Nghệ An:

Làng nghề trống "chạy đua" những ngày cuối năm

Nguyễn Duy

(Dân trí) - Cận Tết, người thợ làm trống lại càng hối hả, tất bật hơn để làm giao hàng kịp cho khách trước Tết Tân Sửu 2021.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 1

Những ngày cuối cùng của năm 2020 âm lịch, các cơ sở làm trống ở xã Đại Đồng (Thanh Chương, Nghệ An) lại hối hả để kịp giao cho khách xong trước Tết. Những tiếng trống với đầy đủ chủng loại, cung bậc vang lên khiến người nghe có cảm giác phấn chấn lạ thường mỗi khi qua đây.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 2

Ở xã Đại Đồng (Thanh Chương, Nghệ An), cơ sở làm trống của ông Phan Văn Cư (59 tuổi) là lớn nhất, nổi tiếng nhất và có từ lâu đời. Ông Cư cho biết, gia đình đã có 11 đời làm trống. Hiện 2 con trai ông cũng kế nghiệp của cha ông.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 3
Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 4

Ông Cư cho biết, dù hiện nay có máy móc hỗ trợ nên làm trống khỏe hơn, nhanh hơn nhưng một số công đoạn vẫn phải làm thủ công thì mới có thể cho ra những chiếc trống độc đáo và có âm thanh tốt.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 5

Về kỹ thuật làm trống thì có 4 khâu quan trọng nhất. Đầu tiên là tìm nguyên liệu gỗ và da trâu, bò để làm mặt trống. Gỗ phải hoàn toàn là gỗ mít, da trâu bò phải mua tươi tại chỗ không được ngâm ướp muối.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 6
Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 7

Tiếp đến là ghép mặt da trống. Cuối cùng là đóng đai, trang trí. Tất cả các công đoạn trên đều có bí kíp riêng mà nếu không nắm rõ, những cây trống thành phẩm có thể bị lỗi như tiếng kêu đục, méo mó.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 8

Mỗi chiếc trống sản xuất ra có giá bán từ vài trăm ngàn đến cả trăm triệu đồng tùy kích cỡ to nhỏ. Phần lớn trống ở cơ sở ông Cư đều được làm theo đơn đặt hàng phục vụ ngày rằm, dịp lễ tết.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 9

Dịp Tết, ông Phan Văn Ngụ (50 tuổi) cùng các thợ phải tranh thủ làm ngày, làm đêm để kịp hoàn thành đơn hàng hơn 100 chiếc trống giao trước Tết cho khách. Ông Ngụ đã có 30 năm làm nghề trống, dịp Tết đến là lúc phải làm nhiều nhất.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 10

Theo ông Ngụ, trống chủ yếu được làm từ da bò vì da bò có âm thanh tốt hơn. Chỉ những loại trống đại cỡ rất lớn mới phải sử dụng đến da trâu. Da bò sau khi phơi khô sẽ được đem đi ngâm nước rồi chuyển qua công đoạn bào da.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 11

Công đoạn bào da là khó nhất của nghề trống mà không phải ai cũng làm được. Chỉ những đôi tay nghệ nhân kinh nghiệm mới cảm nhận được độ mỏng, dày. Chính độ mỏng, dày này quyết định âm thanh phù hợp, hay hoặc không hay cho từng loại trống.

Làng nghề trống chạy đua những ngày cuối năm - 12

Muốn trở thành thợ làm trống giỏi, ngoài sự khéo léo, tỉ mỉ còn đòi hỏi trình độ thẩm âm tốt để xác định độ vang, vọng của trống. Âm thanh trống sẽ được điều chỉnh khác nhau cho phù hợp với mỗi loại trống sử dụng trong các nhà thờ họ, trống đám ma hay trống lễ hội...