Mô hình nuôi dúi thoát nghèo ở miền Tây xứ Thanh

Mô hình tận dụng nguồn thức ăn sẵn có từ tre, nứa, cỏ, keo và đặc biệt là ít bệnh, dễ chăm sóc, mang lại thu nhập ổn định từ 70-100 triệu đồng/năm… đã mở ra hướng làm ăn mới cho nhiều hộ đồng bào Thái, Mường, Mông vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.

Những năm gần đây, vùng đất biên cương này đang dần đổi thay nhờ chính sách đầu tư của nhà nước, đặc biệt với các chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững, và sự nỗ lực vươn lên của chính những người dân sinh sống nơi đây. Nhiều hộ đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, vật nuôi theo mô hình kinh tế mới như nuôi dúi, nuôi ốc, nuôi ong lấy mật, trồng cây dược liệu dưới tán rừng...

Xã Bát Mọt chủ yếu là nơi định cư của đồng bào Thái. Trước nay, bà con quen làm nông, trồng keo, chăn nuôi lợn, gà. Nhưng mấy năm nay, nhờ định hướng phát triển kinh tế từ những mô hình con nuôi đặc sản như dúi mốc, ốc nhồi... mà đời sống bà con có phần khởi sắc hơn.

Sự đổi thay ấy có được không chỉ nhờ chính sách phát triển vùng biên của Đảng, nhà nước, mà còn nhờ sự quan tâm, chăm lo của các cấp, các ngành, chính quyền địa phương và sự vươn lên mạnh mẽ của chính người dân. Nhận thấy mô hình chăn nuôi dúi là hướng đi phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai, tập quán của bà con miền núi, chính quyền địa phương nơi đây đã tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật, xây dựng mô hình mẫu, giúp các hộ làm theo. Một số hộ sau khi thành công cũng quay lại giúp các hộ khác cùng làm.

Anh Lữ Văn Cường, thôn Dưn - một trong những hộ gia đình thành công trong việc nuôi dúi ở xã Bát Mọt cho biết: “Thời gian đầu nuôi dúi cũng vất vả, gian nan lắm nhưng làm nông mãi cũng không khá lên được. Qua tìm hiểu, tôi thấy mô hình nuôi dúi ở nhiều nơi phát triển rất tốt. Con dúi hợp với khí hậu mát mẻ vùng cao, nguồn thức ăn như tre, nứa, mía... thì quanh đây không thiếu. Sau thời gian tìm hiểu, tôi quyết định đầu tư, mua 10 cặp dúi bố mẹ về nuôi thử nghiệm. Lúc đầu chưa có kinh nghiệm nuôi nên dúi bị chết. Nhưng đến nay, tôi đã nuôi được 3 năm, thuần thục phương pháp chăm sóc, nuôi dúi, nhà tôi đã có hơn 200 con dúi, cho thu nhập ổn định hơn 150 triệu đồng/năm”.

Dúi, hay còn gọi là chuột nứa, là động vật gặm nhấm sống trong hang, có sức đề kháng tốt và ít bệnh. Nhờ dễ nuôi, tốn ít diện tích và ít công chăm sóc, dúi ngày càng được các hộ vùng cao lựa chọn làm sinh kế. Với nguồn thức ăn chính là mía, ngô, tre, thân chuối - những nguyên liệu sẵn có ở vùng núi nên mô hình chăn nuôi dúi không đòi hỏi đầu tư lớn như nuôi trâu, nuôi lợn, lại tránh được rủi ro dịch bệnh lây lan. Thịt dúi thơm ngon, bổ dưỡng nên đầu ra luôn ổn định, được các nhà hàng đặc sản, thương lái săn đón.

Anh Cường tính toán: “Một con dúi giống mua ban đầu chỉ khoảng 300-500 nghìn đồng. Mỗi năm dúi sinh sản 2-3 lứa, mỗi lứa 3-5 con. Sau 5-6 tháng, con trưởng thành nặng 1,5-1,8kg, có thể xuất bán thương phẩm với giá 400-600 nghìn/kg; nuôi đều tay thì một năm cũng kiếm được kha khá”.

Từ hiệu quả thực tế, mô hình nuôi dúi đang ngày càng lan rộng tại nhiều bản làng vùng cao xứ Thanh. Ở xã Mường Lát, nơi cuộc sống còn nhiều khó khăn, anh Hơ Mùa Nhì, người dân tộc Mông cũng mạnh dạn đầu tư hơn 50 triệu đồng xây chuồng nuôi dúi với hơn 40 con giống ban đầu.

“Trước đây, nhà tôi chỉ làm nương, trồng ngô, quanh năm thiếu ăn. Nhờ được cán bộ khuyến nông hướng dẫn kỹ thuật nuôi dúi, gia đình tôi cũng nuôi thử nghiệm. Hiện dúi đang phát triển tốt, vài tháng nữa là có thể bán lứa đầu tiên”, anh Nhì hồ hởi chia sẻ.  

Tại xã Nga Sơn, anh Nguyễn Mạnh Tiến có một trang trại với hàng trăm cặp dúi sinh sản để bán con giống và thương phẩm cho Hà Nội và các tỉnh lân cận. Còn ở xã Giao An, tổ hợp tác chăn nuôi dúi của đồng bào Thái do chị Hà Thị Quý làm tổ trưởng, đã giúp hơn chục hộ dân vươn lên khá giả.

Từ vài con giống ban đầu do xã hỗ trợ, tổ hợp tác nay đã nhân lên đàn dúi hơn 500 con, trung bình mỗi năm cho thu nhập 200-250 triệu đồng. Chị Quý cho biết: “Bà con mình không có nhiều đất, chăn nuôi lớn thì khó. Nuôi dúi lại nhẹ nhàng, dễ làm, chỉ cần kiên trì là có tiền. Nhờ nuôi dúi mà nhiều gia đình thoát nghèo, có tiền cho con đi học, sửa lại nhà cửa”.

Từ những hộ dân đầu tiên dám nghĩ, dám làm cùng sự đồng hành của chính quyền và các tổ chức đoàn thể, mô hình nuôi dúi đang từng bước giúp nhiều người dân nơi biên giới xứ Thanh thoát nghèo và làm giàu chính đáng.

Thu Hương - Anh Tuấn