Yêu cầu "vén màn" bí mật giao dịch của "cá mập" chứng khoán

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán lao dốc liên tục trong 6 tuần gần đây, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cùng với Sở GDCK Việt Nam (VNX) đã chủ trì tổ chức buổi họp với Sở GDCK TPHCM (HoSE), Sở GDCK Hà Nội (HNX), Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) và 23 công ty chứng khoán (CTCK) thành viên top đầu thị trường. Nội dung họp là bàn về vốn, thị phần môi giới chứng khoán để nhận định, đánh giá tình hình TTCK và đề xuất các giải pháp nhằm sớm ổn định lại TTCK.

Nguyên nhân khiến TTCK Việt Nam giảm điểm được xác định chủ yếu xuất phát từ xu thế giảm điểm của TTCK thế giới và một số nguyên nhân trong nước. Tuy nhiên, về trung và dài hạn, TTCK Việt Nam được cho là vẫn còn tiềm năng tăng trưởng khi nhiều yếu tố tích cực tiếp tục được duy trì.

Yêu cầu công khai số liệu giao dịch tự doanh của công ty chứng khoán

Tại phiên họp nói trên, UBCKNN đề xuất lãnh đạo Bộ Tài chính một số giải pháp trước mắt và đã được Bộ chấp thuận chủ trương, đồng thời yêu cầu triển khai kịp thời. 

Thông tin từ lãnh đạo UBCKNN cho biết Ủy ban sẽ giao VNX chỉ đạo HNX và HoSE đưa ra các cảnh báo, yêu cầu doanh nghiệp niêm yết công bố thông tin khi các mã chứng khoán có dấu hiệu tăng, giảm giá trần, sàn từ 5 đến 10 phiên.

Đáng chú ý, trước mắt, Ủy ban yêu cầu VNX chỉ đạo HoSE và HNX thực hiện công bố thông tin về giao dịch tự doanh của công ty chứng khoán. Điều này được cho là sẽ giúp nhà đầu tư theo dõi tách bạch giao dịch khối ngoại, của tổ chức, của khối tự doanh CTCK và nhà đầu tư cá nhân.

Trong thời gian tới, UBCKNN sẽ trình Bộ để sửa đổi, bổ sung Thông tư 96/2020 ngày 16/11/2020 của Bộ Tài chính hướng dẫn công bố thông tin trên TTCK.

Trước đó, từ đầu tháng 3, HoSE đã dừng cung cấp gói dữ liệu tự doanh của khối các công ty chứng khoán.

Thông tin giao dịch tự doanh vốn là nhóm thông tin thuộc gói dịch vụ thông tin giữa HoSE và đối tác khách hàng theo hợp đồng. Tuy nhiên, thông tin giao dịch tự doanh của các CTCK lại không thuộc nội dung công bố thông tin về giao dịch chứng khoán của Sở giao dịch chứng khoán, theo định tại Điều 37, Thông tư 96/2020 hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.

Việc dừng cung cấp giao dịch tự doanh thời gian trên được HoSE cho biết là nhằm phục vụ việc rà soát, phát triển sản phẩm mới nhưng đã gây nên nhiều ý kiến trái chiều trong giới đầu tư chứng khoán. 

Hạn chế tác động từ thị trường phái sinh lên thị trường cơ sở

Cùng với đó, để hạn chế khả năng tác động giá từ TTCK phái sinh lên TTCK cơ sở, UBCKNN đã chấp thuận cho VSD ban hành quy chế kỹ quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh.

Trong đó, một trong những điểm mới của quy chế này là điều chỉnh giá thanh toán cuối cùng của hợp đồng tương lai chỉ số VN30.

Cụ thể, giá thanh toán cuối cùng sẽ là giá trị trung bình số học giản đơn của chỉ số VN30 trong 30 phút cuối cùng của ngày đáo hạn (bao gồm 15 phút khớp lệnh liên tục và 15 phút khớp lệnh định kỳ đóng cửa) sau khi đã loại trừ đi 3 mức giá trị chỉ số cao nhất và 3 mức giá trị chỉ số thấp nhất của phiên khớp lệnh liên tục, thay vì chỉ lấy giá trị chỉ số VN30 phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa như cách tính trước đây.

Việc tính giá thanh toán cuối cùng theo phương pháp nêu trên sẽ được VSD áp dụng sau khi Sở giao dịch hoàn tất điều chỉnh thông tin hợp đồng mẫu và công bố tối thiểu sau 7 ngày làm việc theo quy định hiện hành.

Bên cạnh đó, UBCKNN cũng chỉ đạo đưa ra các biện pháp để đưa thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi sớm nhất.