Xỉ tro nhiệt điện "đắt như tôm tươi" tại Nhật, Hàn, ở Việt Nam lại là rác thải

Thứ tư, 04/10/2017 - 06:27

(Dân trí) - Theo nhận định của Bộ Xây dựng, nhiều bãi xỉ, tro của nhà máy nhiệt điện than tại Nhật Bản, Hàn Quốc gần như trống trơn ngay khi bị thải ra do các đối tác tiêu thụ rất nhanh, trong khi đó ở Việt Nam các loại xỉ, tro nhiệt điện được xem là rác thải có nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Tại một hội thảo khoa học bàn về các sử dụng tro, xỉ của nhà máy nhiệt điện than ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vừa diễn ra mới đây, đại diện Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng đều đưa ra nhiều giải pháp cấp bách nhằm tận dụng các loại xỉ, tro của các nhà máy nhiệt điện để làm vật liệu xây dựng (VLXD) và vật liệu san lấp công trình.

Việt Nam hiện đang khủng hoảng thừa tro, xỉ nhiệt điện than gây ô nhiễm trong khi tại các nước, đây là mặt hàng giảm thuế bán rất chạy (ảnh minh hoạ) — Việt Nam hiện đang "khủng hoảng thừa" tro, xỉ nhiệt điện than gây ô nhiễm trong khi tại các nước, đây là mặt hàng giảm thuế bán rất chạy (ảnh minh hoạ)

Đại diện Bộ Xây dựng cho rằng: Trên thế giới, việc sử dụng tro xỉ từ các nhà máy nhiệt điện làm VLXD, làm vật liệu san lấp, lót nền đường rất phổ biến. Nhiều nhà máy nhiệt điện than của Nhật Bản, Hàn Quốc có bãi xỉ gần như trống trơn vì ngay khi có tro xỉ thì các đối tác đã tiêu thụ rất nhanh.

Ở nước ta, VLXD sản xuất từ tro, xỉ của nhà máy nhiệt điện mới đang nghiên cứu sử dụng tro tuyển làm phụ gia bê tông; làm phụ gia xi măng; làm vật liệu gia cố nền, san lấp; làm gạch không nung hay mới đây tro xỉ được đề xuất giảm thuế để xuất khẩu đi nước ngoài.

Hiện cả nước có 21 nhà máy nhiệt điện than (NĐT) đang hoạt động, thải ra hàng năm hơn 16 triệu tấn tro xỉ, thạch cao. Dự kiến tới năm 2020 sẽ có thêm 12 dự án NĐT nữa đi vào hoạt động, tổng lượng tro bay, xỉ đáy lò phát sinh ước khoảng 22,6 triệu tấn/năm.

Khu vực ĐBSCL hiện có 3 cụm nhiệt điện như Duyên Hải, nhiệt điện Long Phú và nhiệt điện Sông Hậu, trong đó các nhà máy đang vận hành là nhiệt điện Duyên Hải I, III thải ra khoảng 1,8 triệu tấn tro, xỉ/năm. Từ sau năm 2020 đến năm 2030 sẽ có thêm 9 nhà máy hoạt động sẽ thải ra khoảng 13,67 triệu tấn tro, xỉ, thạch cao.

Vấn đề tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy NĐT đang là thách thức đối với việc phát triển bền vững NĐT, tác động xấu đến môi trường cũng như sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước và địa phương nơi có nhà máy nhiệt điện. Vì vậy, việc tái sử dụng tro, xỉ, thạch cao là yêu cầu cấp thiết hiện nay. Tuy nhiên, hiện Việt Nam vẫn thiếu các cơ chế quản lý nên tro xỉ vẫn được xem chất thải nguy hại.

Bộ Xây dựng đánh giá, trước thực trạng các nhà máy nhiệt điện phát thải một lượng lớn tro, xỉ, thạch cao, Bộ này đang nghiên cứu sử dụng tro, xỉ làm nguyên liệu sản xuất VLXD và sử dụng làm vật liệu cho các công trình xây dựng, vật liệu xây không nung thay thế gạch đất sét nung trong sản xuất gạch…

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Phạm Khánh nói: “Hiện chúng ta đang dùng cát từ các dòng sông để san lấp nền đường của Đồng bằng sông Cửu Long, điều này rất lãng phí. Bộ Xây dựng rất kỳ vọng sớm sử dụng tro xỉ từ các nhà máy nhiệt điện để san lấp nền đường nhằm tăng hiệu quả kinh, giảm ảnh hưởng và tác động xấu đến môi trường, cảnh quan”.

Nguyễn Tuyền