Lao động thời vụ của Việt Nam nhận lương gần 50 triệu đồng/tháng

Hơn 10.000 lượt lao động Việt Nam sang Hàn Quốc

Chiều 20/10, tại Nghệ An, Bộ Nội vụ phối hợp với UBND tỉnh tổ chức hội nghị sơ kết hoạt động đưa lao động Việt Nam đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc theo hình thức hợp tác giữa các địa phương.

Báo cáo tại hội nghị, ông Vũ Trường Giang, Quyền Cục trưởng Cục Quản lý Lao động ngoài nước, cho biết chương trình thí điểm bắt đầu từ năm 2018 đã mang lại nhiều kết quả tích cực, mở ra hướng hợp tác lao động trực tiếp giữa các địa phương Việt Nam và Hàn Quốc.

Ngày 8/2/2018, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 13/NQ-CP cho phép thí điểm việc đưa người lao động Việt Nam đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc trong thời gian 2 năm. Đây là bước đi mới nhằm đáp ứng nhu cầu thiếu hụt lao động trong nông nghiệp của Hàn Quốc, tạo cơ hội việc làm hợp pháp, minh bạch và thu nhập cao cho người dân Việt Nam.

Thực hiện nghị quyết, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (nay là Bộ Nội vụ) đã phối hợp các bộ, ngành liên quan hướng dẫn để các địa phương ký kết, tuyển chọn và tổ chức phái cử lao động.

Đến năm 2022, Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị quyết 59/NQ-CP mở rộng thời gian thí điểm, quy định rõ thẩm quyền, quy trình ký kết và cơ chế bảo đảm thực hiện hợp đồng.

Theo Cục Quản lý Lao động ngoài nước, đến tháng 9, có 16 tỉnh, thành phố ký biên bản ghi nhớ (MOU) và triển khai đưa lao động đi Hàn Quốc.

Nhiều địa phương đi đầu gồm: Đồng Tháp, Hưng Yên, Lai Châu, Lào Cai, Ninh Bình, Đà Nẵng. Lao động Việt Nam chủ yếu làm việc tại các vùng nông nghiệp trọng điểm như Jeollabuk, Gyeongsangbuk và Gangwon, tập trung vào trồng trọt, thu hoạch nông sản, thủy sản.

Tổng cộng 10.011 lượt lao động đã được phái cử, trong đó Ninh Bình dẫn đầu với hơn 3.100 người, Đà Nẵng hơn 2.300 và Đồng Tháp gần 1.500.

Tại nhiều địa phương, số người đăng ký luôn cao gấp nhiều lần chỉ tiêu. Người được tuyển chọn thường trong độ tuổi 25-50, có kinh nghiệm nông nghiệp hoặc ngư nghiệp, sức khỏe tốt, không tiền án tiền sự, không có thân nhân cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc.

Trước khi xuất cảnh, lao động được đào tạo tiếng Hàn và giáo dục định hướng 4-5 tuần, trang bị kiến thức văn hóa, pháp luật, kỹ năng làm việc và an toàn lao động.

Chi phí xuất cảnh dao động 20-60 triệu đồng/người, gồm hộ chiếu, visa, khám sức khỏe, vé máy bay và khóa đào tạo. Để giảm gánh nặng, nhiều địa phương đã triển khai chính sách hỗ trợ tài chính và cho vay ưu đãi.

Thu nhập bình quân của lao động Việt tại Hàn Quốc đạt 30-47 triệu đồng/tháng (1,8-2,5 triệu won) sau khi trừ chi phí ăn ở. Sau 5-8 tháng làm việc, mỗi người tích lũy được 150-320 triệu đồng. Kiều hối gửi về các địa phương tăng mạnh như Cà Mau đạt 6-6,5 tỷ đồng/tháng, Lai Châu hơn 48 tỷ đồng, Hưng Yên hàng trăm tỷ đồng trong giai đoạn 2018-2025.

Chương trình không chỉ giúp người dân nâng cao thu nhập mà còn góp phần giải quyết việc làm, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới. Nhiều lao động sau khi trở về đã mở trang trại, cơ sở sản xuất, hoặc khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao.

Ông Vũ Trường Giang nhận định, đây là một mô hình hợp tác hiệu quả, vừa giúp chuyển giao kỹ năng, vừa tăng cường giao lưu văn hóa giữa hai quốc gia, trở thành cầu nối hợp tác hữu nghị giữa các địa phương Việt Nam và Hàn Quốc. Đơn cử như huyện Yeongyang (Hàn Quốc) và Hòa Vang (Đà Nẵng), hai bên không chỉ hợp tác phái cử lao động mà còn tổ chức trao đổi học sinh, hỗ trợ xây dựng nhà cộng đồng, thắt chặt tình hữu nghị Việt - Hàn.

Cần hoàn thiện khung pháp lý và hỗ trợ người lao động yếu thế 

Dù đạt nhiều kết quả, chương trình vẫn còn tồn tại những bất cập cần được tháo gỡ. Một số địa phương tuyển chọn chưa đúng đối tượng, dẫn đến tình trạng lao động bỏ hợp đồng hoặc làm việc trái phép. Trong đó, Hưng Yên có 39 lao động vi phạm, Quảng Trị 35, Cần Thơ 46, Đồng Tháp 28 và Ninh Bình 29 người.

Trình độ tiếng Hàn của người lao động còn hạn chế, khiến việc giao tiếp và hòa nhập gặp khó khăn. Một số chủ sử dụng chậm trả lương hoặc chưa bảo đảm điều kiện ăn ở.

Do đây là chương trình thí điểm, khung pháp lý vẫn chưa thống nhất, chưa có quy định rõ ràng về trần chi phí, mức ký quỹ và hướng dẫn xử lý tiền ký quỹ khi vi phạm.

Theo Bộ Nội vụ, nhu cầu lao động thời vụ tại Hàn Quốc vẫn tăng cao. Bình quân mỗi năm nước này cần 70.000-80.000 lao động nông nghiệp, riêng năm 2025, chỉ tiêu đã tăng lên 95.700 người, tăng 41% so với năm 2024. Đây là cơ hội để Việt Nam mở rộng chương trình, nếu hoàn thiện khung pháp lý và tăng cường quản lý.

Cục Quản lý Lao động ngoài nước kiến nghị Chính phủ tiếp tục triển khai và thể chế hóa mô hình “hợp tác lao động thời vụ địa phương - địa phương” trong Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài (sửa đổi).

Đồng thời, cần ban hành mẫu MOU thống nhất, quy định trần chi phí, biện pháp xử lý tiền ký quỹ, mở rộng gói vay ưu đãi và chuẩn hóa đào tạo tiếng Hàn cùng giáo dục định hướng bắt buộc.

Đây là chương trình phi lợi nhuận, nên chỉ giao cho các cơ quan nhà nước hoặc trung tâm dịch vụ việc làm thực hiện, tuyệt đối không liên kết với doanh nghiệp. Phía Việt Nam cũng đề nghị Hàn Quốc tăng cường bảo vệ quyền lợi lao động, xử lý nghiêm chủ sử dụng vi phạm và có chính sách hỗ trợ lao động hoàn thành hợp đồng về nước đúng hạn.

Theo Bộ Nội vụ, chương trình thí điểm đưa lao động Việt Nam làm việc thời vụ tại Hàn Quốc đã chứng minh tính hiệu quả và bền vững. Không chỉ tạo việc làm, tăng thu nhập, chương trình còn mở ra hướng hợp tác mới trong “ngoại giao nhân lực”, góp phần thắt chặt quan hệ hữu nghị Việt Nam - Hàn Quốc trong giai đoạn phát triển mới.