"Đủ tiền chi trợ cấp thất nghiệp cho viên chức nghỉ việc sau tinh gọn"

Chiều 6/1, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi).

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, tại thời điểm Chính phủ trình dự án luật, cả nước chưa thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Do vậy, ban soạn thảo luật chưa dự liệu được tác động của việc thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy.

Bà cho biết, đến nay, có ý kiến đề nghị bổ sung nguyên tắc và giao Chính phủ quy định để bảo đảm cân đối Quỹ bảo hiểm thất nghiệp trong các trường hợp như khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy.

Trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp không bị ảnh hưởng khi tinh gọn bộ máy

Cho ý kiến về vấn đề này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nhận định, chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy sẽ tác động trực tiếp đến các cơ quan quản lý Nhà nước.

Chủ trương này cũng tác động đến việc cân đối Quỹ bảo hiểm thất nghiệp do đối tượng thu giảm, đối tượng hưởng tăng khi một bộ phận không nhỏ công chức, viên chức, người lao động phải dừng việc nhưng lại chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu khi sắp xếp. Vì thế, cần quan tâm thảo luận nội dung này, theo lời bà Thanh.

Tại hội nghị tổng kết ngành nội vụ mới đây, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết có khoảng 100.000 cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng trong đợt sắp xếp, tinh gọn bộ máy.

Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam Lê Hùng Sơn trình bày, theo Nghị định 178 về chính sách với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang khi sắp xếp bộ máy, chắc chắn sẽ có viên chức làm việc tại các đơn vị sự nghiệp chưa đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí được hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp.

Về con số 100.000 người bị ảnh hưởng khi sắp xếp bộ máy, ông Sơn cho biết gồm cả công chức và viên chức. Thực tế, việc tham gia, thụ hưởng bảo hiểm thất nghiệp chỉ có viên chức nhưng đến nay vẫn chưa có số liệu cụ thể số viên chức bị ảnh hưởng để đánh giá tác động với Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp.

Ông Sơn dẫn chứng năm 2023 có hơn 1 triệu người hưởng trợ cấp thất nghiệp và BHXH Việt Nam đã chi trả tới 99,3% số người này qua tài khoản cá nhân. Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam khẳng định việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy không ảnh hưởng đến việc chi trả chế độ cho người hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Đáng lưu ý, ông Sơn khẳng định "yên tâm về nguồn trợ cấp thất nghiệp chi cho những viên chức bị ảnh hưởng bởi tinh gọn bộ máy", bởi hiện nay kết dư Quỹ bảo hiểm thất nghiệp còn lớn, khoảng 63.000 tỷ đồng.

Xây dựng cơ sở dữ liệu về lao động và quản lý lao động

Làm rõ thêm một số vấn đề trong dự thảo Luật, Bộ trưởng Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, sau kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, cơ quan chủ trì soạn thảo và thẩm tra dự thảo Luật Việc làm sửa đổi đã dành rất nhiều thời gian rà soát toàn bộ dự thảo luật với tinh thần thẳng thắn, nghiêm túc.

Định hướng được Bộ trưởng nhấn mạnh là những gì Quốc hội quyết định thì để trong luật, những gì thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì giao cho Chính phủ, còn vấn đề thuộc thẩm quyền của bộ, sau này Chính phủ giao cho các bộ.

"Với tinh thần đó, chúng tôi vừa rà soát, vừa cắt giảm. Dự thảo luật lần đầu đưa ra có 130 điều, đến kỳ họp thứ 8 còn 94 điều và đến nay còn 64 điều, tức giảm tổng cộng 66 điều", Bộ trưởng Dung thông tin.

Nhưng điều quan trọng nhất, theo Bộ trưởng, là nội dung của dự thảo luật.

Về tính cần thiết của việc đăng ký lao động, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH khẳng định "rất cần, không thể không làm".

Ông lưu ý 2 vấn đề liên quan chuyện đăng ký lao động. Một là, BHXH phải tập trung vào 18 triệu người lao động trong khu vực có quan hệ lao động hiện tại. Đăng ký lao động ở khu vực này không làm phát sinh về kinh phí vì 18 triệu người này đã tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp.

Điều cần quan tâm tiếp theo là đăng ký lao động với khu vực lao động tự do, lao động phi chính thức.

Việc xây dựng cơ sở dữ liệu về lao động và quản lý lao động, Bộ trưởng đề xuất chỉ nêu nguyên tắc trong luật, còn nội dung thực hiện cụ thể giao lại cho Chính phủ, để đảm bảo tính khả thi của quy định.

Ông gợi ý giao Chính phủ quy định nội dung này trong Đề án đổi mới cơ sở dữ liệu quốc gia, có việc kết nối, quản lý dân cư với quản lý lao động.

Liên quan sắp xếp tổ chức bộ máy, theo Bộ trưởng, Luật Việc làm trước nay chủ yếu liên quan đến Bộ LĐ-TB&XH, đến giờ mở rộng ra nhiều cơ quan khác nhau.

Ông phân tích, hoạt động dạy nghề hay giáo dục nghề nghiệp, khi sắp xếp tổ chức bộ máy sẽ chuyển về Bộ Giáo dục và Đào tạo nên phần giáo dục kỹ năng nghề chuyển Bộ này quản lý. Phần liên quan đến Cục Việc làm của Bộ LĐ-TB&XH hiện tại sẽ tách ra nên về nguyên tắc, trong dự Luật chỉ nêu nội dung kỹ năng nghề là gì, sau này Chính phủ quy định hướng giao bộ liên quan phụ trách.

Tương tự, nội dung dạy nghề cho người khuyết tật lâu nay do Cục Bảo trợ xã hội quản lý nhưng tới đây đơn vị được chuyển về Bộ Y tế, cũng phải tách riêng.

Chốt lại, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng cần ghi trong luật nội dung quy định "Chính phủ trực tiếp quản lý vấn đề này và phân công các cơ quan thực thi nhiệm vụ theo tinh thần không trùng lặp".