Sẽ có mô tả chi tiết vị trí việc làm công chức, chỉ dùng người đủ năng lực

Theo hồ sơ dự thảo Nghị định quy định về vị trí việc làm công chức đang được Bộ Nội vụ lấy ý kiến, dự thảo được xây dựng nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới quản lý cán bộ, công chức theo Luật Cán bộ, công chức 2025.

Tăng tính minh bạch trong tuyển dụng và đánh giá 

Theo Bộ Nội vụ, nền công vụ hiện vẫn chủ yếu vận hành theo mô hình chức nghiệp, chưa tạo đủ động lực để công chức phấn đấu nâng cao chất lượng và chưa gắn chặt tuyển dụng, đào tạo, đánh giá, bố trí công việc với yêu cầu cụ thể của từng vị trí việc làm.

Việc tuyển chọn, thu hút người có đức, có tài và năng lực còn hạn chế; đồng thời quá trình triển khai các thông tư hướng dẫn từ Nghị định 62/2020/NĐ-CP cho thấy cần hoàn thiện hệ thống vị trí việc làm theo hướng thống nhất và đồng bộ hơn.

Dự thảo lần này quy định Chính phủ ban hành hệ thống danh mục vị trí việc làm khung cho toàn bộ cơ quan hành chính nhà nước, gồm sáu nhóm: chức vụ lãnh đạo quản lý; chuyên môn nghiệp vụ; dùng chung; hỗ trợ phục vụ; Hội đồng nhân dân; và vị trí việc làm cấp xã.

Trên cơ sở danh mục khung, từng bộ, ngành và địa phương phải cụ thể hóa danh mục của mình để phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, khối lượng công việc và cơ cấu tổ chức.

Theo đề xuất, thay vì ban hành theo hướng dẫn của từng bộ như giai đoạn trước, toàn bộ danh mục và mẫu biểu sẽ do Chính phủ thống nhất ban hành. 

Mô tả công việc cho mọi vị trí công chức

Dự thảo nghị định kèm theo 9 mẫu bản mô tả công việc và khung năng lực vị trí việc làm, áp dụng từ cấp bộ, ngành đến cấp xã. Các mẫu quy định đầy đủ: mục tiêu vị trí việc làm; nhiệm vụ và tiêu chí đánh giá; mối quan hệ công tác; phạm vi quyền hạn; điều kiện làm việc; tiêu chuẩn trình độ, kinh nghiệm và phẩm chất.

Chẳng hạn, mẫu số 1 mô tả vị trí người đứng đầu cơ quan hành chính với nhiệm vụ chủ trì lập kế hoạch, phân công nhiệm vụ, tổ chức thực thi chức năng quản lý nhà nước, điều hành hoạt động chung và quản lý công chức, tài chính, tài sản của cơ quan. Vị trí này đòi hỏi trình độ đại học trở lên, đáp ứng tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo theo quy định của Đảng và pháp luật, cùng các phẩm chất như bản lĩnh chính trị, trách nhiệm, trung thực, sáng tạo và khả năng quyết định, điều hành.

Mẫu số 4 mô tả vị trí chuyên gia cao cấp với nhiệm vụ chủ trì nghiên cứu, tham mưu chiến lược và xây dựng các dự án luật, chính sách, quy hoạch, đề án quan trọng cấp quốc gia. Vị trí này đòi hỏi trình độ tiến sĩ hoặc chức danh giáo sư, tối thiểu 15 năm kinh nghiệm cùng các công trình khoa học có tầm ảnh hưởng, năng lực nổi trội và phẩm chất chính trị - chuyên môn đặc biệt cao.

Các mẫu dành cho chuyên viên cao cấp, chuyên viên chính, chuyên viên và tương đương mô tả chi tiết từ nhiệm vụ xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, tổ chức thực thi chính sách, tham gia thẩm định, đến trách nhiệm kiểm tra, báo cáo. Mẫu áp dụng cho cấp xã quy định rõ nhiệm vụ tham gia xây dựng văn bản của địa phương, thực thi chuyên môn và phối hợp với các phòng ban của tỉnh, các thôn, tổ dân phố.

Dự thảo yêu cầu các cơ quan phải "bố trí công chức đúng vị trí, phù hợp với trình độ, năng lực và yêu cầu công việc". Điều này thể hiện rõ định hướng sử dụng người đáp ứng năng lực, dựa trên khung năng lực của từng vị trí việc làm đã được mô tả chi tiết.

Hiện dự thảo nghị định đang được lấy ý kiến của các bộ, ngành và địa phương trước khi trình Chính phủ xem xét. 

Việc ban hành nghị định được kỳ vọng tạo khuôn khổ pháp lý đầy đủ và thống nhất để quản lý vị trí việc làm trong nền công vụ, đồng thời thúc đẩy việc sử dụng công chức đúng năng lực, bảo đảm hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước.