Giám đốc thẩm vụ Hồ Duy Hải: Bị cáo có tội hay không?

Hôm nay (6/5), TAND Tối cao tại Hà Nội mở phiên giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải bị kết án về 2 tội "Giết người" và "Cướp tài sản", xảy ra tại Bưu điện Cầu Voi, tỉnh Long An năm 2008.

Theo nội dung vụ án, tối 13/1/2008, 2 nữ nhân viên của Bưu điện Cầu Voi (xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An) bị sát hại dã man tại nơi làm việc. 

Tại bản án hình sự sơ thẩm ngày 28/11 - 1/12/2008, TAND tỉnh Long An tuyên phạt Hồ Duy Hải tử hình về tội “Giết người", 5 năm tù về tội “Cướp tài sản”, tổng hợp hình phạt buộc bị cáo chấp hành hình phạt chung cho cả 2 tội là tử hình.

Trong thời hạn luật định, Hồ Duy Hải kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Tại Bản án hình sự phúc thẩm ngày 28/4/2009, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TPHCM không chấp nhận kháng cáo, giữ nguyên bản án sơ thẩm đối với Hồ Duy Hải.

Sau đó, Hồ Duy Hải và bà Nguyễn Thị Loan (mẹ đẻ của bị cáo) có đơn kêu oan; bà Nguyễn Thị Rưởi (dì ruột của Hải) và chị Hồ Thị Thu Thủy (em gái của Hải) có đơn đề nghị hoãn thi hành án đối với Hải.

Ngày 4/12/2014, Văn phòng Chủ tịch nước có công văn thông báo ý kiến của Chủ tịch nước về việc tạm dừng thi hành án tử hình đối với Hồ Duy Hải và yêu cầu Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSNDTC chỉ đạo xem xét, làm rõ trường hợp Hồ Duy Hải có bị kết án oan sai hay không và báo cáo Chủ tịch nước.

Ngày 4/12/2014, Hội đồng thi hành án tử hình tỉnh Long An ra quyết định hoãn thi hành án tử hình đối với Hồ Duy Hải.

Tiếp đến ngày 24/7/2019, Văn phòng Chủ tịch nước có công văn thông báo ý kiến của Chủ tịch nước, đề nghị Viện trưởng VKSNDTC xem xét, quyết định theo thẩm quyền, bảo đảm đúng quy định của pháp luật đối với vụ án Hồ Duy Hải.

Đánh giá chứng cứ, tài liệu chưa đầy đủ...

Ngày 22/11/2019, Viện trưởng VKSNDTC đã ban hành quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đối với bản án sơ thẩm năm 2008 của TAND tỉnh Long An và phúc thẩm năm 2009 của TAND Tối cao tại TPHCM. 

Nội dung bản kháng nghị trên cho rằng, bản án sơ thẩm và bản án phúc thẩm của tòa án hai cấp có nhiều nhận định và kết luận chưa phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án; việc thu thập, đánh giá các chứng cứ, tài liệu chưa đầy đủ, nhiều nội dung cần chứng minh của vụ án còn mâu thuẫn nhưng chưa được làm rõ, trong đó có nội dung như: 

Bản án kết luận Hải có mặt tại hiện trường lúc 19h30 tối 13/1/2008 là không có căn cứ, bởi: Theo lời khai các nhân chứng, khoảng hơn 19h anh Bình đến gửi xe đã thấy một thanh niên ngồi phía trong Bưu điện Cầu Voi, đến khoảng 19h30, anh Bình quay lại vẫn thấy thanh niên ngồi đó. Theo kết luận điều tra, anh Đinh Vũ Thường đến bưu điện gọi điện về Cà Mau lúc 19h39'22" có nhìn thấy một thanh niên ngồi trong bưu điện.

Tuy nhiên, cũng theo kết luận điều tra vào lúc 19h13'39", Hải đang có mặt tại hiệu Cầm Đồ để làm thủ tục cầm đồ rồi quay về nhà dì Len trả xe wave và sang nhà dì Rưởi lấy xe dream đi đến quán Bảy Thanh trả tiền cho Võ Lộc Đang (theo danh sách điện thoại Đang gọi cho Hải). Thời gian làm thủ tục cầm đồ và từ hiệu cầm đồ về nhà dì Len trả, đổi xe cũng phải tương đương với thời gian đến hiệu cầm đồ làm thủ tục cầm điện thoại khoảng 23 phút, thêm thời gian Hải gặp Võ Lộc Đang tại quán Bảy Thanh để đưa tiền và chờ Đang đến quán Hai Thượng cùng ở xã Nhị Thành một khoảng 5 phút.

Tổng cộng khoảng thời gian từ hiệu cầm đồ đến khi chia tay Đang, Hải tiêu thụ hết khoảng 28 phút. Tức là khoảng 19h41', Hải bắt đầu đi xe máy từ quán Hai Thượng đến bưu điện (đoạn đường từ quán Hai Thượng đến bưu điện dài bao nhiêu, đi mất bao nhiêu thời gian chưa được kiểm tra làm rõ). Theo biên bản kiểm tra thời gian ngày 14/7/2008 của cơ quan điều tra, đoạn đường từ hiệu cầm đồ Kim Hưng đến bưu điện Cầu Voi khoảng 7,5km đi hết 15 phút.

"Chưa tính thời gian từ lúc chia tay Đang ở quán Hai Thượng đi đến bưu điện thì Hải không thể có mặt tại Bưu điện Cầu Voi trước 19h39'22" như đã kết luận", nội dung bản kháng nghị nhấn mạnh.

Tiếp đến, theo bản kháng nghị, lời khai đầu tiên ngày 20/3/2008 của bị cáo không nhận tội nhưng bản khai này và một số lời khai nhân chứng không được đưa vào hồ sơ vụ án, những tài liệu này có trong hồ sơ lưu trữ của cơ quan điều tra.

Không lấy lời khai của anh Phùng Phụng Hiếu là nhân chứng đầu tiên phát hiện ra vụ án; ngoài các dấu vân tay tại hiện trường chưa xác định được của ai thì còn có đối tượng tình nghi là Nguyễn Văn Nghị, Nguyễn Mi Sol không được điều tra làm rõ;...

Ngoài ra, nội dung bản kháng nghị còn nêu ra nhiều điểm bất thường của vụ án cần được làm rõ.

Nội dung bản kháng nghị cho rằng, những mâu thuẫn trong lời khai, những chứng cứ, dấu vết tại hiện trường chưa được làm rõ, cùng những thiếu sót, vi phạm nêu trên đã trực tiếp ảnh hưởng đến giá trị chứng minh của chứng cứ theo quy định của pháp luật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến những căn cứ kết luận hành vi phạm tội của bị cáo. Do đó, những vấn đề nêu trên cần phải khắc phục để bảo đảm việc giải quyết vụ án khách quan, đúng pháp luật, không làm oan người vô tội và không bỏ lọt người phạm tội.

Do đó, VKSNDTC quyết định kháng nghị các bản án sơ thẩm, phúc thẩm đối với vụ án này. VKSNDTC đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy toàn bộ bản án sơ thẩm và bản án phúc thẩm đã xét xử bị cáo Hồ Duy Hải về các tội “Giết người” và “Cướp tài sản” để điều tra lại theo đúng quy định của pháp luật.

Nguyễn Dương