Bị triệu tập, Hà Văn Thắm vắng mặt tại phiên xử cựu Chủ tịch Vinashin

Từ ngày 10/6, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử 4 bị cáo về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a, khoản 4, Điều 355 Bộ luật Hình sự 2015.

Các bị cáo bị đưa ra xét xử gồm: Nguyễn Ngọc Sự (cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy việt Nam, nay là Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam - Vinashin), Trần Đức Chính (cựu Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban Tài chính Vinashin), Trương Văn Tuyến (cựu Tổng Giám đốc Vinashin) và  Phạm Thanh Sơn (cựu Phó Tổng Giám đốc Vinashin).

HĐXX sơ thẩm gồm 5 thành viên, trong đó có 2 thẩm phán, 3 hội thẩm nhân dân, do thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ tọa. Các Kiểm sát viên Đặng Như Vĩnh, Hoàng Thị Huyền giữ vai trò giám sát hoạt động xét xử và thực hành quyền công tố tại phiên tòa.

Phiên tòa có sự tham gia của 8 luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo. Đại diện Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) có mặt với tư cách là nguyên đơn dân sự. Đại diện Vinashin được Tòa triệu tập với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Ngoài ra, TAND TP Hà Nội còn triệu tập thêm 14 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, trong đó có Hà Văn Thắm (cựu Chủ tịch Oceanbank), Nguyễn Xuân Sơn và Nguyễn Minh Thu (cựu Tổng Giám đốc Oceanbank), Nguyễn Thị Minh Phương và Lê Thị Thu Thủy (cựu Phó Tổng Giám đốc Oceanbank)... Tuy nhiên, những người này đều có đơn xin vắng mặt tại tòa.

Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 3 ngày.

Theo cáo trạng, Vinashin được thành lập theo Quyết định số 103/2006/QĐ-TTg ngày 15/5/2006 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt đề án thí điểm Tập đoàn kinh tế Vinashin và Quyết định số 104/2006/QĐ-TTg ngày 15/5/2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Công ty mẹ - Tập đoàn Vinashin trên cơ sở tổ chức lại cơ quan quản lý, điều hành và các đơn vị thành viên hạch toán phụ thuộc vào Tổng Công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam, hoạt động theo mô hình Công ty mẹ - Công ty con.

Năm 2010, Vinashin được nhận 2.200 tỷ đồng từ Tập đoàn Dầu khí (PVN) để tái cơ cấu Tập đoàn Vinashin và 4.190 tỷ đồng của Chính phủ cấp tạm ứng vốn phục vụ sản xuất kinh doanh cho Vinashin. Mặc dù không được Thủ tướng Chính phủ cho phép nhưng Nguyễn Ngọc Sự, Trương Văn Tuyến, Phạm Thanh Sơn và Trần Đức Chính đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong việc quản lý số tiền trên, bàn bạc thống nhất chủ trương quyết định việc gửi tiền có kỳ hạn vào Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) nhằm chiếm đoạt số tiền do Oceanbank chi ngoài lãi suất tiền gửi theo hợp đồng.

Với mục đích có nguồn tiền phục vụ cho hoạt động của Oceanbank, Hà Văn Thắm (Chủ tịch Hội đồng quản trị Oceanbank) và lãnh đạo Oceanbank đã ban hành chủ trương chi tiền ngoài lãi suất tiền gửi theo hợp đồng cho Vinashin để lãnh đạo Vinashin quyết định việc gửi tiền có kỳ hạn vào Oceanbank.

Từ tháng 3/2011 đến tháng 8/2014, Chính đã nhận hơn 105 tỷ đồng do các cán bộ của Oceanbank chi ngoài lãi suất cho các hợp đồng tiền gửi của Vinashin. Số tiền hơn 105 tỷ đồng này do Chính trực tiếp quản lý, không hạch toán vào nguồn thu của Vinashin, để ngoài sổ sách, dùng để các bị can chiếm hưởng cá nhân trái pháp luật, chi phí không đúng quy định của Nhà nước.

Cáo trạng xác định, Nguyễn Ngọc Sự, Trần Đức Chính, Trương Văn Tuyến và Phạm Thanh Sơn phải chịu trách nhiệm hình sự đồng phạm về hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt số tiền hơn 105 tỷ đồng của Oceanbank.

Cá thể hoá vai trò thực hiện hành vi phạm tội, Viện KSND tối cao xác định, Nguyễn Ngọc Sự với tư cách là Chủ tịch Hội đồng thành viên Vinashin đã đưa ra chủ trương gửi tiền có kỳ hạn vào Oceanbank nhằm chiếm đoạt số tiền chi ngoài lãi suất của Oceanbank.

Nguyễn Ngọc Sự cũng là người đã quyết định giao cho Trần Đức Chính tiếp nhận, quản lý và chi tiêu, sử dụng số tiền này. Bản thân bị can Sự đã trực tiếp ký 12 hợp đồng trên giao dịch gửi tiền vào Oceanbank và chiếm hưởng cá nhân 8 tỷ đồng.

Theo ủy quyền của Trương Văn Tuyến, Trần Đức Chính đã trực tiếp ký nhiều hợp đồng trên giao dịch phát sinh tiền gửi tại Oceanbank, đồng thời trực tiếp nhận, quản lý, chi tiêu sử dụng trái nguyên tắc số tiền ngoài lãi suất theo chỉ đạo của Sự, Tuyến, Sơn và chiếm hưởng cá nhân 10 tỷ đồng.

Với vai trò là Tổng Giám đốc, đại diện theo pháp luật của Vinashin, Trương Văn Tuyến cùng đề xuất chủ trương, trực tiếp chỉ đạo việc gửi tiền có kỳ hạn vào Oceanbank, đồng thời ký ủy quyền cho Phạm Thanh Sơn và Trần Đức Chính thực hiện gửi tiền vào Oceanbank khi chưa được sự đồng ý của Chính phủ.

Trong đó, Trương Văn Tuyến đã trực tiếp ký 2 hợp đồng trên giao dịch tiền gửi, không chỉ đạo hạch toán số tiền ngoài lãi suất vào hệ thống sổ sách kế toán của Vinanshin. Trương Văn Tuyến cũng là người đề xuất việc chia tiền và chiếm hưởng cá nhân số tiền 3,5 tỷ đồng.

Phạm Thanh Sơn đã đồng thuận chủ trương và thực hiện việc gửi tiền có kỳ hạn vào Oceanbank, trực tiếp ký nhiều hợp đồng trên giao dịch gửi tiền vào Oceanbank khi không có ủy quyền của người đại diện theo pháp luật. Phạm Thanh Sơn được xác định đã chiếm hưởng cá nhân 1,2 tỷ đồng.

Viện KSND tối cao kết luận, bốn bị can Nguyễn Ngọc Sự, Trương Văn Tuyến, Trần Đức Chính và Phạm Thanh Sơn phải liên đới bồi thường toàn bộ số tiền hơn 105 tỷ đồng đã chiếm đoạt. Đến nay chỉ có Nguyễn Ngọc Sự, Trương Văn Tuyến nộp lại số tiền đã chiếm hưởng (bị can Sự nộp 5,3 tỷ đồng, bị can Tuyến nộp 3,5 tỷ đồng). Trần Đức Chính và Phạm Thanh Sơn chưa nộp lại số tiền đã chiếm hưởng.

Tiến Nguyên