Tạo điều kiện tối đa cho viên chức phát triển nhưng không thể trục lợi

Phát biểu tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận về dự án Luật Viên chức (sửa đổi) sáng 13/11, Bộ trưởng Nội vụ Đỗ Thanh Bình khẳng định tinh thần tiếp thu tối đa và bảo đảm tiến độ, chất lượng của dự Luật.

Ông nhấn mạnh Bộ sẽ rà soát, chỉnh lý toàn diện, với nguyên tắc xuyên suốt là tạo điều kiện phát triển nghề nghiệp cho viên chức nhưng phải đồng thời phòng ngừa xung đột lợi ích, không để xảy ra trục lợi chính sách.

Căn cứ pháp lý để tổ chức đơn vị sự nghiệp công

Làm rõ nội dung về phạm vi điều chỉnh, Bộ trưởng cho biết vẫn có ý kiến đề nghị không đưa tổ chức và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập vào dự thảo Luật Viên chức. Tuy nhiên, Chính phủ đã cân nhắc kỹ trước khi trình Quốc hội, bởi Luật Viên chức quy định về tuyển dụng, sử dụng, quản lý đội ngũ viên chức, còn đơn vị sự nghiệp công lập là vấn đề về tổ chức bộ máy.

Bộ trưởng viện dẫn các quy định hiện hành: Điều 9 và Điều 10 của Luật Viên chức 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) đang là căn cứ pháp lý để Chính phủ quy định tổ chức và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập.

"Trong thời gian chưa ban hành luật chuyên ngành, Bộ đề nghị cho giữ quy định tại Điều 5 dự thảo Luật để làm cơ sở cho các văn bản dưới luật có căn cứ ban hành và giữ sự ổn định trong quá trình vận hành", Bộ trưởng Bình cho biết. 

Ông cũng thông tin Chính phủ đang chỉ đạo khẩn trương nghiên cứu, tổng kết thực tiễn để xây dựng Luật đơn vị sự nghiệp, dự kiến sẽ trình Quốc hội trong thời gian tới để điều chỉnh toàn diện lĩnh vực này.

Mở quyền đi kèm kiểm soát xung đột lợi ích

Nội dung về đổi mới quản lý, sử dụng viên chức theo vị trí việc làm tiếp tục nhận được nhiều ý kiến góp ý của các đại biểu Quốc hội. Bộ trưởng cho biết các quy định về căn cứ tuyển dụng, nguyên tắc tuyển dụng, phương thức tuyển dụng và nội dung liên quan đến vị trí việc làm sẽ được rà soát để bảo đảm thống nhất.

"Riêng với đội ngũ nhà giáo, Quốc hội đang xem xét một nghị quyết quy định cơ chế đặc thù về thẩm quyền tuyển dụng, và trường hợp có sự khác nhau giữa Nghị quyết này với luật thì áp dụng quy định của Nghị quyết", Bộ trưởng thông tin. 

Về đề xuất cho phép viên chức ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ ngoài đơn vị sự nghiệp đang công tác, nhiều đại biểu thống nhất cao với chủ trương mở để tạo cơ chế liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư; đồng thời tạo điều kiện để viên chức tăng thu nhập chính đáng từ sức lao động của mình. Tuy nhiên, một số đại biểu cũng bày tỏ băn khoăn về nguy cơ xung đột lợi ích, đặc biệt cơ chế ký hợp đồng, góp vốn thành lập doanh nghiệp với những viên chức đang giữ vị trí lãnh đạo trong đơn vị sự nghiệp công lập. 

Tiếp thu những ý kiến này, Bộ trưởng nhấn mạnh: "Bộ Nội vụ sẽ rà soát, chỉnh lý bảo đảm nguyên tắc tạo điều kiện tối đa cho viên chức trong hoạt động nghề nghiệp nhưng đồng thời cũng phải bảo đảm tính minh bạch, không để tình trạng xung đột lợi ích và trục lợi chính sách". 

Ông khẳng định việc mở rộng quyền phải đi đôi với thiết kế các cơ chế bảo vệ sự liêm chính trong hoạt động công vụ, tránh việc lợi dụng quyền được làm thêm để thao túng hoặc sử dụng nguồn lực công cho mục đích tư.

Đánh giá viên chức dựa trên kết quả và sự hài lòng của người dân

Lãnh đạo Bộ Nội vụ cũng làm rõ nhiều ý kiến liên quan đến đổi mới đánh giá, xếp loại viên chức. Theo các đại biểu, việc đánh giá phải thực chất trên nguyên tắc gắn với sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ; định lượng, khách quan, đa chiều.

Bộ trưởng Đỗ Thanh Bình cho biết sẽ tiếp thu và chỉnh lý theo hướng tăng cường đánh giá thường xuyên, dựa trên chất lượng dịch vụ sự nghiệp công và mức độ hài lòng của người dân.

Bộ Nội vụ cũng sẽ thúc đẩy ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức nhằm bảo đảm công khai, minh bạch trong đánh giá, quản lý và phát triển đội ngũ viên chức. 

Ngoài những nội dung trên, Bộ trưởng ghi nhận đầy đủ các ý kiến về kỷ luật, đào tạo - bồi dưỡng, thi đua - khen thưởng, miễn giảm trách nhiệm, chế độ thôi việc, nghỉ hưu và các quyền, nghĩa vụ của viên chức.

Thay mặt cơ quan soạn thảo, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cam kết tiếp tục rà soát để bảo đảm các quy định thống nhất, đồng bộ, khả thi, đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ viên chức chuyên nghiệp, phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn.