Làm muối "bục mặt" cả tháng thu 5 triệu, diêm dân than... thua làm thuê

Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Bạc Liêu vừa có buổi tiếp xúc cử tri là người làm muối trên địa bàn. Đây cũng là lần đầu tiên Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu có chuyên đề riêng về nghề muối.

Hiện, Bạc Liêu là tỉnh có diện tích và sản lượng muối lớn nhất cả nước, với hơn 1.400ha, sản lượng hàng chục nghìn tấn/năm. Tuy nhiên, thời gian qua, nghề làm muối ở đây còn gặp không ít khó khăn.

Làm muối thua cả làm công bình thường

Tại buổi tiếp xúc, đại diện nhiều xã ở huyện Đông Hải và huyện Hòa Bình (2 huyện có nghề muối lớn nhất Bạc Liêu) chia sẻ, diện tích muối thời gian qua đã giảm đi rất nhiều. Cụ thể, tại xã Vĩnh Thịnh từ 500ha chỉ còn trên 132ha, xã Vĩnh Hậu 10 năm trước có 200ha thì nay chỉ khoảng 15ha,…

"Giá muối thấp, đời sống diêm dân khó khăn nên nhiều hộ chuyển sang nghề nuôi tôm", lãnh đạo UBND xã Vĩnh Hậu cho biết.

Ông Trần Văn Út, Chủ tịch UBND xã Điền Hải cũng cho rằng, nghề làm muối rất khó khăn. Ví dụ như năm nay nắng tốt thì làm 1ha muối truyền thống sản lượng khoảng 1.500 giạ (khoảng 40kg/giạ) cũng chỉ thu được khoảng 54 triệu đồng. 

"Mỗi vụ muối làm 6 tháng, trừ chi phí như xăng dầu 15 triệu đồng, nhân công 9 triệu đồng, còn lại trên dưới 30 triệu đồng, trung bình một tháng thu nhập 5 triệu đồng. Mức thu này còn thua người làm công bình thường như thuê giữ tôm, mỗi tháng 6 triệu đồng", ông Út trăn trở.

Ông Nguyễn Trọng Hán, Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Hải, cho rằng làm muối thì phải chịu vất vả, bởi chỉ có thể làm mùa nắng.

"Mấu chốt ở đây là về giá cả, giá thấp diêm dân khó khăn. Hiện nay giá 1.000 đồng/kg nên diêm dân chưa lời nhiều, làm sao giá lên 3.000 đồng/kg thì tôi tin chắc rằng diêm dân sẽ khá", ông Hán nhấn mạnh.

Ông Phan Chí Tâm (người làm muối ở xã Vĩnh Thịnh) kiến nghị nhà nước cần có cơ chế thúc đẩy giữ vững giá muối ổn định, nếu giá cả tiếp tục thấp thì đời sống diêm dân sẽ còn nhiều khó khăn. 

Còn ông Trần Văn Thưa (ngụ xã Điền Hải) cho biết, hiện diêm dân chủ yếu bán muối cho thương lái địa phương nên giá thấp. Ông kiến nghị cần có liên kết để bán cho các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh.

"Một hộp muối 100gram bán 50.000 đồng, nếu ở đây mua được cả bao"

Theo ông Tạ Hoàng Nhiệm (Hợp tác xã muối công nghệ cao ở xã Long Điền Đông), nghề làm muối đã hơn 100 năm, nhưng hầu như năm nào cũng điệp khúc "trúng mùa mất giá, được giá thất mùa".

 Theo ông Nhiệm, nghề làm muối còn nghèo, năm nay trúng mùa nhưng giá thấp. Một kg 900-1.200 đồng, bán 30kg được hơn 27.000 đồng, trừ chi phí đã gần hết. "Hợp tác xã muối công nghệ cao sản xuất 8-9 mặt hàng như muối tiêu, muối ớt,…, chỉ mới tiêu thụ nội địa nhưng vẫn còn chậm", ông Nhiệm chia sẻ.

Ông Nhiệm cho rằng, một trong những giải pháp nâng giá trị là xuất khẩu muối sang nước ngoài. Ông kể, vừa rồi có đơn vị nước ngoài vào tìm hiểu, họ đưa ra một hộp muối qua chế biến chỉ 100gram nhưng giá đến 50.000 đồng.

"Hợp tác xã đang chuẩn bị hợp tác xuất khẩu muối sang Trung Quốc. Họ đã sang tận ruộng muối để tìm hiểu, nếu thuận lợi có thể mua tại ruộng 2.000 đồng/kg thôi thì diêm dân cũng có lời. Chúng ta không chỉ xuất khẩu sang Trung Quốc mà còn nhiều nước khác, như vậy diêm dân mới đổi đời được", ông Nhiệm nói.

Lãnh đạo UBND xã Vĩnh Hậu (huyện Hòa Bình) cho rằng, một hộp muối 100gram qua chế biến bán 50.000 đồng, nếu so với địa phương thì 50.000 đồng mua cả bao muối. Điều đó cho thấy sản phẩm muối qua chế biến cần được quan tâm hơn nữa.

"Tây Ninh không phải vùng muối nhưng lại rất nổi tiếng về các sản phẩm muối. Vì sao tỉnh chúng ta không làm được? Nhưng để làm muối chế biến rất cần đầu tư nên đề nghị các cấp, ngành quan tâm", ông Huỳnh Lợi Nguyên, Phó Chủ tịch UBND xã Long Điền Đông, kiến nghị.

Theo Phó Chủ tịch huyện Đông Hải Nguyễn Trọng Hán, để có sản phẩm muối qua chế biến nâng cao giá trị, không chỉ diêm dân, địa phương mà cần sự quan tâm vào cuộc của các ban, ngành.

Ông Nguyễn Huy Thái, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu, cho biết với những ý kiến, nguyện vọng của cử tri, Đoàn ĐBQH sẽ ghi nhận, tham vấn các ngành liên quan, các chuyên gia,… để kiến nghị, đề xuất các ngành, các cấp có thẩm quyền xem xét giải quyết, giúp đời sống diêm dân ngày một tốt hơn.

"Đó cũng là "đơn đặt hàng" của cơ quan dân cử đối với Festival Muối Việt Nam, dự kiến được tổ chức vào cuối năm nay tại tỉnh Bạc Liêu", ông Thái thông tin.