Hỗ trợ đưa hài cốt liệt sỹ về quê bằng tàu hỏa

Gia Đoàn

(Dân trí) - Năm 2024, 33 hài cốt liệt sỹ cùng thân nhân được ngành đường sắt hỗ trợ đưa về quê nhà trên các chuyến tàu đi từ các tỉnh phía Nam ra Bắc.

Nội dung này được Đại tá Phan Sỹ Thao, Phó Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sỹ Việt Nam, cho biết tại buổi thông tin kết quả hoạt động năm 2024 và nhiệm vụ năm 2025, sáng 28/2.

Theo Đại tá Thao, hoạt động ý nghĩa nhất mà Hội đã thực hiện trong năm qua là đề nghị ngành đường sắt hỗ trợ đưa hài cốt liệt sỹ về quê bằng tàu hỏa, và đề xuất này đã được chấp thuận.

Hỗ trợ đưa hài cốt liệt sỹ về quê bằng tàu hỏa - 1

Trung tướng Hoàng Khánh Hưng, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sỹ Việt Nam (Ảnh: Việt Trung).

Đề xuất trên xuất phát từ việc nhiều gia đình ở phía Bắc mong muốn đưa liệt sỹ về an táng tại nghĩa trang quê nhà nhưng gặp khó khăn về chi phí.

"Năm qua, Hội đã hỗ trợ cất bốc, di chuyển, bàn giao 270 hài cốt liệt sỹ về quê, trong đó có 33 hài cốt liệt sỹ được đưa về quê bằng tàu hỏa miễn phí", Đại tá Phan Sỹ Thao thông tin.

Ông Thao nhắc lại ký ức hơn 50 năm trước, khi ông cùng hàng triệu thanh niên khác xung phong ra chiến trường thì đều có gia đình, xóm làng đưa tiễn, song ngày về của nhiều liệt sỹ diễn ra trong lặng lẽ.

"Trước đây, khi thân nhân liệt sỹ tìm kiếm và cất bốc hài cốt để đưa về quê, họ không được phép mang lên tàu xe do quy định và nhiều lý do khác. Thậm chí, có gia đình vì không đủ tiền thuê xe trọn gói đã buộc phải giấu hài cốt trong ba lô hoặc tìm cách đưa người thân về bằng con đường khác để tránh bị phát hiện.

Điều này quá tủi thân, đáng lẽ chúng ta phải làm tốt việc này ngay từ đầu, chứ không phải đợi đến bây giờ mới thực hiện", ông nói, và hoan nghênh chủ trương đưa hài cốt liệt sỹ về quê bằng tàu hỏa.

Năm 2025, ngành đường sắt Việt Nam tiếp tục thực hiện miễn cước vận chuyển hài cốt liệt sỹ và miễn vé cho thân nhân liệt sỹ đi cùng, từ các tỉnh phía Nam ra phía Bắc.

Cụ thể, miễn cước vận chuyển hài cốt liệt sỹ trên toa xe hành lý các đoàn tàu khách chạy tuyến đường sắt Thống Nhất đi từ các ga phía Nam ra các ga khu vực miền Trung, miền Bắc; miễn vé cho một hoặc hai hành khách là thân nhân của liệt sỹ đi cùng chuyến tàu với mỗi một hài cốt liệt sỹ.

Số lượng hài cốt liệt sỹ đưa về quê không mất phí bằng tàu hỏa năm đầu tuy ít, nhưng ông Thao hy vọng sẽ có thêm nhiều liệt sỹ về nhà trên những chuyến tàu "như ngày họ ra đi".

Năm 2024, Hội Hỗ trợ gia đình liệt sỹ Việt Nam tiếp tục thực hiện công tác tìm kiếm và khớp nối thông tin để xác định danh tính các liệt sỹ có bia mộ chưa đầy đủ thông tin.

Về giám định ADN, theo Đại tá Thao, những năm 2011-2013, nhu cầu tìm kiếm hài cốt liệt sỹ rất lớn, bởi gia đình nào cũng mong muốn đưa con em về quê hương. Lợi dụng tâm lý này, nhiều "cô đồng", thầy bói và nhà ngoại cảm đã dựng lên các trung tâm tìm mộ, thu hút thân nhân liệt sỹ bằng những phương pháp thiếu cơ sở khoa học.

Hỗ trợ đưa hài cốt liệt sỹ về quê bằng tàu hỏa - 2

Đại tá Phan Sỹ Thao, Phó Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sỹ Việt Nam (Ảnh: Việt Trung).

"Tuy nhiên, kết quả đạt được rất thấp, lại còn gây tốn kém về tiền bạc, thời gian và công sức của các gia đình liệt sỹ. Vì vậy, ngay từ những năm đó, Hội đã tập trung vào phương pháp thực chứng và giám định ADN, thay vì đi theo hướng tâm linh", ông Thao nhấn mạnh.

Bình quân mỗi năm, Hội giúp cất bốc, di chuyển trên 300 hài cốt về quê nhà. Năm 2024, các chi hội trên cả nước tiếp nhận, tư vấn 1.698 lượt thân nhân liệt sỹ tìm kiếm hài cốt liệt sỹ, thông báo thông tin 1.738  liệt sỹ; tiếp nhận 90 mẫu hồ sơ liệt sỹ gửi đi giám định ADN, đã giám định xong 23 mẫu, xác định đúng danh tính 6 liệt sỹ.

Tặng và nâng cấp 138 nhà tình nghĩa, tiếp tục phụng dưỡng Mẹ Việt Nam anh hùng và hỗ trợ các gia đình liệt sỹ có hoàn cảnh khó khăn.