Chính thức ban hành quy định hỗ trợ người dân gặp khó khăn vì Covid-19

(Dân trí) - Ngày 24/4, Thủ tướng đã ban hành Quyết định quy định thực hiện chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19. Đây là cơ sở cho việc rà soát, hỗ trợ hơn 20 triệu đối tượng theo NQ 42/NQ-CP.

Chính thức ban hành quy định hỗ trợ người dân gặp khó khăn vì Covid-19 - 1

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp bàn trước đó về việc xây dựng gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng giúp người dân bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.

Quyết định được Thủ tướng ban hành nhằm cụ thể hoá tinh thần chỉ đạo từ Nghị quyết 42/NQ-CP ngày 9/4/2020 của Chính phủ về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.

Quyết định gồm 7 chương và nhiều phụ lục, trong đó quy định rõ từng nhóm đối tượng, quy trình và thủ tục cũng như việc phân công trách nhiệm cụ thể của từng bộ, ban ngành và chính quyền địa phương.

Nội dung quyết định nêu rõ, các chế độ quy định được nêu được áp dụng từ ngày 1/4/2020. 

Đối với nhóm người lao động tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ không hưởng lương, quyết định nêu rõ các điều kiện để được hưởng hỗ trợ, như sau:

Thời gian tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương trong thời hạn của hợp đồng lao động, từ 01 tháng liên tục trở lên tính từ ngày 1/4 - 30/6/2020 và thời điểm bắt đầu tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương từ ngày 1/4 - 1/6/2020.

Để cao vai trò tham gia giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Trong Quyết định, Thủ tướng cũng đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ trì giám sát việc thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19.

Đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc tính đến thời điểm ngay trước khi tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương.

Làm việc tại các doanh nghiệp không có doanh thu hoặc không còn nguồn tài chính để trả lương (sau khi đã sử dụng các quỹ dự phòng tiền lương, nguồn lợi nhuận sau thuế và các nguồn tài chính hợp pháp khác của doanh nghiệp, số dư đến ngày 31/3/2020) do ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.

Nhóm hộ kinh doanh, quyết định nêu rõ các điều kiện để được hưởng hỗ trợ, như sau:

Doanh thu do cơ quan thuế thực hiện quản lý thuế đối với hộ kinh doanh năm 2020 dưới 100 triệu đồng, được xác định tại thời điểm ngày 15/1/2020 theo quy định của pháp luật quản lý thuế.

Tạm ngừng kinh doanh từ ngày 1/4/2020 theo Quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh triển khai thực hiện Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 27/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ.

Chính thức ban hành quy định hỗ trợ người dân gặp khó khăn vì Covid-19 - 2

Niềm vui của người dân Đắk Lắk gặp khó vì Covid-19 khi được nhận gạo hỗ trợ (Ảnh: Thuý Diễm)

Với nhóm người lao động bị chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp, quyết định nêu rõ các điều kiện để được hưởng hỗ trợ, như sau:

Có giao kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trước thời điểm ngày 1/4/2020 và đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc;

Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trong khoảng thời gian từ ngày 1/4 đến hết ngày 15/6/2020 nhưng lại không đủ điều kiên hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quy định.

Không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn mức chuẩn cận nghèo quy định tại Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg ngày 19/11/2015 của Thủ tướng Chính phủ.

Với người lao động không có giao kết hợp đồng lao động bị mất việc làm (gọi tắt là lao động tự do), quyết định nêu rõ các điều kiện để được hưởng hỗ trợ, như sau:

Xử lý nghiêm vi phạm

Quy định cũng nêu rõ: Cá nhân, cơ quan, tổ chức lợi dụng chính sách quy định tại Quyết định này để trục lợi, vi phạm pháp luật thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà phải bồi thường, bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Mất việc làm và có thu nhập thấp hơn mức chuẩn cận nghèo quy định tại Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg ngày 19 tháng 11 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ, trong thời gian từ ngày 1/4 -30/6/2020.

Cư trú hợp pháp tại địa phương.

Thuộc lĩnh vực phi nông nghiệp, làm một trong những công việc sau: Bán hàng rong, buôn bán nhỏ lẻ không có địa điểm cố định; thu gom rác, phế liệu; bốc vác, vận chuyển hàng hóa; lái xe mô tô 2 bánh chở khách, xe xích lô chở khách; bán lẻ xổ số lưu động; tự làm hoặc làm việc tại các hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống, lưu trú, du lịch, chăm sóc sức khỏe.

Chính thức ban hành quy định hỗ trợ người dân gặp khó khăn vì Covid-19 - 3
Sự mong ngóng của người lao động tự do tại Huế về gói an sinh 62.000 tỷ đồng. (Ảnh: Đại Dương)

Quyết định cũng bổ sung, căn cứ vào điều kiện và tình hình thực tế, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định các đối tượng được hỗ trợ khác ngoài các đối tượng nêu trên từ nguồn ngân sách địa phương và các nguồn huy động hợp pháp khác.

Riêng với nguồn kinh phí hỗ trợ người bán lẻ xổ số lưu động, Quyết định quy định, nguồn kinh phí sẽ được bảo đảm từ các nguồn tài chính hợp pháp của các công ty xổ số kiến thiết và được hạch toán vào chi phí theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Với nhóm đối tượng là người có công với cách mạng; hộ nghèo, hộ cận nghèo; đối tượng bảo trợ xã hội, quyết định nêu rõ các điều kiện để được hưởng hỗ trợ, như sau:

Đảm bảo các nguyên tắc thực hiện chính sách

Trong việc thực hiện chính sách hỗ trợ, các nguyên tắc cần được đảm bảo, như:

- Hỗ trợ đối tượng bị giảm sâu thu nhập, mất việc, thiếu việc làm, gặp khó khăn, không đảm bảo mức sống tối thiểu, chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19;

- Nhà nước, người sử dụng lao động và cộng đồng xã hội cùng chia sẻ trách nhiệm trong việc bảo đảm cuộc sống tối thiểu cho người dân;

- Việc hỗ trợ bảo đảm đúng đối tượng, công khai, minh bạch, không để lợi dụng, trục lợi chính sách. Nhà nước chỉ hỗ trợ những đối tượng có nhu cầu.

- Đối tượng hỗ trợ thuộc din được hưng từ 2 chính sách trở lên thì chỉ được hưng một chế độ hỗ trợ cao nhất; không hỗ trợ đối tượng tự nguyện không tham gia...

Người có công với cách mạng đang hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng (bao gồm cả thân nhân người có công đang hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng, thương binh đang hưởng chế độ mất sức lao động hằng tháng) trong danh sách hưởng trợ cấp tháng 4/2020.

Người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo đến ngày 31 tháng 12 năm 2019 của địa phương được cấp có thẩm quyền quyết định công nhận theo chuẩn nghèo quốc gia quy định tại Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg ngày 19/11/2015 của Thủ tướng Chính phủ.

Đối tượng bảo trợ xã hội đang hưởng chính sách trợ cấp xã hội hằng tháng, trong danh sách hưởng trợ cấp xã hội tháng 4/2020.

Với người sử dụng lao động vay vốn để trả lương ngừng việc đối với người lao động, quyết định nêu rõ các điều kiện để được hưởng hỗ trợ, như sau:

Có từ 20% hoặc từ 30 người lao động trở lên đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc phải ngừng việc từ 1 tháng liên tục trở lên;

Đã trả trước tối thiểu 50% tiền lương ngừng việc cho người lao động trong khoảng thời gian từ ngày 1/4/2020 đến hết ngày 30/6/2020.

Đang gặp khó khăn về tài chính, không cân đối đủ nguồn để trả lương ngừng việc cho người lao động, đã sử dụng hết quỹ dự phòng tiền lương để trả lương cho người lao động ngừng việc.

Không có nợ xấu tại các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại thời điểm ngày 31/12/2019.

Quyết định cũng nêu rõ quy định việc quản lý nguồn vốn cho vay, chi phí quản lý, xử lý nợ quá hạn và xử lý rủi ro nguồn vốn vay nêu trên.

Quy trình ban hành quyết định hỗ trợ không quá 10 ngày 

Cũng trong quyết định, Thủ tướng Chính phủ cũng nêu rõ quy trình chỉ tiết thực hiện các thủ tục rà soát, xác nhận, phê duyệt đối với các nhóm đối tượng được nhận hỗ trợ.

Cụ thể, lộ trình ban hành quyết hỗ trợ cho nhóm đối tượng chỉ kéo dài tối đa 10 ngày. Nhiều trường hợp, tổng thời gian thực hiện tới lúc ban hành quyết định chỉ kéo dài 5 hoặc 6 ngày. Quyết định cũng phân cấp rõ tới từng cơ quan chức năng khác nhau, như: UBND cấp xã, phường, thị trấn; UBND quận, huyện; UBND tỉnh, thành. Ngoài ra, nhiệm vụ tham gia của các ngành liên quan như LĐ-TB&XH, bảo hiểm xã hội, ngân hàng, tài chính, đầu tư, công đoàn đều được quy định cụ thể trong quyết định.

Hoàng Mạnh