LAO ĐỘNG - VIỆC LÀM

Làm giá đỗ bằng cát sông Trà Khúc

Thực hiện: Quốc Triều 10/01/2025 - 06:00

(Dân trí) - Người dân Quảng Ngãi lấy cát từ sông Trà Khúc để gieo đậu xanh làm giá đỗ. Giá làm với cát sông được coi là sạch nhưng nhiều công, vất vả hơn.

Làm giá bằng cát sông Trà Khúc (Video: Quốc Triều).

Thị trấn Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi là nơi có vùng làm giá nổi tiếng. Trước kia, vùng này có khoảng 100 hộ dân chuyên trồng giá bằng cát sông Trà Khúc.

Làm giá bằng cách này khá tốn công, tốn thời gian nên không thể cạnh tranh với cách làm giá không dùng cát. Do đó, nghề làm giá bằng cát dần mai một. Hiện chỉ còn 3 hộ dân bám trụ với nghề làm giá truyền thống.

Cát từ bãi bồi sông Trà Khúc được người dân sàng để lọc sỏi trước khi cho vào thùng. Cát mịn, không lẫn sỏi đá giúp cây giá phát triển thuận lợi, không biến dạng.

Thùng làm giá được phủ một lớp cát, sau đó rải đậu xanh đã ngâm nước lên trên. Mỗi lớp cát sẽ rải một lớp đậu, mỗi thùng rải 6-7 lớp đậu xanh.

Người dân dùng nước bơm từ giếng khoan tưới giá. Cát ẩm giúp hạt đậu nảy mầm, sau 4 ngày là có thể thu hoạch giá.

Bà Nguyễn Thị Đoàn Viên (61 tuổi, ở thị trấn Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh) đã bám nghề làm giá bằng cát hàng chục năm nay. Mỗi ngày, bà Viên dùng khoảng 20kg đậu xanh làm giá.

Đậu được ngâm nước, rửa sạch sau đó cho vào thùng làm giá. Để cây giá phát triển cần phải tưới nước giữ ẩm cho cát.

"Làm giá bằng cát không sử dụng hóa chất nên rất sạch, an toàn cho người sử dụng", bà Viên nói.

Anh Ngô Duy Đoan, con trai bà Viên, cho biết lúc trước người làm giá gieo đậu trực tiếp trên bãi bồi. Người dân đào hố trên bãi cát làm giá. Bây giờ, cát bãi bồi lẫn nhiều sỏi đá nên phải làm thao tác sàng cát rồi cho vào thùng làm giá.

"Làm giá theo cách truyền thống tốn nhiều thời gian, công sức. Phải ra bãi bồi lấy cát về sàng lọc kỹ trước khi gieo đậu. Sau vài lần thu hoạch giá là phải thay cát mới", anh Đoan chia sẻ.

Hiện có nhiều cơ sở sử dụng vải, lưới, thùng nhựa để làm giá. Cách này rút ngắn thời gian thu hoạch, ít tốn công. Cây giá được sản xuất theo cách này có giá thành rẻ. Do đó, giá trồng bằng cát khó cạnh tranh. Tuy nhiên, cách làm giá bằng cát an toàn hơn cho người sử dụng. Cây giá cũng ngon hơn.

"Cây giá trồng trên cát dài, rễ nhiều và giòn hơn không dùng cát. Giá trồng trên cát có vị ngọt, đậm đà", bà Viên chia sẻ.