quy hoạch do trực tiếp Phó Thủ tưởng chỉ đạo, giao ban thường xuyên, liên tục, được hưởng cơ chế đặc thù - vừa thiết kế, vừa thi công.” - cựu Chủ tịch PVN trình bày.

Cũng theo bị cáo Thăng, cấp sơ thẩm chưa xác định rõ phạm vi trách nhiệm, quyền hạn của ông. Ông Thăng nhận trách nhiệm người đứng đầu, thiếu kiểm tra, giám sát dẫn đến hậu quả nhưng đề nghị tòa phúc thẩm xem xét đúng chức năng, quyền hạn của ông theo quy chế mà PVN quy định.

“Dự án NMNĐ Thái Bình 2 được giao cho chủ đầu tư là PVPower thực hiện, đây là đơn vị có tư cách pháp nhân, hoàn toàn độc lập trước pháp luật. Tập đoàn đã thành lập ban chỉ đạo, phân công 3 Phó Tổng Giám đốc trực tiếp phụ trách.” - ông Thăng nói.

Về nội dung kháng cáo của bị cáo Thăng đề nghị tòa phúc thẩm xem xét lại cả tội danh và hình phạt, HĐXX truy vấn: “Với cương vị Chủ tịch PVN, bị cáo thấy mình có trách nhiệm gì, sai phạm gì không? Tòa sơ thẩm quy kết bị cáo chỉ đạo ký hợp đồng khi chưa đủ căn cứ pháp lý, chỉ đạo tạm ứng cho PVC sai quy định. Nếu bị cáo thấy mình không phạm tội thì phải chứng minh không có hành vi đó.”.

Trước tòa, bị cáo Thăng một lần nữa khẳng định việc chỉ định PVC làm tổng thầu không trái quy định của pháp luật.

Tòa vặn hỏi về việc bị cáo có thực hiện đúng ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng về việc PVN phải chịu trách nhiệm lựa chọn nhà thầu đủ năng lực tài chính và kinh nghiệm không? Bị cáo Thăng cho rằng, bản thân bị cáo chỉ có trách nhiệm đôn đốc các đơn vị thành viên PVN thực hiện, còn việc ký hợp đồng thì trách nhiệm của chủ đầu tư dự án là PVPower, PVN đã giao PVPower làm chủ đầu tư. PVPower và PVC ký hợp đồng là quyền của hai bên.

Về năng lực tài chính của PVC, ông Thăng trình bày, báo cáo 3 năm tài chính gần nhất được kiểm toán và báo cáo của PVC, PVPower đều đáp ứng yêu cầu, năm 2009-2011 đều có lãi.

“Trong 2 ngày xét xử trước, các bị cáo khác khai, thời điểm đó PVC tình hình tài chính rất khó khăn, áp lực trả nợ ngân hàng, đầu tư dài trải dẫn đến mất cân đối dòng tiền. Bị cáo có nắm được không?” - chủ toạ truy.

Bị cáo Đinh Thăng trình bày, bị cáo chỉ căn cứ vào các báo cáo tài chính được kiểm toán, các báo cáo của PVC, PVPower chứ lúc đó không biết những vấn đề như lời khai của các bị cáo.

Triệu tập cựu Chánh Văn phòng PVN

Thẩm phán thành viên HĐXX tiếp tục truy hỏi bị cáo Thăng về lời khai của bị cáo này và các thuộc cấp về việc phải chịu sức ép tiến độ dẫn đến hành vi làm trái quy định của Nhà nước. Ông Thăng khẳng định việc ép tiến độ là cần thiết nhưng bản thân bị cáo luôn chỉ đạo làm đúng quy định pháp luật.

“Phó Thủ tướng chỉ đạo PVN vừa đảm bảo tiến độ vừa phải đảm bảo đúng quy định của pháp luật, bị cáo đã lựa chọn nhà thầu có năng lực tài chính, có kinh nghiệm không?” - tòa hỏi.

“HĐTV Tập đoàn đồng ý chỉ định PVC làm tổng thầu nhưng yêu cầu PVPower thực hiện đúng quy định của pháp luật. Ký hợp đồng là quyền của 2 đơn vị PVPower và PVC, lãnh đạo Tập đoàn không chỉ đạo phải ký hợp đồng.” - ông Thăng trả lời.

Về việc ký lại hợp đồng, bị cáo Thăng trình bày như tại phiên xử chiều 8/5, cho rằng dự án được chuyển đổi chủ đầu tư từ PVPower lên PVN nên bị cáo yêu cầu rà soát để ký lại hợp đồng mới chứ không phải biết hợp đồng không đủ tính chất pháp lý mà phải ký lại.

“Ký lại hợp đồng là điều đương nhiên.” - cựu Chủ tịch PVN khẳng định.

Đối với lời khai của các bị cáo khác cho thấy Hợp đồng EPC 33 không đủ căn cứ pháp lý, bị cáo Đinh La Thăng tiếp tục khẳng định, trong tất cả các cuộc họp, không ai báo cáo cho bị cáo về Hợp đồng này cũng như không nhận được bất kỳ văn bản báo cáo nào của PVPower nói Hợp đồng này không đủ căn cứ pháp lý hay nói PVC không đủ năng lực tài chính.

Đề cập đến quy chế văn thư của PVN, bị cáo Thăng nói: “Không phải văn bản nào cũng chuyển đến Chủ tịch Tập đoàn. Nếu nhận được văn bản nào thì bị cáo đã xử lý, bút phê ở đó.”.

HĐXX tiếp tục xét hỏi bị cáo Thăng về một số văn bản, công văn gửi PVN trong đó có nêu rõ người nhận là lãnh đạo Tập đoàn, bị cáo Thăng cho rằng bản thân không nhận được hoặc có công văn nhận được, thấy liên quan đến Dự án NMNĐ Thái Bình 2 nên ký chuyển Phó TGĐ Nguyễn Quốc Khánh xử lý, giải quyết.

“Bị cáo phải khai cho đúng chứ không phải cái gì không có lợi cho mình thì không khai. Như bị cáo Thực (Phùng Đình Thực - cựu TGĐPVN) đi dự khởi công Dự án NMNĐ Thái Bình 2 còn phát động thi đua mà ra tòa lại khai là không nhớ có dự hay không.” - chủ tọa nhắc nhở.

Để làm rõ lời khai của bị cáo Thăng và các bị cáo liên quan, đặc biệt là lời khai quanh các văn bản gửi lãnh đạo PVN báo cáo về năng lực tài chính PVC, căn cứ pháp lý của Hợp đồng EPC số 33, HĐXX đã triệu tập ông Hồ Công Kỳ - cựu Chánh Văn phòng PVN giai đoạn 2010-2011 - đến tòa.

Phiên xử sáng 9/5 kết thúc sớm. 14h chiều nay, tòa tiếp tục làm việc.

Tiến Nguyên