Phó Thủ tướng đề nghị áp dụng công nghệ vào sản xuất muối

Tối 6/3, lễ khai mạc Festival nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 hành trình 100 năm nghề muối - đời người, với chủ đề "Nâng tầm giá trị hạt muối Việt Nam" đã diễn ra tại tỉnh Bạc Liêu.

Kỳ vọng sau Festival nghề muối Việt Nam

Phát biểu tại lễ khai mạc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết, là quốc gia ven biển, Việt Nam có lợi thế tự nhiên để phát triển ngành sản xuất và chế biến muối. Ngành muối từ lâu đời đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống văn hóa dân tộc.

Hiện nghề muối là sinh kế, tạo việc làm cho hơn 12.000 hộ diêm dân vùng duyên hải ven biển của Việt Nam (có 21 tỉnh, thành làm nghề sản xuất muối). Sản phẩm muối Việt Nam, trong đó có tỉnh Bạc Liêu đã từng bước được xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý, xuất khẩu tới các thị trường châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và có kênh phân phối khá bền vững.

Theo Phó Thủ tướng, muối là thứ gia vị giản dị, có vai trò quan trọng trong đời sống và sức khỏe của con người; nguồn nguyên liệu trong công nghiệp chế biến thực phẩm, y tế, sản xuất các hóa chất cơ bản và nhiều lĩnh vực khác.

Không chỉ có vậy, hạt muối với đời sống của diêm dân còn kết tinh trong mình câu chuyện về những gian lao, nhọc nhằn, vật lộn với nắng gắt, mưa dông, bền bỉ, sáng tạo, nặng nghĩa thủy chung của diêm dân.

"Festival hôm nay là dịp tôn vinh những diêm dân Việt Nam đã "cõng nắng gánh mưa" để làm ra hạt muối kết tinh, hương vị mặn mòi, những hạt ngọc của biển; là sự ghi nhận của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương trong việc cam kết sẽ đồng hành cùng bà con tìm ra hướng đi mới để hạt muối trở thành sản phẩm mang giá trị kinh tế cao, niềm tự hào của người Việt Nam", Phó Thủ tướng nhấn mạnh. 

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng thẳng thắn nhìn nhận, ngành muối vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức như: Biến đổi khí hậu khiến thời tiết bất thường ảnh hưởng sản lượng, cơ sở hạ tầng; còn quá ít mối liên kết doanh nghiệp và diêm dân để nâng cao giá trị hạt muối; đầu ra không ổn định, thu nhập của diêm dân chỉ bằng 70% mức thu nhập trung bình cả nước; năng lực tổ chức, ứng dụng công nghệ còn hạn chế;...

Theo lãnh đạo Chính phủ, việc nâng cao năng suất, nâng tầm giá trị hạt muối Việt Nam là một yêu cầu cấp bách trong giai đoạn hiện nay. Diêm dân trông đợi vào sự chủ động tích cực, hiệu quả của các bộ, ngành và địa phương để giúp ngành muối phát triển, diêm dân nâng cao thu nhập.

"Tôi đề nghị rà soát ngay để phát triển muối ở những vùng có điều kiện tự nhiên thuận lợi theo hướng tập trung quy mô lớn; đưa khoa học công nghệ vào để nâng cao năng suất, chất lượng; xây dựng thương hiệu muối đặc trưng của các vùng miền…", Phó Thủ tướng đề nghị và nhấn mạnh, Chính phủ sẽ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục có chính sách hỗ trợ vốn, đào tạo nghề, bảo hiểm cho diêm dân.

Đối với lĩnh vực nông nghiệp nói chung và diêm nghiệp nói riêng, Phó Thủ tướng cho rằng, cần phải có chính sách về tài chính riêng để hỗ trợ cho bà con, đặc biệt là có quỹ để đảm bảo rủi ro trong ngành muối. Bên cạnh đó là nghiên cứu xây dựng các giải pháp để bà con yên tâm sản xuất ngay cả khi thời tiết bất thường và cực đoan.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng mong các doanh nghiệp, hợp tác xã sẽ cùng chung tay tạo ra chuỗi liên kết từ sản xuất, chế biến, nâng cao và kéo dài chuỗi giá trị tiêu thụ sản phẩm để bà con diêm dân không còn lo lắng hạt muối mặn đắng mồ hôi, được mùa mất giá.

"Festival nghề muối hôm nay là dấu mốc để Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và bà con diêm dân cùng nhau nỗ lực đưa hạt muối vươn xa; để nghề muối không chỉ là di sản, mà còn là cơ sở phát triển kinh tế, văn hóa, cùng đồng hành với đất nước bước vào kỷ nguyên mới", Phó Thủ tướng kỳ vọng.

Chủ tịch tỉnh đọc thơ trải lòng về hạt muối

Tại lễ khai mạc, ông Phạm Văn Thiều, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, đã trải lòng về hạt muối qua mấy vần thơ: Muối ơi, muối quá tuyệt vời. Vì tôi với muối suốt đời có nhau. Dù cho muối mặn cỡ nào. Tình tôi với muối không sao đổi lòng. Chạnh lòng thấy muối long đong. Làm sao hạt muối thành công hỡi người? Chỉ bằng hợp tác mà thôi. Để cho "hạt ngọc" sáng ngời vươn xa.

Theo Chủ tịch tỉnh Bạc Liêu, nghề làm muối ở Bạc Liêu có lịch sử lâu đời và tỉnh được xem là "thủ phủ muối" của Việt Nam. Nhờ có điều kiện tự nhiên thuận lợi và đúc kết kinh nghiệm, diêm dân Bạc Liêu đã tạo nên những hạt muối chất lượng cao, nổi tiếng cả trong, ngoài nước.

Ông Phạm Văn Thiều chia sẻ, nghề làm muối cũng là nét văn hóa, thể hiện bản sắc của người dân Bạc Liêu. Đặc biệt, vào năm 2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận "Nghề làm muối ở Bạc Liêu" là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

"Chúng ta cũng nhận thức được rằng, nghề làm muối đã và đang phải đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu làm ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng muối; các yếu tố cạnh tranh thị trường làm cho giá muối bấp bênh dẫn đến thu nhập còn thấp so với nhiều nghề khác", ông Thiều trăn trở.

Người đứng đầu chính quyền tỉnh Bạc Liêu cho rằng, để nâng tầm giá trị hạt muối, cần sự quan tâm, đầu tư của các cấp, các ngành để hỗ trợ cho nghề muối phát triển, cũng như bảo tồn, đưa muối Bạc Liêu nói riêng và muối cả nước nói chung được vươn xa hơn nữa.

Cũng tại lễ khai mạc Festival, tỉnh Bạc Liêu đã vinh danh 20 hộ gia đình tiêu biểu có đóng góp cho sự phát triển nghề muối trên địa bàn. Bộ Nông nghiệp và Môi trường trao chứng nhận các sản phẩm tiêu biểu từ muối và mô hình du lịch cộng đồng muối cho một số doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, diêm dân.