Làm hàng chục năm không nghỉ phép có được "quy đổi" thành tiền?

Bạn đọc Trần Mai Ninh (ngụ tại quận Tân Phú, TPHCM) hỏi: "Tôi làm việc trong lĩnh vực truyền thông gần 10 năm, có ký hợp đồng lao động, có tham gia bảo hiểm xã hội. Hàng năm, tôi gần như không được nghỉ phép năm, bị ép làm cả thứ 7, chủ nhật và các ngày lễ. Mỗi lần tôi có việc riêng xin nghỉ, sếp rất khó chịu, nhiều lần không duyệt cho nghỉ. Như vậy là đúng hay sai"?

Thông tin về vấn đề trên, Luật sư Nguyễn Anh Dũng (Đoàn luật sư TPHCM) cho hay, điều 113 Bộ luật lao động năm 2019 quy định, người lao động làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động.

Số ngày nghỉ gồm 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường; 14 ngày làm việc đối với người lao động chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; 16 ngày làm việc đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

Ngoài ra, người lao động còn được tăng thêm 1 ngày phép/năm nếu đã làm việc đủ 5 năm cho một người sử dụng lao động (theo Điều 114 Bộ luật Lao động).

Tại điều 113 Bộ luật lao động năm 2019 cũng quy định rõ: Người sử dụng lao động có trách nhiệm quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của người lao động và phải thông báo trước cho người lao động biết. Người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ hằng năm thành nhiều lần hoặc nghỉ gộp tối đa 3 năm một lần.

Do đó, người sử dụng lao động khi quy định lịch nghỉ hằng năm buộc phải tham khảo ý kiến của người lao động. Căn cứ vào lịch nghỉ hằng năm mà người sử dụng lao động thông báo, người lao động sẽ thu xếp công việc để tận dụng quyền nghỉ phép của mình.

Người lao động đang làm việc tại công ty không nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm, luật không quy định sẽ được người sử dụng lao động trả tiền cho những ngày chưa nghỉ. Chỉ những trường hợp do thôi việc, bị mất việc mà chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được người sử dụng lao động thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.

Do đó, nghỉ phép hàng năm là quyền của người lao động. Trường hợp không cho người lao động nghỉ phép năm theo quy định, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 10 - 20 triệu đồng, theo khoản 2 Điều 17 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.